DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11126#0022
2 Liber Trimm
recipiendi modus. Materia enim formas recipitindiuiduas& fine cognitione; Anima vniuer-»
iales tanmm &c cum cognitione. Materia particuiares formas materialiter admittit & cum abie-
dtioneconrrarij; Anjma hominis vniuersales rerum ideas ab omni materiae contagione liberas
Animafyecie- &c absquecontrarij abiectioneexcipit. Solahaxincorporeaest,impatibilis, ccvoijKoioo^g. Hscspe-
rumettlocus. cierum omnium locus &c promptuarium dicipotest, estqtie Aristoteli tertio de anima quodam-
'dhrerumeH mo^°omnia> delencureniminorganosensilesspecies,soiaanimaeasconsemat. Ha*csecundum
grddu. Platonicos in medio rerum omnium est gradti,CLimsLipraseDeumhf.beat&Intelligentias:infra
Anim&natura se corpora &c qualitates, vtitaamborumsitparticeps.HaxsecundLim Theologosproximead na-
Angelica. turam accedit Angelicam, ratione intellec~tus, originis, aeternitatis,imaginis,cognitionis &c beati-
Inanimalucet tLidinis. Estpostremoineaquidmetaphysicum veteribusPhilosophis,quiindensarerum caliginc
imctgo Trini- versabantur incognitum, Christianissolis quibus Euangelicadegissplendoraftulsitexploratum;
lucetquippe in ea imago Trinitatis,ratione triLim^pov;^wv,idest,principumsacultatum,meino-
riar, intelligentiae, voluntatis. Sed curanimae estenriam describere audeo,cum plane diuinasitjde
diuinis autem, vt dicebat olim Simonides,possimus tantum dicere quid non Imt ? Cur inuolu-
tam iilius naruram & senstis nostros effugientem, quam ideo (p v<nv dtycwzx, id est,naturam inaspe-
cf abilcm vocat Hippocrates, explicareinstituo?Sunt hxcaltioris contemplationis &c alterius arti-
ficis. Qux igitur Physica sunt senlibusque obieclapertraclemus, &ad alteramhominispartera
corpus scilicet,quod vere inmedici contemplationem cadit,accedamus.
; C A P V T I I.
^uam mirabilisfit humamcorporis dignitas & firuttura,
T anima hominis, formarumomniLimquaesubLunpeconcauosunt^est
Humawcorpo- srs^s^^^^^^T^\ nobilissima j ita hominis corpus,animae domicilium,ca;teris omnibusita
rupr j' ' '^V^^^^c^^i antccellit, vt corporeorum omnium ukitov &c reguladid poisit. Eius
exauatuorm- Vwfo\ \\Wz5^wRzM/h n i • v r 1 i • -
dicatur. JIWX yHIPYJtt-llKk praestantiam multaindicant, ledharcintcrca?tera;hgurarectaincoelum
sese attollens,temperies moderata,partium aequabilis 5dLiisaproportio,
tandemq-, mirabiiis rerum omnium, quae naturaslegeimperioq; conti-
nentur, amplexusjin co enim vniuersi istius quod oculis cernimus viuam
imaginem, tanquam in speculo aut parua tabellaadumbratam,intueri
i.Figur* resia. licet. Figuram solus homo eredfcam obtinLiit,vnde a quibusdam y^vo-
crKomg^ vulgo aJvB-f>co7n>g quasi ctvoo$?coo£v sursum relpiciensestdicl;us,licetPlatoin Cratylphomi-
Ttgurs. reB& nem <wS-pa>7nv dictum putet,quast twocB-pSvS^oxum jdcHjontempUntemqu& videt. Huius figurae ra-
tau/kejsiciens tio plane est philosophica, quippequa?excausis,efnciente,materiali&:finalipendeat. Efficiens
dufclex. duplexest,primaria&secundaria. Primaria,animaest,quseextrinsecusadueniens ccelitusqueim-
Trtmarm. m{ssa} dum ,idoneum edendis fun£tionibussibi aedificat domicilium,suaeoriginis mcmor,illud in
Secundana. sukijme attollit: Secundaria, est calor, quo inter caetera animalia abundathomo, praesertim cirea
praxordia\ caloris ergo natura inualescens, incrementum de medio agitpro suo impetu,id est,im-
MaterialU pellitineam mundipartem versus quam calidumaptum estmoueri,sursumscilicet. Materiamos/
