DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.49595#0366
358 Partis I. Sectio III.
tentix ipsius , pertinebitque ad ipsam istius naturam
atque effentiatn : si vero accidens sit; erit illa quasi
modificatio aliqua potentis. Sic igitur vis differt a
potentia. Eadem autem est ratio sufficiem actionis»
quia per eam potentia determinatur & applicatur ad
agendum : debet igitur aliquo modo distingui ab
atftione : sed quomodo ? id enimvero nunc ostendo.
Existimo omnino , atsiionem reipsa nihil effe , nisi
potentiam ipsam vi ultimo completam : si enim atftio
aliud quid esser , ea certe nihil foret, nisi determi-
natio quadam potentia , qualis vis ipsa est : non au-
tem intelligo , quid hujusmodi determinatio prxfia-
re possit, quod vis ipsa non prxstat : ac proinde
tanquam superssua rejicienda est. Itaque potentia
sine vi eft tantum potentia , quia sic nondum est
aftio , sed duntaxat atftio eiTe potest. At ubi vis ac-
cetferit, potentia jam non tantum potentia, sed actio
est, quia jam est ratio vere & complete sufficiens ,
cur diversa quaedam realitas existat. Vis igitur facit,
Ut potentia sit atftio : recte proinde illa dicitur ra-
tio sufficiens atftionis effe, non vero quia est ratio
sussiciens, cur aliquid existat , quod sit aistio, sed
quia est ratio sufficiens , cur aliquid , quod existit,
atftio sit : nimirum non quia est ratio sufficiens, cur
potentia aliquid efficiat, quod ipsius aftio sit , &
quo deinde velut instrumento quodam realitatem ,
quae aAionis terminus vocatur , producat , sed quia
est ratio sufficiens , cur potentia jam non tantum in-
sufficiens & incompleta , sed sufficiens & completa
ratio existentix alicnjus rei sit. Sed porro poten-
tia per vim fit ratio sufficiens seu completa , non
quia vis ei aliquid addit, quo compleatur , sed quia
vis ipsa supremum ejus complementum est : vis igi-
tur una cum potentia constituit unam rationem suf-
ficientem, quam atftionem nuncupamus : ac proinde
vis
tentix ipsius , pertinebitque ad ipsam istius naturam
atque effentiatn : si vero accidens sit; erit illa quasi
modificatio aliqua potentis. Sic igitur vis differt a
potentia. Eadem autem est ratio sufficiem actionis»
quia per eam potentia determinatur & applicatur ad
agendum : debet igitur aliquo modo distingui ab
atftione : sed quomodo ? id enimvero nunc ostendo.
Existimo omnino , atsiionem reipsa nihil effe , nisi
potentiam ipsam vi ultimo completam : si enim atftio
aliud quid esser , ea certe nihil foret, nisi determi-
natio quadam potentia , qualis vis ipsa est : non au-
tem intelligo , quid hujusmodi determinatio prxfia-
re possit, quod vis ipsa non prxstat : ac proinde
tanquam superssua rejicienda est. Itaque potentia
sine vi eft tantum potentia , quia sic nondum est
aftio , sed duntaxat atftio eiTe potest. At ubi vis ac-
cetferit, potentia jam non tantum potentia, sed actio
est, quia jam est ratio vere & complete sufficiens ,
cur diversa quaedam realitas existat. Vis igitur facit,
Ut potentia sit atftio : recte proinde illa dicitur ra-
tio sufficiens atftionis effe, non vero quia est ratio
sussiciens, cur aliquid existat , quod sit aistio, sed
quia est ratio sufficiens , cur aliquid , quod existit,
atftio sit : nimirum non quia est ratio sufficiens, cur
potentia aliquid efficiat, quod ipsius aftio sit , &
quo deinde velut instrumento quodam realitatem ,
quae aAionis terminus vocatur , producat , sed quia
est ratio sufficiens , cur potentia jam non tantum in-
sufficiens & incompleta , sed sufficiens & completa
ratio existentix alicnjus rei sit. Sed porro poten-
tia per vim fit ratio sufficiens seu completa , non
quia vis ei aliquid addit, quo compleatur , sed quia
vis ipsa supremum ejus complementum est : vis igi-
tur una cum potentia constituit unam rationem suf-
ficientem, quam atftionem nuncupamus : ac proinde
vis