c
i plere ea,propin,
pertinentijsliiis' I $j.
lam de uerbo ad ucrbu inseri facietes: quJ
coclnsion^eponeturclausula illa,prouiso,neln terram *
quse est infra ner. proxi.ex.de sponsa. non est nobi, r
quis conqueritur de clerico, pro quo fideiussit oro ali
summa pecuniae,nec eum uult seruare indemnem ab h
modi ©bligationemo ponitur in hac forma, ubi de nec,
agitur,clausula illa,usuris cesiantibus,ex de fideinir ?ni?
38 t Nunc dicamus,quando bxcdi^“'&
b literis anoftolicis annoni b F.MnU£ ’
extrauag.Boiiifo. pf0/
est per ordiri',
o^eldelegatospro^
Ciminio debita generi
le interdi^ym forri ni)
po/Jiquoddi^ut in
fxtrauaga.prouide^
tendentes.
omittitur htc clausula
in literis contra uniucr
fit<ttem,qu£ aliat «m,
cerinonpoffettutsok
psseod.tit.c.i/.su^n,
gloslib^so
'ssjb^enoo
| M^orur
uineuocare.
^^fcoiinnai
jnodeMuelcan
Jrtibiponi,quoad
Oltemquar
iifc) ponitur, Prot
carios feliatur. Ite
propriosretinendis
perpeiuouiwioqt
congrua portio de i]
neg,prwjex.de p
ferae peri» conti
(edeconuersoiiicari
Mponcor.Itei
hseruioasacerecon
docuero uidimus ta
suntnobis talis Abbj
/ninesseabipsorudc
b literisapostolicisapponib.Etquide
in literis obtentis cdtra nobiles, feu
balliuos,uel castellanos, maiores,iu
ratos, potestates, & communia,po-
ni debethsecclausula c, prouiso, ne
in terram , uel uniuersitatem, de tali
loco excommunicationis uel inter-
didi sententiam proferas, nisi £ no-
bis super hoc mandatum receperis
spcciale,ex.desent.excom.c.Roma-
na.^.fi. Item cum dicitur, quod nobi
lis uir A.&M.eius uxor.debet in fine
dici, prouiso, ne in terram didi nobi
lis & uxoris eius excommunicatio-
nis,&c. Alias autem erit litera reseri
benda,ex.de spon.no est nobilis. ex.
depostd.prjela.c.j.Item quoties agi
tur super cesibus contra clericos, di
citur, Prouiso tame, ne pesio ipsis co
tralhtutaLateran.cocilij sit impolita,uel adau^a. Nec pol
iunt haberi 1 i terse simul contra clericos & laicos: quia hsec
clausula non datur contra laicos. Etideest inpensionibus, ^w.^uiuui
ex. de censibus, prohibemus. &c.significauit.ex.depadis, eisdebira&consueh
cum clerici. & de reserip. ad audientiam. Ite cum archidia. fee:alia$ super qu
cono,uel redori eccleli^uel alicui alij personceconceditur ^adebetponiinger
audire theologiam,dicitur sicrProuiso, ne in fraudem colli «rchidiaconalibus ni
tutionis ipsius aliquid attentetur: & q> diftus talis interitu triexWsi.ord.con
eidem ecclesi^ per idoneum uicariu faciat deseruiri.Siue-1 sItemquadopetiti
rd sit decanus, dicatur: Ecclesiaein decanatusofficio,&c. r'* '
ex.depraeben.licet.de priuil. super specula. quee est collitu
tio,de qua hic fit mentio.Item cum concedi turprxmissis.li
cruce lignati sunt, percipere frudus suos ecclesiasticos:ut
ex.de uoto,c.fi.poniiur:Prouiso,qudd eide ecclesi»,&c.ut
supr^. Si uerd canonicus uult audire Theologia, tuctanti
ponitur:Prouiso,ne in fraude,&c.Item cam scnbiturcotra
usurarios, poniturrprouiso,uel,attentiusprouisurus,utfu-
prasubuersi. circa.Itepro excomunicatis.contraformae»
cilij generalis, dicitur sic: Prouiso, attentius,&c.ut in eode
uersi.ibi,si autem conqueritur quis.Ite ponitur,prouisofe
z^casuposito infr&uersic.proximojbi,,quadocosirinari,&£'
t Sequitur uidere decofirmationib.& priuilegijs.Etscias,
quod confirmatio,sicut iusU, &c.conceditur inhaeforma»
For m a. lustis petetiu, &c.usq;, complere ea, Pr°PKr'
&c.usq;,asTensu:iunge,ecclesiatalem cu p,.. /7.7.
