Burkhäuser, Nikolaus; Göbhardt, Tobias [Bearb.]; Nitribitt, Franz Ernst [Bearb.]: Institutiones Metaphysicae (Pars 3): De Deo, Sive Theologia Naturalis (Bambergae Et Wirceburgi: Sumptibus Tobiae Goebhardt, 1774) [VD18 90785061]

82 .Pmtis III. Sectio I.
ne utantur, instar caeterorum hominum verum ratio-
nis usum habentium notitiam quandam Dei habeant.
2) Sed, inquiunt, si persuasio illa de Deo ex
criterio aliquo sufficienti veritatis ab hominibus cog-
nito orta effet, criterium illud maxime certe cog-
nosceretur a dostis, adeoque nunquam existentia
Dei ab ullo Philosopho, aut quovis homine docfio
negari potuiffet: si vero persuasio illa ex quodam
infiindtu natur® orta esiet, Deus jam nec a do&is,
nec ab ullo indofto & barbaro ignorari poffet: in-
stindtus enim naturales sine dubio iidem in omnibus
sinit. Sed nego utramque conclusionem : neutra
enim vera est. Nam primo fieri potest, ut criterium
illud sufficiens veritatis non modo ab indoctis, ve-
rum etiam a doistis & Philosophis ipsis confuse solum
cognoscatur; quam multi enim dodtl sunt, qui mun-
dum hunc aspediabilem nonnisi ab ente summa ratio-
ne & sapientia pra?dito effici potuisie, firmissime
credunt, & tamen veritatem istam sine omni evi-
dentia metaphysic? instar cujusvis indodti nonnisi ad-
modum confuse cognoscunt ? Jam vero criterium
sufficiens veritatis, quo veritas certo tantum, non
autem evidenter cognoscitur, prssertim si ipsummet
etiam non distin&e, sed duntaxat consuse cognosca-
tnr, non ita mentem ad assensum rapit, ut istum
suspendere nequeamus, maxime si veritas ipsa odiosa
sit: cum igitur impii nihil magis, quam scelerum
suorum ultorem Deum perhorrescant, utique facile
fieri potest, ut do di;i quidam valde ssagitiosi, quales
omnes semper atheos fuine confiat, argumenta, qui-
bus existentia Dei consuse tantum probatur, con-
temnant, solique evidenti® cedere velint, atque
adeo, cum rationes, quibus existentia Dei vere evi-
denter demonflratur, ignorent, aut non intelligant,
ens sibi tam invisum existere negent.

Dein-