DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11126#0053
Problema de
^eneratio»
e.
t quartam.
DeS ubieEio & Praceptk Anatomica artis. 33
mtum caUum demonstratur, qtwd ab osiis vicinarum partium excremento progignatur. Obiicies9si inani- obieaio
mlsnon alitur, quomodoergbtotoviutemporecresctt&durat ? ReJponde9accrescereperappositionemmatcm, Solutios
Yt pilos & vngues: durat autem qttamdtu altmentumcapefsuntojsa, aquibusredundatperpetuoexcrementum.
0 alterum problema: cur ? si ab osiis excrementosit callus, insanoojse non generaturf Quiaob vulneraitosivs Pro,bl1
imbecdlitatem copiosius a victnispartibuspellitur excrementum, nonmmusquatnadvulneratampartemvici- "e/8
u omnesdeponunt superssua. His iam videor omnia, quaadjpermaticarumpartium coalttumspcciant9attigis- s°xf™c
se, Quocirca tempefttuum suerit, ad aliasermonemtransserre. Priusquamvero hincreueUamur9nequid siu- Al
diosorum animosremoretur, diluendtsuntaduersariorumrationes. Prtm&opinionisprima ratio inpuerulis tan- Ad Primamr*-
tumvera, 0 sembusquisnonvidet essicientUmbeciUitatem&materuinopiams SecundaomninosaUaxesl&AdSndam.
captiosa, ne% enim vbi ettfensus, ibi adejse neruum eilnecejse, alioqui totum corpusesfetneruusfatis est vtadpar-
temferatur neruus, cuius tUuftraiione&irradiationeeius partisparticuk omnessenitans.idemdearteriis & ve-
nis sentiendum. Non requirttur ad aclionem omnem contaclus Mathematicus, sed Phjsicus tantum. Dentium Ad tcItiara'
frnliquorum osiium non eadem esl ratio: nam exetli dentes renafcuntur, & rationefinis,&ratione matem.Ra-
tionefinis, quia cibum mandunt, moUiunt, puparant^ ventnculo, propterea vt ad extremum vsgfemum cre-
fcuntfola vrgente necefiitate cum mutuo attritu minuantur; tta cadem impellente caufa renafcuntur :fed &fi ma-
tcriamgeneratwnumjpeaes, eacopiofifimaettinmaxtUtvtriufquecauttaiibus contenta : accedtt,quodanuUa Ad
parte ctrcumdatur dens,qu& tUtusgenerationemprapediat. Itaratwm teriufatisfaclumputo. Accretio (aiunt)
& Mtritiogeneratio qmdam es%at crefcunt ojfa & nutrtuntur, cur non tgttur coalescent f Refiondemus, natura
eum effe ordtmm, vtpnmum nutriaturpars.demdefiqmdsuperfit, in omnem dimenfionem crefcat, tandemfifu-
paftat altmentum, mpartem abeat desicientem: atfemen non tanta copiagignttur9vtnutriitom, accretioni,& secunde opinio
ncMgemratwmjitfatts. Invterc facilequidemgeneranturpartesfpermaitcdt9 quta&copiofaeslmateria, & »isr"ionibt»
ihiH*?r>cA<flh9 idesl, opifexduplex, mslentm&insemtm&invterivafis,atnobisiamedttisdiffictk °* '*
gmeranWr, quia alter tam opifex abesl, qutfemtnt tneratprius. Galeni authoritates necfemper9nec omnesfper-
maticaspartes coalefcere concludunt, qttibus nos lubentcrfubscnbtmus. Alterius opinionis ratio,qm vtmformatri-
cemffermaticispartibusdenegat,folifemmiconcedit,facilh .
& Meduts ommbusparttum cmmum ideam in fe contineat,& afolidispartibus exciptat. Eslfane m ofitbus vis of-
sificajn venis venisica,modo adsit materudiJpofitio.Qmrum dum femme alt,augeri,&coalefcere dtcimns ojfa,non
femenprolificum mteUigimus, quod infolis tejitbmformam &•perfecitonem ajfequitur,fedquid femmifimile. Htp-
?ocratu&Galemauthorttates,duriorestantumpartescQalefcerenonpotf^
nosftcunda conclufione demonflrauimus.
Q^V JE S T I O IX.
An spermaticas partes carnofissintcalidiores.
