89


7. Insygnia królewskie na wieku sarkofagu serca Sobieskiego, stan obecny Fot. M. Getka-Kenig

SERVANDIS PRAECORDIIS
INVICTISSIMI PRINCIPIS IOANNIS III POLONIA-
RUM REGIS
OB FUSAS SAEPIUS TURCARUM COPIAS
ET LIBERATAM AB OBSIDIONE VIENNAM CLARIS-
SIMI
PRAEDECESSO SUO
AUGUSTISSIMUS TOTIUS ROSSIAE IMPERATOR
NICOLAUS I REX POLONIAE
MONUMENTUM HOC E C. ANNO MDCCCXXIX
Sam krąg polskich „wyznawców” kultu Sobieskiego był
jednak wówczas na tyle zdemokratyzowany że obejmował
też tych, którzy nie byli zbytnio biegli w łacinie (stanowią-
cej kluczowy element tradycyjnej szlacheckiej edukacji),

dlatego też warszawska prasa publikowała tłumaczenie56.
Zresztą dla masowego odbiorcy ideowy przekaz Kaplicy,
pełen dość konkretnych, klasycznych i historycznych ko-
notacji, kończył się zapewne właśnie na tym, co zostało
wyrażone w warstwie słownej. Kaplica Sobieskiego, choć
była powszechnie dostępnym obiektem publicznym, po-
zostawała mocno osadzona w elitarnym światopoglą-
dzie swoich twórców (z ministrem Grabowskim, ojcem
Szymańskim i architektem Marconim na czele). Wydaje
się, że dla szerszych kręgów społecznych i tak ważny był
przede wszystkim sam fakt wytwornego upamiętnienia
, a w mniejszym stopniu pojedyncze detale czy symbo-
liczne treści, o czym świadczą przywoływane doniesienia
prasowe, które nie rozwodzą się na ten temat.
Z innych szczegółów dekoracji warto jeszcze
wspomnieć o niezachowanej do dziś lampie (także

56 Zob. przyp. 50.