Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (1.1964)

9. Pokłon 3 Króli i Zwiastowanie 3 Królom, Zloty Ewangeliarz z Echternach w Gotha

(według A. Boecklera)

w rozwoju tematu malarskiego Hołdu Trzech Króli
zwrócił już uwagę H. Kehrer5.

W odniesieniu do malowideł dziekanowickich
można dopatrywać się w malarstwie tej szkoły
prototypów wszystkich trzech scen. Najwięcej ana-
logii znaleźć można dla przedstawienia Hołdu
Trzech Króli. Poczynając już od Kodeksu Egberta
napotyka się ujęcie tej sceny z Marią w pozycji
siedzącej, z Dzieciątkiem na kolanach, w ramach
architektonicznych, znajdującą się w prawej części
obrazu, gdy tymczasem z lewej zbliżają się w pokłonie
trzej magowie. Monumentalny, statyczny typ Marii
zostaje tu wyraźnie ustalony. Szaty jej i Dzieciątka

5 H. Kehrer, l.c.

6 Ewangeliarz cesarza Henryka III z lat 1043—1045,
por. H. Kehrer, o.c, fig. 20; A. Boeckler, o.c., s. 11, tabl. 42.
Ewangeliarz w Król. Bibliotece w Brukseli, cod. lat. 9428,
por. H. Kehrer, o.c, fig 21—22. Ewangeliarz w Staatliche

traktowane są skąpo i płasko. Ze spokojem Marii
kontrastuje żywy ruch królów, których uszerego-
wanie, zrytmizowanie konturu i rysunku, prostota
gestu ofiarowującego dają się zaobserwować i w Dzie-
kanowicach. Warto tu wymienić wspomniane już
poprzednio zabytki, jak: Ewangeliarz Henryka III
(ryc. 8), Ewangeliarz w Bibliotece Królewskiej
w Brukseli, Ewangeliarz w Bibliotece Państwowej
w Monachium (ryc. lOa i b) oraz drugi Ewangeliarz
w tejże Bibliotece (ryc. 11), Sakramentarium w Bi-
bliotece Narodowej w Paryżu (ryc. 12)6, czy kodeks
z Gotha (ryc. 9), w którym wprawdzie ruch królów
jest bardziej statyczny, lecz samo skomponowanie
grupy Marii z Dzieciątkiem bardzo zbliżone do

Hofbibliothek w Monachium, cod. lat. 4453, cim. 58, por.
H. Kehrer, o.c, fig. 112. Sakramentarium w Bibliotheąue
Nationale w Paryżu, cod. lat. 18005, por. H. Kehrer, o.c,
fig. 115.

75