XANGVIA siigidwra ejse sanguineis, toties ab Hippocrate, Arisiotele & Galem
efl decantatum, vt locacttare fuperfittw esfet vel ofientatio. Camosasautempartes
sangumeas ejfe,jpermaticas vero exangues, aut faltem pauco fanguine trrigatas, ne-
mo adhuc quodlegerim negauit. Ouid indefequatur, vtdeantomnes: conclusio enim
fatis loquitur tpfa. SunttamenNeoterkorumquidamquijpermattcaspartes.carno-
sis calidwres ejfefibiperfuadent. ExtatdoclifiimiIoberti Academunoflraolim Can- ^berti opinio
ceUdrii dignifitmt hac de re paradoxon, inquopermulta, de infitoJbermaticarumpar- fPerT-
tuim calore, verisfimiUima attt faltem ventatis pallto velata ,fitbttltter dtjputantur. "U ^8"1"
Igotam egregii Medici doclrmam & ingenit aciem femper magnifici; quta tamen hac in reprimus veteris dtfci-
plin* authorttatem fregit, cogor ab eodtfcecUre,&fingulas eius rationesfigtUatim oppugnare. Orta, inquit,atte-
fianturprincipiis,idesl.principiorumnaturamredoknt:Atfemen,equoJpermatiupartes ortumducunt,sangui- eimratio
w esl calidms: Eruntergofpermatica partesfanguineis cahdiores. Ouod autemfangumefit caltdtus femen;tta de-
wonfiratur. SemtnHippocrattigneum duitur& aereum, sanguisverbfrtgidus&aqueus. Qujnetiamfanguis
in canali continetur j femen verb vafa pcrmeat nullisfenfilibus camtatibusperuia,quA tenuitatis & caloris indicia
sunt certifitma. Verum luc mollior mihi videtur ratio, quam tanti medici visgrauitas^pofiulent-Etenim infe- iSs1"'0M"
mineduojpeclaridocetGalenusmiUeinlocis,corpulentiam (detishancvocemPhtlofopho,tametsinonextatapud Duoiafemine
Ciceronianos) &jsiiritus, qmbus vndiqua^persundkur. Ratione tUius,femen aqueum terreum^ dtcitur,rattone s^ifnSZ'
W^mAgmum.Spiritusammtfunttnfirum mMs.
essingit,efformatq3: bisiiritusformatrices dmmtur, horum^ ratione femen arttsex dicitur &efficientis causi ra-
tionem habet. Corpusseminis aqueum &frigtdum, matma esljpermaticarumpartium:femen ita% totum cum
ommbus fuispartibus fanguineerstcalidius, qutamagisjpirituosumfiedjpinttbusfuisspoltatumsangutneeilfrigi-
dtus; propterea effusum fiattm vanefcente calore, aere% malgescente liquidum atrum^ euadit.tale autem agnouit
Galspwmaticarumparimm ejfi matefiam. Prtmam hancrattonem altera rattonesulcitlobertus.partiumjper-
vwwumconformatio &fitus)harumcaloremmamsesieindtcantmamosfainternumoccuparuntlocum,&car- Secunda tatio.
£ nibus
^eneratio»
e.
t quartam.
DeS ubieEio & Praceptk Anatomica artis. 33
mtum caUum demonstratur, qtwd ab osiis vicinarum partium excremento progignatur. Obiicies9si inani- obieaio
mlsnon alitur, quomodoergbtotoviutemporecresctt&durat ? ReJponde9accrescereperappositionemmatcm, Solutios
Yt pilos & vngues: durat autem qttamdtu altmentumcapefsuntojsa, aquibusredundatperpetuoexcrementum.
0 alterum problema: cur ? si ab osiis excrementosit callus, insanoojse non generaturf Quiaob vulneraitosivs Pro,bl1
imbecdlitatem copiosius a victnispartibuspellitur excrementum, nonmmusquatnadvulneratampartemvici- "e/8
u omnesdeponunt superssua. His iam videor omnia, quaadjpermaticarumpartium coalttumspcciant9attigis- s°xf™c
se, Quocirca tempefttuum suerit, ad aliasermonemtransserre. Priusquamvero hincreueUamur9nequid siu- Al
diosorum animosremoretur, diluendtsuntaduersariorumrationes. Prtm&opinionisprima ratio inpuerulis tan- Ad Primamr*-
tumvera, 0 sembusquisnonvidet essicientUmbeciUitatem&materuinopiams SecundaomninosaUaxesl&AdSndam.
