Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (13.1977)

5. Hołd, Trzech Króli, kwatera ołtarza dominikańskiego. Klasztor Dominikanów
w Krakowie (fot. Z. Malinowski)

cie św. Brygidy. Tak ukształtowana poza Marii
sugeruje odmienność motywu adoracji od tematu
modlitwy zwróconej do nieba (ryc. 4). Gdy cho-
dzi o ukazanie nagości Dzieciątka, pozyskało ono
w tekście św. Brygidy dwie interpretacje: w myśl
pierwszej chodziło o pokazanie, że Dzieciątko nie
nosiło śladów krwi i że nie cechowała go natural-
na u noworodków brzydota. Zgodnie z drugą wer-
sją pasterze przybywszy do miejsca narodzin mieli
zażądać odsłonięcia ciała Chrystusa, by przekonać
się o jego płci.

Hołd składają Dzieciątku wół i osioł. Jak pi-
szą E. Panofsky i L. Reau n, zwierzęta te pełnią
także funkcję symboliczną. Nabożny, wpatrzony
w Dzieciątko wół (pius bos) jest symbolem po-
gan poddanych chrystianizacji, osioł natomiast,
który odwraca od Chrystusa wzrok (co widać na
naszym obrazie), jest symbolem żydostwa, które
oparło się nawróceniu. Obecność wołu i osła po-
twierdzona jest również przez dwa źródła: Proto-
ewangelia Jakuba 12 zawiera wzmiankę tylko o oś-
le, który podług niej przedostał się do stajenki

58