Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (13.1977)

3. Kaplica zamkowa w Lublinie, widok na północno-wschodnią część sklepienia nawy

(fot. J. Szandomirski)

rakterze wiecznie głoszących jego chwałę dwo-
rzan, wykonawców woli oraz wojska — wcześnie
zostały w piśmiennictwie chrześcijańskim ujęte
w hierarchiczny system, mimo że nauka o nich

przykładami tych tematów w polskim malarstwie romań-
skim (Tum pod Łęczycą, Czerwińsk), przejętymi z Za-
chodu już pod postacią przekształconą (por. T. Dobrze-
niecki, Maiestas Domini w zabytkach polskich i obcych
ż Polską związanych, Rocznik Muzeum Narodowego
w Warszawie, XIX, 1975, s. 142.— T. M r o c z k o, Czer-
wińsk romański, Warszawa 1972, s. 35), wywodzą się
bowiem bezpośrednio — jak to zostanie wykazane —
z aktualnego zasobu ikonografii w sztuce krajów cywi-
lizacji bizantyńskiej.

5 Aniołowie, wymieniani oszczędnie w starszych księ-

nie miała pełnego uzasadnienia biblijnego ani nie
była jednomyślna5. Dokonał tego w w. V/VI
Pseudo-Dionizy Areopagita w traktacie O hierar-
chii niebiańskiej, nadając dotychczasowej rozpro-

gach Starego Testamentu, zyskują na znaczeniu w teks-
tach Daniela i Tobiasza, a głównie w nie uznanych za
kanoniczne księgach Henocha i Ezdrasza. Stosowano do
nich nazwę aniołów, cherubinów i serafinów, także imio-
na własne w przypadku Gabriela, Michała i Rafała. Św.
Paweł {Ej. 1, 20—21; Kol. 1, 16) posługuje się odrębnymi
terminami dla kilku kategorii mocy niebiańskich, za-
czerpniętymi z tradycji żydowskiej. Źródła tych pojęć
i ich powiązania z kulturami pozachrześcijańskimi są
przedmiotem różnych, nieraz spornych poglądów w bi-
blistyce i teologii. Por. A. Jankowski, Angelologia

22