Chrzanowski, Tadeusz: Portret staropolski (Warszawa, 1995)

Najwspanialszą chorągwią, która
przetrwała do naszych dni, jest
ta, która kołysze się pod sklepie-
niem kościoła parafialnego
w Nowem Mieście Lubawskim,
upamiętniając Pawła Jana Dzia-
łyńskiego, wojewodę pomorskie-
go, zmarłego w r. 1643. Dostoj-
nik przedstawiony tam został ja-
ko uczestnik wojennych prze-
wag. W rzeczywistości bardziej
dyplomatą był niż wojownikiem
młodsze lata już w Oj czystych, już
w cudzoziemskich szkołach prze-
polerowawszy, pisał o nim Kacper

Niesiecki123. Chorągiew ta, choć
pociemniała wiekami, przecież
pod gotyckim sklepieniem, na tle
barokowo-manierystycznego wy-
stroju wnętrza sprawia duże wra-
żenie. Innym przykładem, świad-
czącym o wpływie kultury sarma-
ckiej na narody zamieszkujące
Rzeczpospolitą, to chorągiew we
Lwowskim Muzeum Sztuki
Ukraińskiej przedstawiająca
zmarłego w 1683 r. Joela Ma-
niowskiego, który pełnił funkcję
igumenta (opata) w monasterze
w Ulczu nad Sanem124.

120