DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.51541#0223
4
formanda
5
h
g
h
•*“**,’
*«?£
culpa, ss. de leg.j.l.aim
res.siult.ss.deuerbor,
ob.si ex legati causa.ln
tertio cafu idem,ut sci-
licet liberetur 4 quan*
titate perempta Jpecie,
cuius reffectu quanti*
tas debebatur, ssdeno
.xdl.Lpe.si/. cr si cui
plus,quam per leg.Fal.
L j.sifin. cum l.seq.Po*
fiontimtirtF1
^odatj lik ■
‘A
londpere.]
»Rojfkpota s
ciuiles (tfa)i;
dicit, fytrnA
ionenccstiiii
■.entexpojitoi
pericsquodto
e accedit W
non,in prjece. §. sicut autem.ibi, atq;
intempestiu£.& ibi, uoluntatis enim
est,&c.& C.de accus. sicut. ff de cost.
pec.promissor.$.j.noenim debet sta-
tim cum saccouenire paratus, ff.de so
lut.quod dicimus. & hoc tenet Pii. di
cens esse commodatum,si dicitur sim
pliciter, commodo, secundum Azo.
nisi detur ad certum usum : unde fla-
ti m potestreuocari,ff deprecar.l.j. &
l.cum precario.&ex.eo.tit.c.si.&arg.
ffde uerb.oblig.eum,qui calendis, in
j fi. tSed & commodatario contra
commodantem datur contraria man
e datiiinquasicconcipitur0
LlB. Coram,&c.conqueror de P.
re exprimat culpam, pensarumjquas feci in seruo, uel alia
mem contrariam man-
dati, ff. eo. in rebus. $.possunt. 8c 1. in
f commodato. fi in contraria f. Pro
aliis etiamcasib.sicconcipitlibellus:
Ll B.Coram,&c. conqueror de P.
qui sciens mihi commodauiruasaui-
tiosa,uel seruum furem: unde uinum
fuit effusum,quod ualuit dece: quare
riis faftas non reftituet comodator, ignorabatur mor*
ff. eo.fi, ut’certo.$flumptus.&in pne. tiius:cr in herede, qui
$.possunt.‘&$.contraria.& facitff. de ifitlegatario, quan
Item g> commodatum mihi ignoran-
r . n T .Jl'
sibi dedi:quo casu re comperta com-
inodatarius habet contrariam a&io-
nem mandati ad interesse contra i- inprtf.sisicut.crRofi
psum commodantem, qui surripuit,
ffeo.rem commodatam. tA&ione (
autem furti no habet, nisi intersitsua
propter expensas, propter quas pote
rat rem illam retinere,ff de furt.is,cui
commo. Item quod talis surripuit mi
hiremcommodatam. Itemq>postea
rem habuisti, ut in prae. 1. in commo-
dato. Item q, ad certum usum mi
hi commodasti. Item q, usus non est
finitus.uenit enim in contraria com-
modati, ne intempefliu^ reuocetur,
ut iri prae. 1. in commodato. $,j. Se ex.
eo.c.unico, Reusuerdsic:
P OS.rei. Pono,g> talem rem tan-
tum T.commodafli.hc. conceffo,pa
tet,qudd non reo,ff.de iudi.cum prts
tor. ex. de praesump. nonne, sed hsec
estimplicita negatiua,uts. depos. si
vij.uers viij.Item q? expensse,quas fe-
cisti in seruo,tantum cibaria fuerunt.
Item quod commodatu tantum fuit
gratiatui commodantis. Itemq>ser-
uum fidelem tibi commodaui, extrA
de pig.significante.
De Commodato. 22J
ta sit persona, desinere p6fidere non iuuat. Sed disslnguitur,.quod m
obligatione aut eft quantitas,.aut ssecies,aut quantitas^ro ssecie. F$
primo casu non liberatur debitor,ut in l. incendium.C.si eer bet B ess
ratio: quia genus nonperit,nec perire potestfiadle^
incerta:. Secundo cafu liberatur debitor, si non fiat in mora, nec in
ilia decem peto: uel sertius mihi tales
res subtraxit: quare res illas peto,&c.