quia nobis uenerabilis frater episeopus talis,capitulife
accedente cosensu.concessit, sicuteaiust^acpacssicdpoj
detis,nobis,&per uosplebi uestraautoritate apostoi<*
consirmamus,&c.Nulli ergo.&c.ex.deconfir.uti.uehn^' '
. iscietiafithoeffl^ 1
F ORMA. Quoties d nobis petitur, qcKrehgio^
nestaticonueniredignoscitur,animonos decet
cedere, ac petentiu desiderijs congruu suffragiuWar ‘
Ciim igitur dile&us filius talis capellanus n0^er’ . f ’
to nostro dederit, tradiderit,permutauerit,trastu erl*.
cesserit in perpetuu monasterio uestro monasteriuffl
Crispoliti, talis dioecesis, cu ommb. ecclesijs, po> ‘ jjj
bus,iuribus &pcninentijs, quocunq; modo,ue ius
Ctum monasteriu sandi Crispohti speclantibus,tai r
te,quam in mebris: talis epiicopi & ecclc“KltirC-^nona(ll
permutatione,seu conccssione ecclesi» taocrspt<
rio tali fecistis,prout in instrumeto exinde co c^utatj0,
ximus plenius continerirnos conccssionestu ^Lsgapo*
nem eand$ ratam & grata habentes, ipsamauto ,^
stolicaconfirmamus,&pradentis fcnptiPat caUtei lJSc0Je
nimus, tenore instrumenti praedidipr«len . ^ub ri’
lam de uerbo aducrbuinserifacigtcs.-qiRW1 ’
410 Specui, lib. II. Partic.I
libus,ante qu&m peruenisTent ad ipsos:dicitur sic: Manda-
mus,quatenus,si est ita,di dios Iudteos,ut eidem ecclesi^ de
possessionib.ipsis decimas,ut tenetur, persoluant, per iub-
tradionem communionis fidelium : ad quod Christianos,
si necesse fuerit, compelli uolumus,& mandamus,appella-
tione postposita, compellatis,ar.ex»
Z Comissu/m.] No ege* z de decimis,commissum z. t Ite cum
bdtargumento:quia26deusuris &alijs rebus agitur, setn
xtuestmprced.c,quan perprseponi debet de usuris. Vnde
to.in/i, primo ponedum estde pignoribus:
secundo de usuris: tertio de terris 8c
rebus alijs. Nec dicatur tunc,alias iniuriosi existentes, &c.
