DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.11126#0056
36 Liber Secundm
LIBER SECVNDVS,
IN QVO OSSIVM OMNIVM
HISTORIA ACCVRATE DESCRIBITVR,
• . E T QV& IN EA OCCVRRYNT CON-
trouersa cxplicantur.
HISTOKIA ANATOMICA.
C A P. I
Cur ab osjibus inchoandum*
Methodinostr& ^p^^^^T^^^^^/^ VONIA M exPhilosophorum decretis,simplex cornpositd&ria-*
tytio* M^^^s^^M^^^^,@ tura ^ do&rina prius est:methodinostraeratio suo quasiiurepostula-*
re videtur, vta simpliciumpartium descriptione,opus hoc Anatomi-
cum inchoemus. Vniuersam autem earum naturam,qu& multis diffi-
cultatum inuolucris estimplicita, libris qua-tuor, breui & dilucida o-
ratione,explicareinstitui.Primus eritde ossibus.Secundusde cartila-
ginibus, vinculisoiTa nectentibus, membranis ossa <k caeteras partcs
inuesticntibus,& villis. Tertius <s3&ciys&cov,de vafis,venisscilicet,ar-
leriis ikneruis. Quartus cxpKcov, de carnibus,tum viscerum,tum
glandularum, tum muscuIoTum, quos owp^,idest,^r^,absolute
Curabosthu4 vocat Hippocrates, quiapraecipua earum pars caro est. Curautem ab ossibus historiae contextum
sggrediendum* aggrediar, haec vnica me mouetratio, quod,vt mirus annotauit Hippocrates, *a> cto^ccU <&<nv, j£ op-
3»th(£, ksv. 'ntt^xpvit^^ toticorpori ftabilitatem,reclitudincm&sormam exhibeant. Sunt enim velut
pali quidam, quibus caiterae partes afHguntur & siepe finguntur, his omnia adnascuntur,hcec fulcri
^ . rt modo vniuersam corporismolemsustentant. Deniqueexeorumfi£ura&magnitudine,reliqua-
Nectssarta eTt . r . 1 & & fc • r •
/r «1 rumpartiumheura&masnituaosEitimandebet, adde quod mulcuiorum exortus jiniertiones,
(iJJlHT/i COgJH Z O O • b 1 •" • 11 • rs Y"
venarum ductus, artenarum dmortia, & neruorum diremptus, lnteiligere non poliumus, oliiuni
particulisignoratis; propterea solebant veteres in Alexandrina schola rudioribusprimum cada-
uera resiccata proponcre, deinde integra corpora. Vniuersam porro oslium syntaxim compagem-
Quidsceletosc que gjtJtg^aAvjsei? ;w<W, veteres Graeci <rKttewv i&n rS <rk.ex£v appellarunt, quaiiresiccatum&ari-
dumcadauerdiceres : cw£^«enimidemestquQdsicco,&quideoilibus disseruerunt,hbros suos
isstA mihirSinscripiere, alij »zj£< oTioKo^yicxA, alij v&i o^m.
C A P V T I I.
Ojjts desnitio^ eiufdem^ elegans explicatio*
. ^^^J-^^^^S^ ^S A definitGaIenus,animantispartesduriirimas,sicci{iimas,maximequ€
jjts jmino $&tr£<^W^v^^O terrcstres : sedexquisitanonest, necphilosophicahascdefinitio, in tyro"
aGalenotra- ^ sA--. ?v^/£>\ W< 0j- 1 ■ r ■ l • vr i r
dita. ^ sJ^M^\F^^\% num & rudiorum tantum gratiam icnpta: nos paulo accuratius oiia defr
ojsisd^initio # s^s^^^^^^A Sniemus. Os,parsestsimilans,ommumsiccissima&frigidissima,exseminis
pauloaccma- a \\ U^^ji^^^ K -tasskmento terreo3pinguique,a vi formatrice,pcr caloris vimgenita,ad to-
tior. A 'L^^^^^W^ ^us stabilimen,rec"Htudinem &figuram.Definitiohaec quiaformalem,ma-
Exphcattode- ^^^^^^^^^^ terialem, efhcientem & finalem ossium causamdesignat,vere xmufacejsen-
finittonu. '^^^aZ^^^^^t tialis, dici debet. Formasimilarium partiumapud Medicosest temperies,
Fovsticilic cau- •o—^^^ ■ i ■ a r • s,
ra quiaeizmrpcottvSeicUy^v^ primaqj vis,cumc}ua &perquam rorma agit&pa-
Curficcumos. titurquaxunqueagitparssimilaris, vtsimilaris^siccitas ergo &frigiditasossis formamexprimunt*
Cursrigidum. Siccum estos, ob humidi &pinguisexhaustum, quem fecitinteniior calorj frigidum vero euasit
eiyomodo du- vanescente per humidi defedum calido. Primarias has qualitates comitanturautsubsequuntur
mmos. secundaria^, durities, grauitas, candor. Durumestos, nonconcretione,vtglacies,igneenim
Curgraue. dissbluerctur^ non tensione, vttympanum, sed siccitate, vt lignum. Graue est 3 tum quia ter-.
reum»
LIBER SECVNDVS,
IN QVO OSSIVM OMNIVM
HISTORIA ACCVRATE DESCRIBITVR,
• . E T QV& IN EA OCCVRRYNT CON-
trouersa cxplicantur.