&adhoc,&c.utinprae.l.& §.item qui
sciens.& l.pe.Sc de poenit. dist.iij. in-
ter haec hircum.j. A<ssor ergo sic po-
net:
Po S.a&or.s Pono, quod mihi re
talem comodasti.Item q, eratuitiosa.
hoc non iienit in astione contraria
mandati,ffeo.in compdato.&l.in re
bus.$.fi. Item q, hoc sciuisti,ff eo.sed
cuius rejpcctu quanti*
tas debebatur, ffde no
i
plus,quam per leg.Eal.
addes Item quod In ea feci expesas M c^um 'in co^ens
pr^ter cibaria.nam expensas in ciba- lo noxal1 ?ro seru0»
riis faftas non reftituet comodator, sigurabatur mor.
ff. eo.fi, ut’certo.$ffumptus.&in pne. ttius:^'m herede,qui
$.poffunt.‘& $.contraria.& facitff. de ^inisitlegatario, quan
donat.interuir.&ux.l.si quis operas, ti res legata erat,res pe
Item g> commodatum mihi ignoran- riitsine culpa sua.
ti suiripuisti. Item q, pro eo pretium d Atzo.c? H.] Azo tit
summa huius tit. post
principium, cr Accurn
hoctit.inprin.
e Concipitur.] Etsic
etiam continuat Rojp
ubis.Etscids,qfinhoc
libello Io.de Bla. expri
mit insirmitatem, qua
etiam dicit euenisse sis
ne suo dolo, uel culpa:
Ctrsubdit, quod suppli
cat eum definitiue con*
demnari ad iUa xxx».
tradat hic opiniones
de casu sortuito , ad
quas remisi supra pars
tej.insi.§.
f Incontrar.]Adhunc
libellum Rof.opponit,
q, scienter impendens
in rem alienam, dona*
re uidetur,ss.de aequi.
rer.do.Ladeo. cr Infi.
dere.diui. si exdiuer^
so.ergo hon repetitur,
ssde reg. iur. cuius per
errorem. Resfondet,
quod cum commodatarius teneatur etiam de letiisiima, cr 'm hac im*
putetur,quod d sapiente poterat prouideri,sf.eod.si,ut certo.ressat,q,
de peremptione teneripotuiflet,si non impendisset,putd in curam ser
ui,uel casum fimilem:meritb ergo repetit,cum nec ibi sit liberalis, sed
cum depositarius non teneatur nisi de dolo cr culpa lata,secundum id
nonrepetit.Etcontrariumnot.infratit.prox.&dixit ibi Ross. con*
traria loqui, quando nulla causa,uel titulus vne^ ad alias sidendas:uel
quando non habeo re de domini uoluntate,uel quando de nouo fciens
in alieno impendo: secus,fi in rem iam sidam impendo sciens, ut
not. C. de rei uend.domum.in sin.ss.de neg.ged.si pupilli, si sed cr si
quis, ubi repetit,qui accesiit animo deprzdandr.item sacit ss. de usur.
l.penult.
Sed addesi ] sij.Bfl huius ratio, quia locatio fit gratia utriusque: fed
commodatum regulariter gratia recipientis tantum, secundum Rof
in deponente & uendente idem,quod 'vn locante,ut no.in prz. sifi.
sisi.1 Et hoc casu,si propter illam pretium dederam, tenetur reflU
tuererem, uelpretium,ut ibi.z? quod tradat,ess in arbitrio recipien
tis <eflbnatione,utibino.Accur.etde hoc Azo 'msi.fumm^ huius tit\
De.