nisi dicatur, super quibus.Item cum de usuris praemittitur,,
& sequitur,qudd super hoc iniuriatur,sic narrabitur»
FORMA. Petro laicoaccepimus conquerente, quod
S.presbyter,T.miles, & quidam alij clerici & laici ciuitatis
& dioece.talis multa extorserut, & adhuc extorquere nitun
turabeoperusurariam prauitatem: idem quoq; & quidam
alij eorudem ciuitatis & dicece.super terris,uineis,&rebus
alijs iniuriatur eidem.& sic concludetur: Mandamus,qua-
tenus , si de huiusmodi extorsione usurarum tibi costiterit,
diftos usurarios, ut sua sorte cotenti,sic extorta restituant,
& ab usurarum extorsione uel exadione desistant, clericos
monitione prjemissapercen.eccles.laicos uerd per p cenam
in Lateran.concilio contra usurarios edkam,&c. ut s. usq>,
committit in legem.iunge, super alijs uerd partibus conuo
catis,audias causam:& appellatioe remota debito fine deci
das: faciens,&c.usq;, obseruari.Et idem est,cum de pigno-
ribus , uel etiam de manuum inie<ftione promittitur, & se-
quitur, quod super alijs iniuriatur:ut s.uer.proxi.in forma
illa,C6questus est: quia tunc debet poni clausula illa,super
alijs uerd,&c.Si autem nihil in narratione sequitur: tunc di
Ha clausula in conclusione non sequatur. Item si inpromis
sis casibus de eisdem personis tantum conqueritur impe-
trans,tuc debet sequi dida claufula, super alijs uerd audias
causam. Si uerd de alijs, uel de eisdem &alijs conqueritur:
& sequitur,super alijs uerd partibus conuocatis,&c.Item si
clerici &: laici coueniuntur super usuris & pignoribus, de-
bet dici:Mandamus,quatenus, si est ita,didos pignoru de-
tentores,uel didos usurarios clericos,uidelicet monitione
promisia,&c.ex.eo.c.quia.& c.proterea. & si in huiusmodi
literis dealijs grauaminibus inseratur, debetsubdi: super
alijs uerd causam audiatis, & quod canonicum fuerit, &c.
27 ut s.uer.proxi.tSed notandum est,quod si laicus impetret
contra laicum super usuris extra terras Rom. ecclesiae pro-
prias,non additur in narratione illa clausula,praeterea.uel,
idem quoq;.&, quidam alij super terris,&c. Si uerd dica-
tur, quod unus receperit usuras, & alius iniuriatur luper
terris & rebus alijs,tunc poni debet: Super alijs uerd, par-
tibus conuocatis, &x. quando enim dicitur in narratione,
pr^terea.uel Idem quoq;.&,quidam alij super terris,&c.de-
betinconclusionesequi, Super alijs uerd partibus conuo-
catis. Si autem non dicatur in narratione,& quidam alij:di
cetur in conclusione tantu, super alijs uerd causam audias,
&c.nec dicetur,partibus conuocatis.Item licet in literis co
trausurariosponatur,attentius prouisurus,neautoritate $0examinata.!Cofirmatiouerdcxcerta
nostra,&c. tamen cum seribiturpro episeopo,uelcollegio,
uel ecclesix nomine, non debet poni: quiadelidum perso-
na:,&c.ut s.nec etiam, si coqueratur
4 iwto.l Vtdixerat a aliquis de ludaeis Item cum super
faprH ucr.itim contra debitis,uelfamm.ipecumj.scnb.tur
iud s pro laicis,poni debet in conclusione
postuerbailla, appellatione remota,
usuris cessantibus. Siuerdpro episeopo uelalio magno
prselato, siue nomine ecclesix, aut procollegio, uel pro ali.
quibus religiosis.uel pro aliquo de curia Romana,non de-
bet poni: quia iura pro eis,non contra eos,praelumunt,ex.
de prsesum.cum in iuuentute.& ex. de no.ope.nun.cum ex
iniunfto. Item si dicatur in narratione ,& adhuc extorque-
re nituntur-.dicetur in coclusione, & ab usurarum exactio-
ne desistant. Si uerd illud in narratione no ponitur, nee hoc
in conclusione sequatur. Item si superusuns agatur contra
nobilem, &postcasequatur, Idem quoq;, &alij, m
Leon
dicetur: F 0
H^feaproui
“^finnamus.-ex.
fcinlin,
^rdpetaturexe
}ja3ndainU!
