DOI Artikel:
Dutkiewicz, Józef Edward: Malowidła romańskie w kościele w Dziekanowicach
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19942#0092
18. Zwiastowanie i Nawiedzenie, malowidło w kościele w Souday (według L. Briona)
waniu planu i w kształcie sylwet. Obraz otoczony
jest ramą pasową o barwach czerwonej, brunatnej
i żółtej. Poza tym w malowidle użyto farb — zie-
lonej, białej, czerwonej i żółtej. Różnice między
obu zabytkami widoczne są natomiast w ilości
występujących osób oraz głównie w stylu obrazów
w Lambach, gdzie malarz operował twardą, sztywną
linią i nieruchomością sylwety, co wynika z wczes-
nego czasu ich powstania około roku 1080.
Z innych analogii z malowidłami z terenu
Austrii warto wspomnieć o podobieństwie łączą-
cym malowidła w kaplicy św. Jana w Piirgg w Styrii
z czasu około r. 1200 (ryc. 21). Podobieństwo to
dotyczy zwłaszcza postaci archanioła, ale również
i Marii, a także miękkiego, malarskiego traktowania
konturu. Również w scenie Narodzenia Chrystusa
można zaobserwować podobieństwo w przedstawie-
niu Marii, odzianej w czerwoną szatę na tle nie-
bieskozielonym28 (ryc. 22).
Wyraźne analogie można też zanotować w ów-
czesnym malarstwie czeskim. Z tamtejszych zabyt-
28 Entdeckungen u. Restaurierungen, s. 158, fig. 187 i repro-
dukcje na okładce.
ków należy wymienić malowidła z ostatniej ćwierci
wieku XII w kościele św. Jakuba w Rovnej (ryc. 23),
gdzie uderza podobieństwo ujęcia sceny Pokłonu
Trzech Króli, Zwiastowania i sceny Narodzenia
Chrystusa, podobnie jak w Dziekanowicach zniszczo-
nej i zachowanej tylko we fragmencie. Malowidła
te łączy z dziekanowickimi nie tylko podobne roz-
wiązanie kompozycji, ale i płaszczyznowe trakto-
wanie przedmiotów oraz miękki, charakteryzujący
je kontur, a dalej takie szczegóły, jaknp. rozwieszona
u dołu draperia29. Pewne analogie można również
znaleźć w scenach Zwiastowania i Narodzenia w ka-
plicy św. Katarzyny w Znojmie, gdzie znajdują
się również bogate cykle przedstawień Przemyśli-
dów z roku 1134 (ryc. 24). Malowidła te, bardziej
jednak schematyczne, nie mogą być łączone ani
czasem powstania, ani sposobem wykonania z dzie-
kanowickimi30.
Spośród malowideł zachowanych na terenie
historycznych Węgier w Sopronbanfalva Hidegseg,
Ostrzyhomiu, Feldebró, Abaujvar z wieku XI i XII
29 J. MaSin, o.c, s. 35—36, tabl. 43 i 54.
30 Tamże, s. 17, tabl. 1 i 6. — O. Votoćek, Pfemyslovska
84
waniu planu i w kształcie sylwet. Obraz otoczony
jest ramą pasową o barwach czerwonej, brunatnej
i żółtej. Poza tym w malowidle użyto farb — zie-
lonej, białej, czerwonej i żółtej. Różnice między
obu zabytkami widoczne są natomiast w ilości
występujących osób oraz głównie w stylu obrazów
w Lambach, gdzie malarz operował twardą, sztywną
linią i nieruchomością sylwety, co wynika z wczes-
nego czasu ich powstania około roku 1080.
Z innych analogii z malowidłami z terenu
Austrii warto wspomnieć o podobieństwie łączą-
cym malowidła w kaplicy św. Jana w Piirgg w Styrii
z czasu około r. 1200 (ryc. 21). Podobieństwo to
dotyczy zwłaszcza postaci archanioła, ale również
i Marii, a także miękkiego, malarskiego traktowania
konturu. Również w scenie Narodzenia Chrystusa
można zaobserwować podobieństwo w przedstawie-
niu Marii, odzianej w czerwoną szatę na tle nie-
bieskozielonym28 (ryc. 22).
Wyraźne analogie można też zanotować w ów-
czesnym malarstwie czeskim. Z tamtejszych zabyt-
28 Entdeckungen u. Restaurierungen, s. 158, fig. 187 i repro-
dukcje na okładce.
ków należy wymienić malowidła z ostatniej ćwierci
wieku XII w kościele św. Jakuba w Rovnej (ryc. 23),
gdzie uderza podobieństwo ujęcia sceny Pokłonu
Trzech Króli, Zwiastowania i sceny Narodzenia
Chrystusa, podobnie jak w Dziekanowicach zniszczo-
nej i zachowanej tylko we fragmencie. Malowidła
te łączy z dziekanowickimi nie tylko podobne roz-
wiązanie kompozycji, ale i płaszczyznowe trakto-
wanie przedmiotów oraz miękki, charakteryzujący
je kontur, a dalej takie szczegóły, jaknp. rozwieszona
u dołu draperia29. Pewne analogie można również
znaleźć w scenach Zwiastowania i Narodzenia w ka-
plicy św. Katarzyny w Znojmie, gdzie znajdują
się również bogate cykle przedstawień Przemyśli-
dów z roku 1134 (ryc. 24). Malowidła te, bardziej
jednak schematyczne, nie mogą być łączone ani
czasem powstania, ani sposobem wykonania z dzie-
kanowickimi30.
Spośród malowideł zachowanych na terenie
historycznych Węgier w Sopronbanfalva Hidegseg,
Ostrzyhomiu, Feldebró, Abaujvar z wieku XI i XII
29 J. MaSin, o.c, s. 35—36, tabl. 43 i 54.
30 Tamże, s. 17, tabl. 1 i 6. — O. Votoćek, Pfemyslovska
84