- C unico, j plus habet commodi,ideo plw habet periculi,ut seri
^recar.c.ultsuper gl.pen. qa sida efl mentio de re deterior
lo.deBla.libdlu firmat in illa,hoc modo abbreuiato: In dico,%
tdeni equu ad tale ufum cfimpdaui T.timc utrdq^ oculo uidente,quem
snibireftituit uno oculo exc£'catum per culpam jua:unde ciim mea
ursttindectinaiMsic '
exca:catwrnfuijJ^ saltem leuissima interuCnit,ffeo.si,ut
^ontrd ipsi^i T. Utde^ certo. com modatum.& $.quod ue-
aWmibisoludt:etad^ rd cuflodiam.& in aliis $$.extra eod.
d, auid[upplico dd ^nico. Reusuerdsic:
id disimtiue condemna-
to.^.fiduobas.- hem^cominodasti
tripkx sit culpa: de ____
quibus ex. eo.C. UHO. a ritrcin mam mini actummouarcs. 1-
li^jsdeiureji/c.atafi ^em illius rei dominium & posses-
irione, dices,declara
tionem sidendasecuns _
dwndistindioneprtedi lata,*Ieui,& leuissima,extri eo.c.uni-
fcdecre.unic^eteo* c co c. t Qu.id siresfimpliciternon
wn,qu<eibino. pons 2 ad certum usum commodatur, nun-
derato scilicet, cuius quid statim poterit reuocari arg. q>
^tiasitsidwmcoms
modutmiundeautor
in po/sesionibus rei,
qusequuntur, bene
pnitin hunc casum
peremptionis, uel de-
ttriorationis id suisse
stneculpaeius,etiamle .
it&M,MMdogHtia d qm dicunt esie commodatu,
sui tdntum recepit com
•modatum. situe ergo
dicere id solum, quod
sine dolo eius ideuene
rit, scilicet peremptio,
uel deterioratio. Putat s
tanen, quod si agens,
* quo pem^lsi solui
dummodo in probatio ^quam mihi comodauit: & ad hoc
tibiis id declaret,uel si propono a<fti o
pius petatur, satis e- ■ ■ -
ritietidem puto in de^
psto cr locato : in
quibus omnibus satis
, eft determinatum, de
(pd culpa prtfdiftite*
neantur. Sed remanet
dubiumteui his cafibus
incumbat probatio,^ inter opiniones uidetur tenendum, quod com
moddtario cr depofitario,uel condutfori conuento personali incum
bit probare rem peremptdm: quo probato, agens habet probare, q,
eius dolo,uel culpa tali,de qua tenebatur, res illa fit perempta, fs de
^gij.ciimita.sissecies.^ efl: caftsjs.loca.fi quis domum, alias, si qs
fandum. $.Imperator, in quantum caprarum cuflodi loquitur: cr ibi
sttw de hoc,cr in l.fi creditor.C.de pignor. ailio.zj’ apertius tenet id
Accur.lnsit.qui.mo. re contrah. oblig.si sin. ubi de creditore loqui*
tiur:placeteipost Pet.inprae.l.creditor. quod habet probare amisi
fanem,& eius modum:quod uidetur,cum haec ueniat pro causa scien
tue in tefa,de qua deponere tenetur,de tesU.citm causim. Ceo. solum.
^non.iiij.q.Hjsola.Non obfltt gl. in l.si argentarius, insi.sf de eden.
nam ibi ponderato tex. petit argentarius fibi edi rationem propter
wsdm,quam allegat,ad aftionem consequendam: hic uerb allegatur
oasus dd se defindendum. Non obfl.etiam ad prxdifta l.ult.sf. de rei
^n.quia illud uerum,cum res uendicatur: ubi satis eftreo, quod ne*
&tfepofiidere:ubi susfeit a slori probare contrarium,dato, quod de
tire nilprobet:hic loquitur in conuento personali, in qua obliga*
tumT.cormmodafti.hc < conceffo, pa
tor. ex. de praesump. nonne.
i
vij.uers viij.Item q, expenfse,quas fe-
Po s .rei.Pono,q> talem rem Titio
commodastiin solidu,ffeo. si,ut cer-
to. §.si duobus. Item q, commodafti
rin» mihi ad certum usum, qui adhuc du-
boProper p, rat,fferi. in commodato. §.sicut aute.
ex.eo.c.uhico.Item cp tibi dedi dece,
utrem illam mihi accommodares. I-
sioriem a me transttilisti. Item q, gra-
tia tui tantum commodasti. Ite quod
res illa periit sine dolo meo, & culpa
t Quid firesfimpliciternon
formanda
5
h
g
h
•*“**,’
*«?£
culpa, ss. de leg.j.l.aim
res.siult.ss.deuerbor,
ob.si ex legati causa.ln
tertio cafu idem,ut sci-
licet liberetur 4 quan*
titate perempta Jpecie,
cuius reffectu quanti*
tas debebatur, ssdeno
.xdl.Lpe.si/. cr si cui
plus,quam per leg.Fal.