“lacias autoritarc
^Ppeliationere
**iodeprc
Pe,lt“re«o:
7rit^'s:F0]
s?'?*
“km °ni,n:
*IH “'I»».
ttiiL’ ''«nsur;
Si,,:
S4isi"on':
^libi,^lus.ute
X.>P°rai
iM£5cess
■ ^Osr,’. a'<|UOs
«^'stinei
'l1]3tio
FneP°nen{
i plere ea,propin,
pertinentijsliiis' I $j.
lam de uerbo ad ucrbu inseri facietes: quJ
coclnsion^eponeturclausula illa,prouiso,neln terram *
quse est infra ner. proxi.ex.de sponsa. non est nobi, r
quis conqueritur de clerico, pro quo fideiussit oro ali
summa pecuniae,nec eum uult seruare indemnem ab h
modi ©bligationemo ponitur in hac forma, ubi de nec,
agitur,clausula illa,usuris cesiantibus,ex de fideinir ?ni?
38 t Nunc dicamus,quando bxcdi^“'&
b literis anoftolicis annoni b F.MnU£ ’
extrauag.Boiiifo. pf0/
est per ordiri',
o^eldelegatospro^
Ciminio debita generi
le interdi^ym forri ni)
po/Jiquoddi^ut in
fxtrauaga.prouide^
tendentes.
omittitur htc clausula
in literis contra uniucr
fit<ttem,qu£ aliat «m,
cerinonpoffettutsok
psseod.tit.c.i/.su^n,
gloslib^so
'ssjb^enoo
| M^orur
uineuocare.
^^fcoiinnai
jnodeMuelcan
Jrtibiponi,quoad
Oltemquar
iifc) ponitur, Prot
carios feliatur. Ite
propriosretinendis
perpeiuouiwioqt
congrua portio de i]
neg,prwjex.de p
ferae peri» conti
(edeconuersoiiicari
Mponcor.Itei
hseruioasacerecon
docuero uidimus ta
suntnobis talis Abbj
/ninesseabipsorudc
b literisapostolicisapponib.Etquide
in literis obtentis cdtra nobiles, feu
balliuos,uel castellanos, maiores,iu
ratos, potestates, & communia,po-
ni debethsecclausula c, prouiso, ne
in terram , uel uniuersitatem, de tali
loco excommunicationis uel inter-
didi sententiam proferas, nisi £ no-
bis super hoc mandatum receperis
spcciale,ex.desent.excom.c.Roma-
na.^.fi. Item cum dicitur, quod nobi
lis uir A.&M.eius uxor.debet in fine
dici, prouiso, ne in terram didi nobi
lis & uxoris eius excommunicatio-
nis,&c. Alias autem erit litera reseri
benda,ex.de spon.no est nobilis. ex.
depostd.prjela.c.j.Item quoties agi
tur super cesibus contra clericos, di
citur, Prouiso tame, ne pesio ipsis co
tralhtutaLateran.cocilij sit impolita,uel adau^a. Nec pol
iunt haberi 1 i terse simul contra clericos & laicos: quia hsec
clausula non datur contra laicos. Etideest inpensionibus, ^w.^uiuui
ex. de censibus, prohibemus. &c.significauit.ex.depadis, eisdebira&consueh
cum clerici. & de reserip. ad audientiam. Ite cum archidia. fee:alia$ super qu
cono,uel redori eccleli^uel alicui alij personceconceditur ^adebetponiinger
audire theologiam,dicitur sicrProuiso, ne in fraudem colli «rchidiaconalibus ni
tutionis ipsius aliquid attentetur: & q> diftus talis interitu triexWsi.ord.con
eidem ecclesi^ per idoneum uicariu faciat deseruiri.Siue-1 sItemquadopetiti
rd sit decanus, dicatur: Ecclesiaein decanatusofficio,&c. r'* '
ex.depraeben.licet.de priuil. super specula. quee est collitu
tio,de qua hic fit mentio.Item cum concedi turprxmissis.li
cruce lignati sunt, percipere frudus suos ecclesiasticos:ut
ex.de uoto,c.fi.poniiur:Prouiso,qudd eide ecclesi»,&c.ut
supr^. Si uerd canonicus uult audire Theologia, tuctanti
ponitur:Prouiso,ne in fraude,&c.Item cam scnbiturcotra
usurarios, poniturrprouiso,uel,attentiusprouisurus,utfu-
prasubuersi. circa.Itepro excomunicatis.contraformae»
cilij generalis, dicitur sic: Prouiso, attentius,&c.ut in eode
uersi.ibi,si autem conqueritur quis.Ite ponitur,prouisofe
z^casuposito infr&uersic.proximojbi,,quadocosirinari,&£'
t Sequitur uidere decofirmationib.& priuilegijs.Etscias,
quod confirmatio,sicut iusU, &c.conceditur inhaeforma»
For m a. lustis petetiu, &c.usq;, complere ea, Pr°PKr'
&c.usq;,asTensu:iunge,ecclesiatalem cu p,.. /7.7.
