Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Bearb.]; Nitribitt, Franz Ernst [Bearb.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 2): De Anima, Sive Psychologia (Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1773) [VD18 90785053]

de Natura Animae hum. 251
res illas alioquin per sese efficere solent. Hinc igi-
tur perspicue patet, ejusmodi imagines rerum com-
politarum & extensarum neceffario ipsas etiam com-
potitas & extensas eiTe. At cognitiones non sunt
ejusmodi simulacra rerum: res enim innumeras cog-
noscimus , qus nullis id genus simulacris effingi
possunt. Ideas quidem , a quibus ego cognitiones
ipsas non distinguo , reprasentationes & imagines,
vel formas, vel species rerum appellare solemus ,
at sane non hoc sensu, quod revera sint qmedam
similitudines aut formz rerum in mente expretis,
sed ideo tantum, quia per eas objecta etiam remo-
ta menti- quodammodo prssentia sistuntur, & quia
tnens earum rerum, quas cognoscit, ita sibi conscia
est , ac. si eas veluti in se ipia expreffas cerneret.
Et denique si ens cognoscens compositum & exten-
sum esse debeat, ut ab eo objesta compotita & ex-
tensa cognosci poffint, profeCto etiam tanta ejusdem
magnitudo & extentio esse debebit, quanta objectio-
rum ipsorum , e. g. vastissimorum montium, mag-
nitudo & extensio fuerit: nam si maxima extensio
objecti ab ente minus extenso reprzsentari possit,
cur illa non etiam ab ente prorsus individuo com-
prehendi possit ? imo si numerus partium simplicium
in ente cognoscente minor fuerit, quam numerus
partium simplicium in objeCto, jam profectio tota
illius magnitudo ab illo cognosci non potest, quin
simul plures partes ejusdem, atque adeo quin ob-
jectia composita & extensa ab uno solo ente simplici
& inextenso cognoscantur. Neque vim hujus ra-
tiocinii.eludent materialisls, si dixerint, etiam re-
ruro maximarum species in tabulis admodum exiguis
adumbrari poffe: nam id quidem verissimum est;
sed parvae ejusmodi imagines figuram tantum &
proportionem ordinemque partium, neutiquam ve-

ro