L j.sifin. cum l.seq.Po*
fiontimtirtF1
^odatj lik ■
‘A
londpere.]
»Rojfkpota s
ciuiles (tfa)i;
dicit, fytrnA
ionenccstiiii
■.entexpojitoi
pericsquodto
e accedit W
non,in prjece. §. sicut autem.ibi, atq;
intempestiu£.& ibi, uoluntatis enim
est,&c.& C.de accus. sicut. ff de cost.
pec.promissor.$.j.noenim debet sta-
tim cum saccouenire paratus, ff.de so
lut.quod dicimus. & hoc tenet Pii. di
cens esse commodatum,si dicitur sim
pliciter, commodo, secundum Azo.
nisi detur ad certum usum : unde fla-
ti m potestreuocari,ff deprecar.l.j. &
l.cum precario.&ex.eo.tit.c.si.&arg.
ffde uerb.oblig.eum,qui calendis, in
j fi. tSed & commodatario contra
commodantem datur contraria man
e datiiinquasicconcipitur0
LlB. Coram,&c.conqueror de P.
re exprimat culpam, pensarumjquas feci in seruo, uel alia
mem contrariam man-
dati, ff. eo. in rebus. $.possunt. 8c 1. in
f commodato. fi in contraria f. Pro
aliis etiamcasib.sicconcipitlibellus:
Ll B.Coram,&c. conqueror de P.
qui sciens mihi commodauiruasaui-
tiosa,uel seruum furem: unde uinum
fuit effusum,quod ualuit dece: quare
riis faftas non reftituet comodator, ignorabatur mor*
ff. eo.fi, ut’certo.$flumptus.&in pne. tiius:cr in herede, qui
$.possunt.‘&$.contraria.& facitff. de ifitlegatario, quan
Item g> commodatum mihi ignoran-
r . n T .Jl'
sibi dedi:quo casu re comperta com-
inodatarius habet contrariam a&io-
nem mandati ad interesse contra i- inprtf.sisicut.crRofi
psum commodantem, qui surripuit,
ffeo.rem commodatam. tA&ione (
autem furti no habet, nisi intersitsua
propter expensas, propter quas pote
rat rem illam retinere,ff de furt.is,cui
commo. Item quod talis surripuit mi
hiremcommodatam. Itemq>postea
rem habuisti, ut in prae. 1. in commo-
dato. Item q, ad certum usum mi
hi commodasti. Item q, usus non est
finitus.uenit enim in contraria com-
modati, ne intempefliu^ reuocetur,
ut iri prae. 1. in commodato. $,j. Se ex.
eo.c.unico, Reusuerdsic:
P OS.rei. Pono,g> talem rem tan-
tum T.commodafli.hc. conceffo,pa
tet,qudd non reo,ff.de iudi.cum prts
tor. ex. de praesump. nonne, sed hsec
estimplicita negatiua,uts. depos. si
vij.uers viij.Item q? expensse,quas fe-
cisti in seruo,tantum cibaria fuerunt.
Item quod commodatu tantum fuit
gratiatui commodantis. Itemq>ser-
uum fidelem tibi commodaui, extrA
de pig.significante.
De Commodato. 22J
ta sit persona, desinere p6fidere non iuuat. Sed disslnguitur,.quod m
obligatione aut eft quantitas,.aut ssecies,aut quantitas^ro ssecie. F$
primo casu non liberatur debitor,ut in l. incendium.C.si eer bet B ess
ratio: quia genus nonperit,nec perire potestfiadle^
incerta:. Secundo cafu liberatur debitor, si non fiat in mora, nec in
ilia decem peto: uel sertius mihi tales
res subtraxit: quare res illas peto,&c.