captiosa, ne% enim vbi ettfensus, ibi adejse neruum eilnecejse, alioqui totum corpusesfetneruusfatis est vtadpar-
temferatur neruus, cuius tUuftraiione&irradiationeeius partisparticuk omnessenitans.idemdearteriis & ve-
nis sentiendum. Non requirttur ad aclionem omnem contaclus Mathematicus, sed Phjsicus tantum. Dentium Ad tcItiara'
frnliquorum osiium non eadem esl ratio: nam exetli dentes renafcuntur, & rationefinis,&ratione matem.Ra-
tionefinis, quia cibum mandunt, moUiunt, puparant^ ventnculo, propterea vt ad extremum vsgfemum cre-
fcuntfola vrgente necefiitate cum mutuo attritu minuantur; tta cadem impellente caufa renafcuntur :fed &fi ma-
tcriamgeneratwnumjpeaes, eacopiofifimaettinmaxtUtvtriufquecauttaiibus contenta : accedtt,quodanuUa Ad
parte ctrcumdatur dens,qu& tUtusgenerationemprapediat. Itaratwm teriufatisfaclumputo. Accretio (aiunt)
& Mtritiogeneratio qmdam es%at crefcunt ojfa & nutrtuntur, cur non tgttur coalescent f Refiondemus, natura
eum effe ordtmm, vtpnmum nutriaturpars.demdefiqmdsuperfit, in omnem dimenfionem crefcat, tandemfifu-
paftat altmentum, mpartem abeat desicientem: atfemen non tanta copiagignttur9vtnutriitom, accretioni,& secunde opinio
ncMgemratwmjitfatts. Invterc facilequidemgeneranturpartesfpermaitcdt9 quta&copiofaeslmateria, & »isr"ionibt»
ihiH*?r>cA<flh9 idesl, opifexduplex, mslentm&insemtm&invterivafis,atnobisiamedttisdiffictk °* '*
gmeranWr, quia alter tam opifex abesl, qutfemtnt tneratprius. Galeni authoritates necfemper9nec omnesfper-
maticaspartes coalefcere concludunt, qttibus nos lubentcrfubscnbtmus. Alterius opinionis ratio,qm vtmformatri-
cemffermaticispartibusdenegat,folifemmiconcedit,facilh .
& Meduts ommbusparttum cmmum ideam in fe contineat,& afolidispartibus exciptat. Eslfane m ofitbus vis of-
sificajn venis venisica,modo adsit materudiJpofitio.Qmrum dum femme alt,augeri,&coalefcere dtcimns ojfa,non
femenprolificum mteUigimus, quod infolis tejitbmformam &•perfecitonem ajfequitur,fedquid femmifimile. Htp-
?ocratu&Galemauthorttates,duriorestantumpartescQalefcerenonpotf^
nosftcunda conclufione demonflrauimus.
Q^V JE S T I O IX.
An spermaticas partes carnofissintcalidiores.
XANGVIA siigidwra ejse sanguineis, toties ab Hippocrate, Arisiotele & Galem
efl decantatum, vt locacttare fuperfittw esfet vel ofientatio. Camosasautempartes
sangumeas ejfe,jpermaticas vero exangues, aut faltem pauco fanguine trrigatas, ne-
mo adhuc quodlegerim negauit. Ouid indefequatur, vtdeantomnes: conclusio enim
fatis loquitur tpfa. SunttamenNeoterkorumquidamquijpermattcaspartes.carno-
sis calidwres ejfefibiperfuadent. ExtatdoclifiimiIoberti Academunoflraolim Can- ^berti opinio
ceUdrii dignifitmt hac de re paradoxon, inquopermulta, de infitoJbermaticarumpar- fPerT-
tuim calore, verisfimiUima attt faltem ventatis pallto velata ,fitbttltter dtjputantur. "U ^8"1"
Igotam egregii Medici doclrmam & ingenit aciem femper magnifici; quta tamen hac in reprimus veteris dtfci-
plin* authorttatem fregit, cogor ab eodtfcecUre,&fingulas eius rationesfigtUatim oppugnare. Orta, inquit,atte-
fianturprincipiis,idesl.principiorumnaturamredoknt:Atfemen,equoJpermatiupartes ortumducunt,sangui- eimratio
w esl calidms: Eruntergofpermatica partesfanguineis cahdiores. Ouod autemfangumefit caltdtus femen;tta de-
wonfiratur. SemtnHippocrattigneum duitur& aereum, sanguisverbfrtgidus&aqueus. Qujnetiamfanguis
in canali continetur j femen verb vafa pcrmeat nullisfenfilibus camtatibusperuia,quA tenuitatis & caloris indicia
sunt certifitma. Verum luc mollior mihi videtur ratio, quam tanti medici visgrauitas^pofiulent-Etenim infe- iSs1"'0M"
mineduojpeclaridocetGalenusmiUeinlocis,corpulentiam (detishancvocemPhtlofopho,tametsinonextatapud Duoiafemine
Ciceronianos) &jsiiritus, qmbus vndiqua^persundkur. Ratione tUius,femen aqueum terreum^ dtcitur,rattone s^ifnSZ'
W^mAgmum.Spiritusammtfunttnfirum mMs.
essingit,efformatq3: bisiiritusformatrices dmmtur, horum^ ratione femen arttsex dicitur &efficientis causi ra-
tionem habet. Corpusseminis aqueum &frigtdum, matma esljpermaticarumpartium:femen ita% totum cum
ommbus fuispartibus fanguineerstcalidius, qutamagisjpirituosumfiedjpinttbusfuisspoltatumsangutneeilfrigi-
dtus; propterea effusum fiattm vanefcente calore, aere% malgescente liquidum atrum^ euadit.tale autem agnouit
Galspwmaticarumparimm ejfi matefiam. Prtmam hancrattonem altera rattonesulcitlobertus.partiumjper-
vwwumconformatio &fitus)harumcaloremmamsesieindtcantmamosfainternumoccuparuntlocum,&car- Secunda tatio.
£ nibus