DOI Artikel:
Dutkiewicz, Józef Edward: Malowidła romańskie w kościele w Dziekanowicach
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19942#0087
13. Pokłon 3 Króli, Ewangeliarz w Kassel (według H. Kehrera)
cele, środki i tworzywa obok tych sztuk. Toteż,
jeśli w malarstwie miniaturowym mamy do czynienia
z gotowymi schematami scen, modułami figur,
prowadzeniem sylwety i konturu, a nawet z podo-
bieństwem barw, to jednocześnie trzeba pamiętać,
że malarstwo monumentalne podporządkowując się
specjalnym warunkom, jakimi była sprawa wy-
pełnienia dużych powierzchni, działanie skrótów,
niedostatek oświetlenia, konieczność jednoczesnego
współdziałania wszystkich scen, a wreszcie odmien-
ność techniczna—musiało zmieniać i przystosowywać
do własnych celów zapożyczone środki działania.
Analogie. Malarstwo monumentalne. Nie
można, niestety, zestawić malowideł w Dziekano-
16 Jedynym, które można by wymienić, jest malowidło na
sklepieniu kościoła w Mościcach koło Dzierżoniowa, pocho-
dzące prawdopodobnie z w. XIII (patrz sprawozdanie z badań
Katedry Konserwacji Malarstwa Ściennego ASP w Krakowie
z r. 1959).
17 Opracowania, jakie opublikowano, były jedynie spra-
wozdaniami z przeprowadzonych badań i prac konserwator-
skich: K. Dąbrowski, Odkrycie romańskiej polichromii w Tu-
wicach z innymi polskimi zabytkami tego rodzaju,
ponieważ do niedawna romańskie malowidła ścienne
nie były u nas znane. Dopiero po ostatniej wojnie
odkryto malowidła w zachodniej apsydzie kościoła
w Tumie pod Łęczycą, pochodzące z wieku XII,
poza tym oczyszczono i częściowo zakonserwowano
malowidło na ścianie bocznej nawy kościoła klasztor-
nego w Czerwińsku z wieku XIII i wreszcie próbo-
wano uporządkować odkryte resztki malowideł
kościoła pod wezwaniem Ścięcia św. Jana w Sie-
wierzu z w. zapewne XIII. Znamienne jest, że brak
tego rodzaju malowideł na Śląsku16, a wspomniane
malowidła w Polsce centralnej nie posiadają dotąd
opracowania naukowego17. Ich charakter stylowy od-
mie pod Łęczycą (Ochrona Zabytków V, Warszawa 1952,
s. 240—252). — Z. S wiechowski, Ścienne malowidła romańskie
w Czerwińsku (Biuletyn Historii Sztuki XV, Warszawa
1953, s. 64—67). — K. Dąbrowski, Konserwacja malowideł
ściennych w Czerwińsku, tamże, s. 75—76. — J. Starzyński
i M. Walicki, Malarstwo monumentalne... s. 32, tabl. 1. —
Sprawozdanie z prac i odkryć w kościółku św. Jana w Siewie-
rzu nie zostało dotychczas opublikowane.
79
cele, środki i tworzywa obok tych sztuk. Toteż,
jeśli w malarstwie miniaturowym mamy do czynienia
z gotowymi schematami scen, modułami figur,
prowadzeniem sylwety i konturu, a nawet z podo-
bieństwem barw, to jednocześnie trzeba pamiętać,
że malarstwo monumentalne podporządkowując się
specjalnym warunkom, jakimi była sprawa wy-
pełnienia dużych powierzchni, działanie skrótów,
niedostatek oświetlenia, konieczność jednoczesnego
współdziałania wszystkich scen, a wreszcie odmien-
ność techniczna—musiało zmieniać i przystosowywać
do własnych celów zapożyczone środki działania.
Analogie. Malarstwo monumentalne. Nie
można, niestety, zestawić malowideł w Dziekano-
16 Jedynym, które można by wymienić, jest malowidło na
sklepieniu kościoła w Mościcach koło Dzierżoniowa, pocho-
dzące prawdopodobnie z w. XIII (patrz sprawozdanie z badań
Katedry Konserwacji Malarstwa Ściennego ASP w Krakowie
z r. 1959).
17 Opracowania, jakie opublikowano, były jedynie spra-
wozdaniami z przeprowadzonych badań i prac konserwator-
skich: K. Dąbrowski, Odkrycie romańskiej polichromii w Tu-
wicach z innymi polskimi zabytkami tego rodzaju,
ponieważ do niedawna romańskie malowidła ścienne
nie były u nas znane. Dopiero po ostatniej wojnie
odkryto malowidła w zachodniej apsydzie kościoła
w Tumie pod Łęczycą, pochodzące z wieku XII,
poza tym oczyszczono i częściowo zakonserwowano
malowidło na ścianie bocznej nawy kościoła klasztor-
nego w Czerwińsku z wieku XIII i wreszcie próbo-
wano uporządkować odkryte resztki malowideł
kościoła pod wezwaniem Ścięcia św. Jana w Sie-
wierzu z w. zapewne XIII. Znamienne jest, że brak
tego rodzaju malowideł na Śląsku16, a wspomniane
malowidła w Polsce centralnej nie posiadają dotąd
opracowania naukowego17. Ich charakter stylowy od-
mie pod Łęczycą (Ochrona Zabytków V, Warszawa 1952,
s. 240—252). — Z. S wiechowski, Ścienne malowidła romańskie
w Czerwińsku (Biuletyn Historii Sztuki XV, Warszawa
1953, s. 64—67). — K. Dąbrowski, Konserwacja malowideł
ściennych w Czerwińsku, tamże, s. 75—76. — J. Starzyński
i M. Walicki, Malarstwo monumentalne... s. 32, tabl. 1. —
Sprawozdanie z prac i odkryć w kościółku św. Jana w Siewie-
rzu nie zostało dotychczas opublikowane.
79