Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 1.1964

DOI Artikel:
Molè, Vojeslav: Studia nad sztuką pierwszego tysiąclecia n. e.: Sztuka peryferii wschodniej (przednioazjatyckiej) świata antycznego w pierwszej połowie I tysiąclecia i jej znaczenie dla sztuki najwcześniejszego średniowiecza
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.19942#0056
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Ryc. 21. Monza, ampułka z Ziemi Świętej (według A. Grabara)

wiedź. Nie ulega jednak chyba wątpliwości, że świat
ten nie był racjonalnie zbudowany, że dużo miejsca
zajmowała w nim magia i mistycyzm, że jednostka
w jego systemie, jeżeli system taki w ogóle istniał
i był konsekwentnie rozbudowany, niewiele znaczyła.
Panował w nim los, który trzeba sobie było jakoś
zjednać, i siły tajemnicze. W sztuce tej jest powiew
starego Orientu, który w połączeniu z prymity-
wizmem kształtowania się plastycznego ustawia
człowieka frontalnie, a jego szeroko otwartym oczom

nie tych zabytków przez A. Grabara (Les ampoules de Terre
Sainte, Paris 1958) wykazało, że Ajnałow się mylił i że małe
te naczyńka na oleje św. z Palestyny, tak bardzo ważne dla

nadaje wyraz zapatrzenia się w świat nieznanych,
tajemniczych sił, osiągając tym samym niezwykłą,
miejscami monumentalną, wizjonarność.

Typy wschodnie, jakie przedstawione są np.
w świątyni bogów palmirskich w Durze, zbliżone
są niewątpliwie do obu mozaik w S. Vitale w Ra-
wennie. Wystarczy jednak porównać z nimi figury
raweńskie lub inne postaci wczesnego Bizancjum,
by się przekonać, że reprezentują one dwa zupełnie
różne światy. Podobieństwa są wprawdzie wyraźne,

wczesnej ikonografii chrześcijańskiej, z Palestyną, poza prze-
znaczeniem, nie mają nic wspólnego, lecz są dziełami sztuki
Bizancjum VI wieku.

50
 
Annotationen