caufa. lls est»temperata & opiflci ad quiduis sequax. Animalium enim humidissimum &:maxime san«
TinaOscaufa guineum esthomo. Finalis vero cauia multiplex. Figuram enim redtamhabuit homojprimum vt
triplex. ccelcstia contempletur. Ideo ctiminterrogatus fuisTet Anaxagoras,curnatuseiTet,reipondit,vtvi-
*rimaja deret coelum & stellas. Deinde vt externorlimscnsuum,qui omnesin capitisregia&rationis con-
spedtu velut satcllites sunt collocatijfiinc^ionesprxclariLisexerceantLirnionenimadnoxijfugam
ic vtilis prosequutionem tantum sunt comparati, se^d contemplationerrnErgo in excelso locan-
di erant-, (ic sermo animinunciusexaltomeliusexauditurjolfaclusascendcntem vaporem com-
modius excipit; Oculi cum sint velut exploratores interdiu no<5tuque nobis excubantes,& ad hoc
Tertitt. dati vt sublimia contemplemur,rectam figuram postulabant. Postremo (olus homo figuram ha-
buit rectam,quia solus inter animalia manum habuit,organum arite omnia organa.Quod si prona
esTet sigura hominis, manuincederetvt&pedibusdiuinumiIIudanimal,nobilesqueiiIa:manu$
acl:ionesimpedirentur.QuisenimpronLisvelsupinLisscribere,eqLiitare,vitam ciuilem ducere,aias
Deo erigere, naues construere, omnia telorumgeneraiaculari,aliasquepraEclarasartescxerccre
Selmhomofor- poiTet ? Solus ergo figuramin ccelum versam obtinuit homo::&ideosolusinteranimaliaforma-'
matus ad ra- ms el^aj rationem vniuersi,quiasuperiores,inseriores,anticas,posticas,dextras &iinistraspartes
TersT habctdistinctasjreliqtiaanimaliaautnonhabent,autconfusasadmodum. Dextera & sihistra li-»
milia omnino sunt,nisi quodsinistra imbecilliora,at antica posticis dissimilia sunt}inseriora autera
aliquaexparte superiorum sunilitudinem prasse ferunt.
Tempe*
recipiendi modus. Materia enim formas recipitindiuiduas& fine cognitione; Anima vniuer-»
iales tanmm &c cum cognitione. Materia particuiares formas materialiter admittit & cum abie-
dtioneconrrarij; Anjma hominis vniuersales rerum ideas ab omni materiae contagione liberas
Animafyecie- &c absquecontrarij abiectioneexcipit. Solahaxincorporeaest,impatibilis, ccvoijKoioo^g. Hscspe-
rumettlocus. cierum omnium locus &c promptuarium dicipotest, estqtie Aristoteli tertio de anima quodam-
'dhrerumeH mo^°omnia> delencureniminorganosensilesspecies,soiaanimaeasconsemat. Ha*csecundum
grddu. Platonicos in medio rerum omnium est gradti,CLimsLipraseDeumhf.beat&Intelligentias:infra
Anim&natura se corpora &c qualitates, vtitaamborumsitparticeps.HaxsecundLim Theologosproximead na-
Angelica. turam accedit Angelicam, ratione intellec~tus, originis, aeternitatis,imaginis,cognitionis &c beati-
Inanimalucet tLidinis. Estpostremoineaquidmetaphysicum veteribusPhilosophis,quiindensarerum caliginc
imctgo Trini- versabantur incognitum, Christianissolis quibus Euangelicadegissplendoraftulsitexploratum;
lucetquippe in ea imago Trinitatis,ratione triLim^pov;^wv,idest,principumsacultatum,meino-
riar, intelligentiae, voluntatis. Sed curanimae estenriam describere audeo,cum plane diuinasitjde
diuinis autem, vt dicebat olim Simonides,possimus tantum dicere quid non Imt ? Cur inuolu-
tam iilius naruram & senstis nostros effugientem, quam ideo (p v<nv dtycwzx, id est,naturam inaspe-
cf abilcm vocat Hippocrates, explicareinstituo?Sunt hxcaltioris contemplationis &c alterius arti-
ficis. Qux igitur Physica sunt senlibusque obieclapertraclemus, &ad alteramhominispartera
corpus scilicet,quod vere inmedici contemplationem cadit,accedamus.
; C A P V T I I.