quia nobis uenerabilis frater episeopus talis,capitulife
accedente cosensu.concessit, sicuteaiust^acpacssicdpoj
detis,nobis,&per uosplebi uestraautoritate apostoi<*
consirmamus,&c.Nulli ergo.&c.ex.deconfir.uti.uehn^' '
. iscietiafithoeffl^ 1
F ORMA. Quoties d nobis petitur, qcKrehgio^
nestaticonueniredignoscitur,animonos decet
cedere, ac petentiu desiderijs congruu suffragiuWar ‘
Ciim igitur dile&us filius talis capellanus n0^er’ . f ’
to nostro dederit, tradiderit,permutauerit,trastu erl*.
cesserit in perpetuu monasterio uestro monasteriuffl
Crispoliti, talis dioecesis, cu ommb. ecclesijs, po> ‘ jjj
bus,iuribus &pcninentijs, quocunq; modo,ue ius
Ctum monasteriu sandi Crispohti speclantibus,tai r
te,quam in mebris: talis epiicopi & ecclc“KltirC-^nona(ll
permutatione,seu conccssione ecclesi» taocrspt<
rio tali fecistis,prout in instrumeto exinde co c^utatj0,
ximus plenius continerirnos conccssionestu ^Lsgapo*
nem eand$ ratam & grata habentes, ipsamauto ,^
stolicaconfirmamus,&pradentis fcnptiPat caUtei lJSc0Je
nimus, tenore instrumenti praedidipr«len . ^ub ri’
lam de uerbo aducrbuinserifacigtcs.-qiRW1 ’
410 Specui, lib. II. Partic.I
libus,ante qu&m peruenisTent ad ipsos:dicitur sic: Manda-
mus,quatenus,si est ita,di dios Iudteos,ut eidem ecclesi^ de
possessionib.ipsis decimas,ut tenetur, persoluant, per iub-
tradionem communionis fidelium : ad quod Christianos,
si necesse fuerit, compelli uolumus,& mandamus,appella-
tione postposita, compellatis,ar.ex»
Z Comissu/m.] No ege* z de decimis,commissum z. t Ite cum
bdtargumento:quia26deusuris &alijs rebus agitur, setn
xtuestmprced.c,quan perprseponi debet de usuris. Vnde
to.in/i, primo ponedum estde pignoribus:
secundo de usuris: tertio de terris 8c
rebus alijs. Nec dicatur tunc,alias iniuriosi existentes, &c.
