DOI Artikel:
Kalinowski, Lech: Załamane ręce apostoła w Ołtarzu mariackim Wita Stwosza
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20543#0066
9. Złożenie do grobu, kwatera ołtarza św. Klary, 1400—
1410. Kolonia, katedra (wg Wotrrmgera)
wy, nie może w pełni ujawnić swojego znaczenia
w całości” 9.
Cechą wyróżniającą załamanie rąk apostoła
w Ołtarzu Mariackim jest z jednej strony silne
wysunięcie rąk do przodu przed głowę, z drugiej
szerokie rozłożenie dłoni i ramion, tak że łokcie
znajdują się na wysokości rąk, a po trzecie ko-
ronka splecionych palców.
Rola, jaka temu gestowi przypada w struktu-
rze środkowej części retabulum, sprawia, że szcze-
gólnej wagi nabiera pytanie czy jest on wynikiem
pomysłowości Wita Stwosza, czy też przejęty zo-
stał z repertuaru bardziej lub mniej obiegowych
motywów sztuki średniowiecznej.
Piotr Skubiszewski, który w twórczości Stwo-
sza dopatruje się inspiracji artystycznej Rogiera
van der Weyden, dał wyraz przekonaniu, że apo-
9T. Szydłowski, Le retable de Notre-Dame ä
Crgcovie, Paris 1935, s. 13.
10. Rzeź Niewiniątek, kwatera retabulum, 1474—1477.
Koszyce, katedra (wg Walickiego)
stół z załamanymi rękami nad grupą Marii i pod-
trzymującego Ją apostoła nawiązuje do mężczy-
zny z obrazu Rogiera Zdjęcie z krzyża w Prado,
stojącego u samej góry na drabinie, nad ciałem
Chrystusa, podtrzymywanym przez Józefa z Ary-
matei (ryc. 3); równocześnie zaś stwierdza: „W
Ołtarzu Mariackim ujęcie tej górnej postaci wy-
wodzi się z wyobrażenia Marii Magdaleny na ma-
dryckim Zdjęciu z krzyża. Zastosowanie wzoru
Rogiera w tym właśnie miejscu, dla ogarnięcia
niejako od góry rozwijającego się horyzontalnie
i w pionach rytmu postaci wskazuje, że Stwoszo-
wi dobrze była znana kluczowa rola Marii Ma-
gdaleny w obrazie wielkiego Niderlandczyka. Tam
bowiem również stanowiła ona przeciwwagę kom-
pozycyjną dla układu rytmicznego, tylko innego,
bo biegnącego od lewej do prawej strony” 10.
10 P. Skubiszewski, Styl Wita Stosza [w:] Wit
Stosz. Studia o sztuce i recepcji, praca zbiorowa pod
62
1410. Kolonia, katedra (wg Wotrrmgera)
wy, nie może w pełni ujawnić swojego znaczenia
w całości” 9.
Cechą wyróżniającą załamanie rąk apostoła
w Ołtarzu Mariackim jest z jednej strony silne
wysunięcie rąk do przodu przed głowę, z drugiej
szerokie rozłożenie dłoni i ramion, tak że łokcie
znajdują się na wysokości rąk, a po trzecie ko-
ronka splecionych palców.
Rola, jaka temu gestowi przypada w struktu-
rze środkowej części retabulum, sprawia, że szcze-
gólnej wagi nabiera pytanie czy jest on wynikiem
pomysłowości Wita Stwosza, czy też przejęty zo-
stał z repertuaru bardziej lub mniej obiegowych
motywów sztuki średniowiecznej.
Piotr Skubiszewski, który w twórczości Stwo-
sza dopatruje się inspiracji artystycznej Rogiera
van der Weyden, dał wyraz przekonaniu, że apo-
9T. Szydłowski, Le retable de Notre-Dame ä
Crgcovie, Paris 1935, s. 13.
10. Rzeź Niewiniątek, kwatera retabulum, 1474—1477.
Koszyce, katedra (wg Walickiego)
stół z załamanymi rękami nad grupą Marii i pod-
trzymującego Ją apostoła nawiązuje do mężczy-
zny z obrazu Rogiera Zdjęcie z krzyża w Prado,
stojącego u samej góry na drabinie, nad ciałem
Chrystusa, podtrzymywanym przez Józefa z Ary-
matei (ryc. 3); równocześnie zaś stwierdza: „W
Ołtarzu Mariackim ujęcie tej górnej postaci wy-
wodzi się z wyobrażenia Marii Magdaleny na ma-
dryckim Zdjęciu z krzyża. Zastosowanie wzoru
Rogiera w tym właśnie miejscu, dla ogarnięcia
niejako od góry rozwijającego się horyzontalnie
i w pionach rytmu postaci wskazuje, że Stwoszo-
wi dobrze była znana kluczowa rola Marii Ma-
gdaleny w obrazie wielkiego Niderlandczyka. Tam
bowiem również stanowiła ona przeciwwagę kom-
pozycyjną dla układu rytmicznego, tylko innego,
bo biegnącego od lewej do prawej strony” 10.
10 P. Skubiszewski, Styl Wita Stosza [w:] Wit
Stosz. Studia o sztuce i recepcji, praca zbiorowa pod
62