&adhoc,&c.utinprae.l.& §.item qui
sciens.& l.pe.Sc de poenit. dist.iij. in-
ter haec hircum.j. A<ssor ergo sic po-
net:
Po S.a&or.s Pono, quod mihi re
talem comodasti.Item q, eratuitiosa.
hoc non iienit in astione contraria
mandati,ffeo.in compdato.&l.in re
bus.$.fi. Item q, hoc sciuisti,ff eo.sed
cuius rejpcctu quanti*
tas debebatur, ffde no
i
plus,quam per leg.Eal.
addes Item quod In ea feci expesas M c^um 'in co^ens
pr^ter cibaria.nam expensas in ciba- lo noxal1 ?ro seru0»
riis faftas non reftituet comodator, sigurabatur mor.
ff. eo.fi, ut’certo.$ffumptus.&in pne. ttius:^'m herede,qui
$.poffunt.‘& $.contraria.& facitff. de ^inisitlegatario, quan
donat.interuir.&ux.l.si quis operas, ti res legata erat,res pe
Item g> commodatum mihi ignoran- riitsine culpa sua.
ti suiripuisti. Item q, pro eo pretium d Atzo.c? H.] Azo tit
summa huius tit. post
principium, cr Accurn
hoctit.inprin.
e Concipitur.] Etsic
etiam continuat Rojp
ubis.Etscids,qfinhoc
libello Io.de Bla. expri
mit insirmitatem, qua
etiam dicit euenisse sis
ne suo dolo, uel culpa:
Ctrsubdit, quod suppli
cat eum definitiue con*
demnari ad iUa xxx».
tradat hic opiniones
de casu sortuito , ad
quas remisi supra pars
tej.insi.§.
f Incontrar.]Adhunc
libellum Rof.opponit,
q, scienter impendens
in rem alienam, dona*
re uidetur,ss.de aequi.
rer.do.Ladeo. cr Infi.
dere.diui. si exdiuer^
so.ergo hon repetitur,
ssde reg. iur. cuius per
errorem. Resfondet,
quod cum commodatarius teneatur etiam de letiisiima, cr 'm hac im*
putetur,quod d sapiente poterat prouideri,sf.eod.si,ut certo.ressat,q,
de peremptione teneripotuiflet,si non impendisset,putd in curam ser
ui,uel casum fimilem:meritb ergo repetit,cum nec ibi sit liberalis, sed
cum depositarius non teneatur nisi de dolo cr culpa lata,secundum id
nonrepetit.Etcontrariumnot.infratit.prox.&dixit ibi Ross. con*
traria loqui, quando nulla causa,uel titulus vne^ ad alias sidendas:uel
quando non habeo re de domini uoluntate,uel quando de nouo fciens
in alieno impendo: secus,fi in rem iam sidam impendo sciens, ut
not. C. de rei uend.domum.in sin.ss.de neg.ged.si pupilli, si sed cr si
quis, ubi repetit,qui accesiit animo deprzdandr.item sacit ss. de usur.
l.penult.
Sed addesi ] sij.Bfl huius ratio, quia locatio fit gratia utriusque: fed
commodatum regulariter gratia recipientis tantum, secundum Rof
in deponente & uendente idem,quod 'vn locante,ut no.in prz. sifi.
sisi.1 Et hoc casu,si propter illam pretium dederam, tenetur reflU
tuererem, uelpretium,ut ibi.z? quod tradat,ess in arbitrio recipien
tis <eflbnatione,utibino.Accur.etde hoc Azo 'msi.fumm^ huius tit\
De.