nisi dicatur, super quibus.Item cum de usuris praemittitur,,
& sequitur,qudd super hoc iniuriatur,sic narrabitur»
FORMA. Petro laicoaccepimus conquerente, quod
S.presbyter,T.miles, & quidam alij clerici & laici ciuitatis
& dioece.talis multa extorserut, & adhuc extorquere nitun
turabeoperusurariam prauitatem: idem quoq; & quidam
alij eorudem ciuitatis & dicece.super terris,uineis,&rebus
alijs iniuriatur eidem.& sic concludetur: Mandamus,qua-
tenus , si de huiusmodi extorsione usurarum tibi costiterit,
diftos usurarios, ut sua sorte cotenti,sic extorta restituant,
& ab usurarum extorsione uel exadione desistant, clericos
monitione prjemissapercen.eccles.laicos uerd per p cenam
in Lateran.concilio contra usurarios edkam,&c. ut s. usq>,
committit in legem.iunge, super alijs uerd partibus conuo
catis,audias causam:& appellatioe remota debito fine deci
das: faciens,&c.usq;, obseruari.Et idem est,cum de pigno-
ribus , uel etiam de manuum inie<ftione promittitur, & se-
quitur, quod super alijs iniuriatur:ut s.uer.proxi.in forma
illa,C6questus est: quia tunc debet poni clausula illa,super
alijs uerd,&c.Si autem nihil in narratione sequitur: tunc di
Ha clausula in conclusione non sequatur. Item si inpromis
sis casibus de eisdem personis tantum conqueritur impe-
trans,tuc debet sequi dida claufula, super alijs uerd audias
causam. Si uerd de alijs, uel de eisdem &alijs conqueritur:
& sequitur,super alijs uerd partibus conuocatis,&c.Item si
clerici &: laici coueniuntur super usuris & pignoribus, de-
bet dici:Mandamus,quatenus, si est ita,didos pignoru de-
tentores,uel didos usurarios clericos,uidelicet monitione
promisia,&c.ex.eo.c.quia.& c.proterea. & si in huiusmodi
literis dealijs grauaminibus inseratur, debetsubdi: super
alijs uerd causam audiatis, & quod canonicum fuerit, &c.
27 ut s.uer.proxi.tSed notandum est,quod si laicus impetret
contra laicum super usuris extra terras Rom. ecclesiae pro-
prias,non additur in narratione illa clausula,praeterea.uel,
idem quoq;.&, quidam alij super terris,&c. Si uerd dica-
tur, quod unus receperit usuras, & alius iniuriatur luper
terris & rebus alijs,tunc poni debet: Super alijs uerd, par-
tibus conuocatis, &x. quando enim dicitur in narratione,
pr^terea.uel Idem quoq;.&,quidam alij super terris,&c.de-
betinconclusionesequi, Super alijs uerd partibus conuo-
catis. Si autem non dicatur in narratione,& quidam alij:di
cetur in conclusione tantu, super alijs uerd causam audias,
&c.nec dicetur,partibus conuocatis.Item licet in literis co
trausurariosponatur,attentius prouisurus,neautoritate $0examinata.!Cofirmatiouerdcxcerta
nostra,&c. tamen cum seribiturpro episeopo,uelcollegio,
uel ecclesix nomine, non debet poni: quiadelidum perso-
na:,&c.ut s.nec etiam, si coqueratur
4 iwto.l Vtdixerat a aliquis de ludaeis Item cum super
faprH ucr.itim contra debitis,uelfamm.ipecumj.scnb.tur
iud s pro laicis,poni debet in conclusione
postuerbailla, appellatione remota,
usuris cessantibus. Siuerdpro episeopo uelalio magno
prselato, siue nomine ecclesix, aut procollegio, uel pro ali.
quibus religiosis.uel pro aliquo de curia Romana,non de-
bet poni: quia iura pro eis,non contra eos,praelumunt,ex.
de prsesum.cum in iuuentute.& ex. de no.ope.nun.cum ex
iniunfto. Item si dicatur in narratione ,& adhuc extorque-
re nituntur-.dicetur in coclusione, & ab usurarum exactio-
ne desistant. Si uerd illud in narratione no ponitur, nee hoc
in conclusione sequatur. Item si superusuns agatur contra
nobilem, &postcasequatur, Idem quoq;, &alij, m
Leon
dicetur: F 0
H^feaproui
“^finnamus.-ex.
fcinlin,
^rdpetaturexe
}ja3ndainU!
“lacias autoritarc
^Ppeliationere
**iodeprc
Pe,lt“re«o:
7rit^'s:F0]
s?'?*
“km °ni,n:
*IH “'I»».
ttiiL’ ''«nsur;
Si,,:
S4isi"on':
^libi,^lus.ute
X.>P°rai
iM£5cess
■ ^Osr,’. a'<|UOs
«^'stinei
'l1]3tio
FneP°nen{