^uam mirabilisfit humamcorporis dignitas & firuttura,
T anima hominis, formarumomniLimquaesubLunpeconcauosunt^est
Humawcorpo- srs^s^^^^^^T^\ nobilissima j ita hominis corpus,animae domicilium,ca;teris omnibusita
rupr j' ' '^V^^^^c^^i antccellit, vt corporeorum omnium ukitov &c reguladid poisit. Eius
exauatuorm- Vwfo\ \\Wz5^wRzM/h n i • v r 1 i • -
dicatur. JIWX yHIPYJtt-llKk praestantiam multaindicant, ledharcintcrca?tera;hgurarectaincoelum
sese attollens,temperies moderata,partium aequabilis 5dLiisaproportio,
tandemq-, mirabiiis rerum omnium, quae naturaslegeimperioq; conti-
nentur, amplexusjin co enim vniuersi istius quod oculis cernimus viuam
imaginem, tanquam in speculo aut parua tabellaadumbratam,intueri
i.Figur* resia. licet. Figuram solus homo eredfcam obtinLiit,vnde a quibusdam y^vo-
crKomg^ vulgo aJvB-f>co7n>g quasi ctvoo$?coo£v sursum relpiciensestdicl;us,licetPlatoin Cratylphomi-
Ttgurs. reB& nem <wS-pa>7nv dictum putet,quast twocB-pSvS^oxum jdcHjontempUntemqu& videt. Huius figurae ra-
tau/kejsiciens tio plane est philosophica, quippequa?excausis,efnciente,materiali&:finalipendeat. Efficiens
dufclex. duplexest,primaria&secundaria. Primaria,animaest,quseextrinsecusadueniens ccelitusqueim-
Trtmarm. m{ssa} dum ,idoneum edendis fun£tionibussibi aedificat domicilium,suaeoriginis mcmor,illud in
Secundana. sukijme attollit: Secundaria, est calor, quo inter caetera animalia abundathomo, praesertim cirea
praxordia\ caloris ergo natura inualescens, incrementum de medio agitpro suo impetu,id est,im-
MaterialU pellitineam mundipartem versus quam calidumaptum estmoueri,sursumscilicet. Materiamos/
caufa. lls est»temperata & opiflci ad quiduis sequax. Animalium enim humidissimum &:maxime san«
TinaOscaufa guineum esthomo. Finalis vero cauia multiplex. Figuram enim redtamhabuit homojprimum vt
triplex. ccelcstia contempletur. Ideo ctiminterrogatus fuisTet Anaxagoras,curnatuseiTet,reipondit,vtvi-
*rimaja deret coelum & stellas. Deinde vt externorlimscnsuum,qui omnesin capitisregia&rationis con-
spedtu velut satcllites sunt collocatijfiinc^ionesprxclariLisexerceantLirnionenimadnoxijfugam
ic vtilis prosequutionem tantum sunt comparati, se^d contemplationerrnErgo in excelso locan-
di erant-, (ic sermo animinunciusexaltomeliusexauditurjolfaclusascendcntem vaporem com-
modius excipit; Oculi cum sint velut exploratores interdiu no<5tuque nobis excubantes,& ad hoc
Tertitt. dati vt sublimia contemplemur,rectam figuram postulabant. Postremo (olus homo figuram ha-
buit rectam,quia solus inter animalia manum habuit,organum arite omnia organa.Quod si prona
esTet sigura hominis, manuincederetvt&pedibusdiuinumiIIudanimal,nobilesqueiiIa:manu$
acl:ionesimpedirentur.QuisenimpronLisvelsupinLisscribere,eqLiitare,vitam ciuilem ducere,aias
Deo erigere, naues construere, omnia telorumgeneraiaculari,aliasquepraEclarasartescxerccre
Selmhomofor- poiTet ? Solus ergo figuramin ccelum versam obtinuit homo::&ideosolusinteranimaliaforma-'
matus ad ra- ms el^aj rationem vniuersi,quiasuperiores,inseriores,anticas,posticas,dextras &iinistraspartes
TersT habctdistinctasjreliqtiaanimaliaautnonhabent,autconfusasadmodum. Dextera & sihistra li-»
milia omnino sunt,nisi quodsinistra imbecilliora,at antica posticis dissimilia sunt}inseriora autera
aliquaexparte superiorum sunilitudinem prasse ferunt.
Tempe*