- C unico, j plus habet commodi,ideo plw habet periculi,ut seri
^recar.c.ultsuper gl.pen. qa sida efl mentio de re deterior
lo.deBla.libdlu firmat in illa,hoc modo abbreuiato: In dico,%
tdeni equu ad tale ufum cfimpdaui T.timc utrdq^ oculo uidente,quem
snibireftituit uno oculo exc£'catum per culpam jua:unde ciim mea
ursttindectinaiMsic '
exca:catwrnfuijJ^ saltem leuissima interuCnit,ffeo.si,ut
^ontrd ipsi^i T. Utde^ certo. com modatum.& $.quod ue-
aWmibisoludt:etad^ rd cuflodiam.& in aliis $$.extra eod.
d, auid[upplico dd ^nico. Reusuerdsic:
id disimtiue condemna-
to.^.fiduobas.- hem^cominodasti
tripkx sit culpa: de ____
quibus ex. eo.C. UHO. a ritrcin mam mini actummouarcs. 1-
li^jsdeiureji/c.atafi ^em illius rei dominium & posses-
irione, dices,declara
tionem sidendasecuns _
dwndistindioneprtedi lata,*Ieui,& leuissima,extri eo.c.uni-
fcdecre.unic^eteo* c co c. t Qu.id siresfimpliciternon
wn,qu<eibino. pons 2 ad certum usum commodatur, nun-
derato scilicet, cuius quid statim poterit reuocari arg. q>
^tiasitsidwmcoms
modutmiundeautor
in po/sesionibus rei,
qusequuntur, bene
pnitin hunc casum
peremptionis, uel de-
ttriorationis id suisse
stneculpaeius,etiamle .
it&M,MMdogHtia d qm dicunt esie commodatu,
sui tdntum recepit com
•modatum. situe ergo
dicere id solum, quod
sine dolo eius ideuene
rit, scilicet peremptio,
uel deterioratio. Putat s
tanen, quod si agens,
* quo pem^lsi solui
dummodo in probatio ^quam mihi comodauit: & ad hoc
tibiis id declaret,uel si propono a<fti o
pius petatur, satis e- ■ ■ -
ritietidem puto in de^
psto cr locato : in
quibus omnibus satis
, eft determinatum, de
(pd culpa prtfdiftite*
neantur. Sed remanet
dubiumteui his cafibus
incumbat probatio,^ inter opiniones uidetur tenendum, quod com
moddtario cr depofitario,uel condutfori conuento personali incum
bit probare rem peremptdm: quo probato, agens habet probare, q,
eius dolo,uel culpa tali,de qua tenebatur, res illa fit perempta, fs de
^gij.ciimita.sissecies.^ efl: caftsjs.loca.fi quis domum, alias, si qs
fandum. $.Imperator, in quantum caprarum cuflodi loquitur: cr ibi
sttw de hoc,cr in l.fi creditor.C.de pignor. ailio.zj’ apertius tenet id
Accur.lnsit.qui.mo. re contrah. oblig.si sin. ubi de creditore loqui*
tiur:placeteipost Pet.inprae.l.creditor. quod habet probare amisi
fanem,& eius modum:quod uidetur,cum haec ueniat pro causa scien
tue in tefa,de qua deponere tenetur,de tesU.citm causim. Ceo. solum.
^non.iiij.q.Hjsola.Non obfltt gl. in l.si argentarius, insi.sf de eden.
nam ibi ponderato tex. petit argentarius fibi edi rationem propter
wsdm,quam allegat,ad aftionem consequendam: hic uerb allegatur
oasus dd se defindendum. Non obfl.etiam ad prxdifta l.ult.sf. de rei
^n.quia illud uerum,cum res uendicatur: ubi satis eftreo, quod ne*
&tfepofiidere:ubi susfeit a slori probare contrarium,dato, quod de
tire nilprobet:hic loquitur in conuento personali, in qua obliga*
tumT.cormmodafti.hc < conceffo, pa
tor. ex. de praesump. nonne.
i
vij.uers viij.Item q, expenfse,quas fe-
Po s .rei.Pono,q> talem rem Titio
commodastiin solidu,ffeo. si,ut cer-
to. §.si duobus. Item q, commodafti
rin» mihi ad certum usum, qui adhuc du-
boProper p, rat,fferi. in commodato. §.sicut aute.
ex.eo.c.uhico.Item cp tibi dedi dece,
utrem illam mihi accommodares. I-
sioriem a me transttilisti. Item q, gra-
tia tui tantum commodasti. Ite quod
res illa periit sine dolo meo, & culpa
t Quid firesfimpliciternon