DOI article:
Różycka-Bryzek, Anna: Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej: Pochodzenie i dzieje średniowieczne
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.20611#0026
15. Profanacja obrazu częstochowskiego w r. 1430, mi-
niatura, w. XVII, według oryginału z r. 1517 (wg
reprod.)
Chrystusa z ikony gąbką, uprzednio zanurzoną w
takim samym naczyniu, jakie widnieje pod krzy-
żem 60. Czyny zatem ikonoklastów rozumiano ja-
ko identyczne z działaniem oprawców wobec Chry-
stusa, stawiając między nimi znak równania. Do-
datkowo jeszcze mogły wydarzenia pasyjne na
blachach częstochowskich upamiętniać czas napa-
du husyckiego dokonanego w Niedzielę po Wiel-
kim Tygodniu.
Jeśli w relacji o połamaniu obrazu nie widzieć
motywu stereotypowego — bo tak z reguły źró-
dła z pierwszej połowy w. XV określają nieliczne
zresztą akcje obrazoburcze w Polsce 61 — który
łatwo mógł wejść do tekstu Długosza, można by
ją rozumieć jako tylko rozpadnięcie się desek pod-
obrazia w wyniku uderzenia czy upadku, scalo-
nych następnie przed przystąpieniem do odnowy
warstwy malarskiej. Relację zaś o przebiciu mie-
czem —- jako drugą już w Polsce aktualizację ry-
su ikonograficznego na tyle znacznego, że wręcz
domagał się wyjaśnienia. Ten znów wątek auto-
rzy tekstów z w. XVI, Lanekoroński i Rydzyński,
wżbogaeili o motywy legendarne oślepnięcia świę-
tokradców i spływania farb przy próbie zamalo^
wania blizn.
16. Blachy srebrne złocone z obrazu częstochowskiego:
Naigrawanie, Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Biczowa-
nie. Pracownia krakowska, 1430—1434 (fot. S. Stępniew-
ski)
22
niatura, w. XVII, według oryginału z r. 1517 (wg
reprod.)
Chrystusa z ikony gąbką, uprzednio zanurzoną w
takim samym naczyniu, jakie widnieje pod krzy-
żem 60. Czyny zatem ikonoklastów rozumiano ja-
ko identyczne z działaniem oprawców wobec Chry-
stusa, stawiając między nimi znak równania. Do-
datkowo jeszcze mogły wydarzenia pasyjne na
blachach częstochowskich upamiętniać czas napa-
du husyckiego dokonanego w Niedzielę po Wiel-
kim Tygodniu.
Jeśli w relacji o połamaniu obrazu nie widzieć
motywu stereotypowego — bo tak z reguły źró-
dła z pierwszej połowy w. XV określają nieliczne
zresztą akcje obrazoburcze w Polsce 61 — który
łatwo mógł wejść do tekstu Długosza, można by
ją rozumieć jako tylko rozpadnięcie się desek pod-
obrazia w wyniku uderzenia czy upadku, scalo-
nych następnie przed przystąpieniem do odnowy
warstwy malarskiej. Relację zaś o przebiciu mie-
czem —- jako drugą już w Polsce aktualizację ry-
su ikonograficznego na tyle znacznego, że wręcz
domagał się wyjaśnienia. Ten znów wątek auto-
rzy tekstów z w. XVI, Lanekoroński i Rydzyński,
wżbogaeili o motywy legendarne oślepnięcia świę-
tokradców i spływania farb przy próbie zamalo^
wania blizn.
16. Blachy srebrne złocone z obrazu częstochowskiego:
Naigrawanie, Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Biczowa-
nie. Pracownia krakowska, 1430—1434 (fot. S. Stępniew-
ski)
22