Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Bearb.]; Nitribitt, Franz Ernst [Bearb.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 2): De Anima, Sive Psychologia (Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1773) [VD18 90785053]

de Operationibus Animae hum. 33
primitur ( 39 ) : ac proinde quidquid illud
fuerit, ipsum etiam per ideas sensuales tanto
minus discernetur , quanto motiones i Ilee fi-
brarum remissiores sunt. Quanto itaque magis
remissus est motus , quem corpora externa in
organis sensuum producunt, tanto obscurius
idea: sensuales obje&a sua reprtesentant: at-
que adeo in aperto est, earundem claritatem
plurimum ab intensitate eorum motuum pen-
dere , quos corpora externa in organis sen>
Tuum efficiunt.
47. Corollarium I. Hinc igitur patet’ ,
cur objefta remotiora , cateris paribus, ob-
scurius videantur, vel audiantur , quam ea »
qute oculis , vel auribus propiora sunt: nam
quo longius lux , Vel sonus propagatur , eo
magis ob rationes in Physica explicandas aftio
lucis & soni debilitatur, ac proinde quoque
eo remissior motus est , quem corpora colo-
rata , aut lucentia , vel sonantia in oculis vel
auribus per lucem vel sonum efficiunt: non
enim immediate per se ipsa fibras horum or-
ganorum commovent. Simile quid contingit
etiam in perceptione odoris.
48. Corollarium II. Intelligitur quo-
que nunc, cur obscurius cernantur objecta
minus colluftrata , & cur obscurius audiantur
corpora nonnisi leviffime pulsata , &c.: quo
enim pauciores sunt radii, quos objedlum in
oculos refle&it, eo debilior in istis excitatur
motus : & quo debilior est tremor, quem aer
a corpore pulsato recipit, eo quoque debilior
est motus, quem ab aere fibra nervi acustici
recipiunt, &c.