HISTOKIA ANATOMICA.
C A P. I
Cur ab osjibus inchoandum*
Methodinostr& ^p^^^^T^^^^^/^ VONIA M exPhilosophorum decretis,simplex cornpositd&ria-*
tytio* M^^^s^^M^^^^,@ tura ^ do&rina prius est:methodinostraeratio suo quasiiurepostula-*
re videtur, vta simpliciumpartium descriptione,opus hoc Anatomi-
cum inchoemus. Vniuersam autem earum naturam,qu& multis diffi-
cultatum inuolucris estimplicita, libris qua-tuor, breui & dilucida o-
ratione,explicareinstitui.Primus eritde ossibus.Secundusde cartila-
ginibus, vinculisoiTa nectentibus, membranis ossa <k caeteras partcs
inuesticntibus,& villis. Tertius <s3&ciys&cov,de vafis,venisscilicet,ar-
leriis ikneruis. Quartus cxpKcov, de carnibus,tum viscerum,tum
glandularum, tum muscuIoTum, quos owp^,idest,^r^,absolute
Curabosthu4 vocat Hippocrates, quiapraecipua earum pars caro est. Curautem ab ossibus historiae contextum
sggrediendum* aggrediar, haec vnica me mouetratio, quod,vt mirus annotauit Hippocrates, *a> cto^ccU <&<nv, j£ op-
3»th(£, ksv. 'ntt^xpvit^^ toticorpori ftabilitatem,reclitudincm&sormam exhibeant. Sunt enim velut
pali quidam, quibus caiterae partes afHguntur & siepe finguntur, his omnia adnascuntur,hcec fulcri
^ . rt modo vniuersam corporismolemsustentant. Deniqueexeorumfi£ura&magnitudine,reliqua-
Nectssarta eTt . r . 1 & & fc • r •
/r «1 rumpartiumheura&masnituaosEitimandebet, adde quod mulcuiorum exortus jiniertiones,
(iJJlHT/i COgJH Z O O • b 1 •" • 11 • rs Y"
venarum ductus, artenarum dmortia, & neruorum diremptus, lnteiligere non poliumus, oliiuni
particulisignoratis; propterea solebant veteres in Alexandrina schola rudioribusprimum cada-
uera resiccata proponcre, deinde integra corpora. Vniuersam porro oslium syntaxim compagem-
Quidsceletosc que gjtJtg^aAvjsei? ;w<W, veteres Graeci <rKttewv i&n rS <rk.ex£v appellarunt, quaiiresiccatum&ari-
dumcadauerdiceres : cw£^«enimidemestquQdsicco,&quideoilibus disseruerunt,hbros suos
isstA mihirSinscripiere, alij »zj£< oTioKo^yicxA, alij v&i o^m.
C A P V T I I.
Ojjts desnitio^ eiufdem^ elegans explicatio*
. ^^^J-^^^^S^ ^S A definitGaIenus,animantispartesduriirimas,sicci{iimas,maximequ€
jjts jmino $&tr£<^W^v^^O terrcstres : sedexquisitanonest, necphilosophicahascdefinitio, in tyro"
aGalenotra- ^ sA--. ?v^/£>\ W< 0j- 1 ■ r ■ l • vr i r
dita. ^ sJ^M^\F^^\% num & rudiorum tantum gratiam icnpta: nos paulo accuratius oiia defr
ojsisd^initio # s^s^^^^^^A Sniemus. Os,parsestsimilans,ommumsiccissima&frigidissima,exseminis
pauloaccma- a \\ U^^ji^^^ K -tasskmento terreo3pinguique,a vi formatrice,pcr caloris vimgenita,ad to-
tior. A 'L^^^^^W^ ^us stabilimen,rec"Htudinem &figuram.Definitiohaec quiaformalem,ma-
Exphcattode- ^^^^^^^^^^ terialem, efhcientem & finalem ossium causamdesignat,vere xmufacejsen-
finittonu. '^^^aZ^^^^^t tialis, dici debet. Formasimilarium partiumapud Medicosest temperies,
Fovsticilic cau- •o—^^^ ■ i ■ a r • s,
ra quiaeizmrpcottvSeicUy^v^ primaqj vis,cumc}ua &perquam rorma agit&pa-
Curficcumos. titurquaxunqueagitparssimilaris, vtsimilaris^siccitas ergo &frigiditasossis formamexprimunt*
Cursrigidum. Siccum estos, ob humidi &pinguisexhaustum, quem fecitinteniior calorj frigidum vero euasit
eiyomodo du- vanescente per humidi defedum calido. Primarias has qualitates comitanturautsubsequuntur
mmos. secundaria^, durities, grauitas, candor. Durumestos, nonconcretione,vtglacies,igneenim
Curgraue. dissbluerctur^ non tensione, vttympanum, sed siccitate, vt lignum. Graue est 3 tum quia ter-.
reum»