DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.31587#0183
DE CREATURIS COELI ELEMENTARIS» 175
C A P U T V.
De corporu antmati infenftbilisJeu hjegetabdis ortu>& quodtertio
diemmediatepoH mmeralmm exiflentiam crevertt,
UAmVis vcgetabilium materia magis sit mollis tra&abilst
quam illa mineraliumscalorqueejusefficacior &liberiorado-
perationes suas expediendas; attamen > quoniam necesse erat,ut
terra ellet firmata &c optime fundatajpriuiquam res ex illa vi-
gescerepossent; cumque solidor terrse pars, cujusmodi elf um-
brainfimi cceli, ob gravedinem suam citius ad centrum cade-
ret,quam qua; suntleviores &c tenuiores,necess'arib inde pofl: ejus quietem natu-
ralem,scintilladucisejusdem,licet exigtue &c debiles primum agebant,secun-
dumnaturje ordinationem appetitum,ac deindescintillse partium terrse, quas
gravitatchiiicsunt proximse ; nam illse immediate post: priores firmabantnr &C
conquiesecbantinloco siio destinato > cujiismodi est materia tenebrarumsecun-
dicoeli. Gertumemm estjrescreatastantb citius ortum suum habuisse, quan-
to miniis caloris habuerunt in sua origine. Nam quantitas lucis major inclusa
levioremreddkumbrsespiritumeamincludentem*, Undemiheraliaerantante
vegetabilia , &utraqueeodem die fabla ; quoniam Solisprxsentia adipsorum
creationemnon requirebatur; deinde animalia pbst Solis ih cceli artherei corde
sublimationem;quoniamadsensitivamajorlucis&: caloris virtus erat necessa-
ria. VegetatiVum ergo corpus, licet ex quatuor constet elementis } attamen a~
qua &t. aer inipso prasdominaturded diminuitur aeris dignitas propter aquse pras-
sentiam: Ammamautem& Spiritumhacmodo acquisivit insiiaorigine : icili-
cetcumluxsecundariaseeundi coeli umbras reverberasset, &cscintillk ejusdem
vinculis tenacioris ipsarum spiritus captas essent, umbra seti tenebras hx secundae
regionis cumlllis ultimse conjun&x, in terras iubstantiam gradatim , secundum
utriusque gravitatem &c pondus, concrescebant. Posito igitur &c confirmatb
hoc vegetabilium subje&o spiritualijuxta terrse partem exteriorem, animse, seii
lucis inclus^ scinrille,m lllud agere incipiunt,& adtione sua siirsum cum suo vehi-
culo versiis sui fontis initium tendere cohantur: sed, qtiia magrta est vicinitaS in-
ter asthenssubstarttiam,&illamsuperibremcbeli inferioris, ideb elementumi-
gnis prsedictum Spiritum gethereum cum sua anima concomitatur, &c cum ipso c
terra surgit ac siiblimatur;& qiioniam una elementi natura,haturam elenienti si-
bi proximi sempcr ampleditur &c cocatenatdgitur caliditas aeris, caliditati ignis
anneditur, &c humiditas aquae htimiditati a£ris, &c frigiditas terrse frigiditati a-*-
quae,(quod per experimentum inferius luculenter demonstratur) &per conse^
quens siibtile terne, &c magis Volatile cum aqua^ partibus sese miscet, &c ascendit:
in iis. Anima lgitur in plantarum spiritu inclusa appetit naturaliter sursiima-
scendere : &c auxilium ad suam exaitationem habuit ante Solis creationema
stellis erraticis,& a radiis lucis e ccelis superioribus emissie, acpost SoliS creatio-
nemabipso Sole,quiquarto diesibicontraxis radiostamvisibilesquaminvisibi-
les,percoclimediiconcavitatem dispersos. Nam radii abillo exeuntes densani
terras superficiem penetraverunt, pbrbsque ejus frigiditate constridos caiore
suo aperuerunt; ac dant viam exitus vegetabilibtiSi Unde, quo fortioressunt &c
perpendiculariores radii solares,eo melitis &c citius res e terra proveniunt, ac fa-
ciliusaltiusquesuperterramextenduntur. Hincigiturest,quod verno tempo-
C A P U T V.
De corporu antmati infenftbilisJeu hjegetabdis ortu>& quodtertio
diemmediatepoH mmeralmm exiflentiam crevertt,
UAmVis vcgetabilium materia magis sit mollis tra&abilst
quam illa mineraliumscalorqueejusefficacior &liberiorado-
perationes suas expediendas; attamen > quoniam necesse erat,ut
terra ellet firmata &c optime fundatajpriuiquam res ex illa vi-
gescerepossent; cumque solidor terrse pars, cujusmodi elf um-
brainfimi cceli, ob gravedinem suam citius ad centrum cade-
ret,quam qua; suntleviores &c tenuiores,necess'arib inde pofl: ejus quietem natu-
ralem,scintilladucisejusdem,licet exigtue &c debiles primum agebant,secun-
dumnaturje ordinationem appetitum,ac deindescintillse partium terrse, quas
gravitatchiiicsunt proximse ; nam illse immediate post: priores firmabantnr &C
conquiesecbantinloco siio destinato > cujiismodi est materia tenebrarumsecun-
dicoeli. Gertumemm estjrescreatastantb citius ortum suum habuisse, quan-
to miniis caloris habuerunt in sua origine. Nam quantitas lucis major inclusa
levioremreddkumbrsespiritumeamincludentem*, Undemiheraliaerantante
vegetabilia , &utraqueeodem die fabla ; quoniam Solisprxsentia adipsorum
creationemnon requirebatur; deinde animalia pbst Solis ih cceli artherei corde
sublimationem;quoniamadsensitivamajorlucis&: caloris virtus erat necessa-
ria. VegetatiVum ergo corpus, licet ex quatuor constet elementis } attamen a~
qua &t. aer inipso prasdominaturded diminuitur aeris dignitas propter aquse pras-
sentiam: Ammamautem& Spiritumhacmodo acquisivit insiiaorigine : icili-
cetcumluxsecundariaseeundi coeli umbras reverberasset, &cscintillk ejusdem
vinculis tenacioris ipsarum spiritus captas essent, umbra seti tenebras hx secundae
regionis cumlllis ultimse conjun&x, in terras iubstantiam gradatim , secundum
utriusque gravitatem &c pondus, concrescebant. Posito igitur &c confirmatb
hoc vegetabilium subje&o spiritualijuxta terrse partem exteriorem, animse, seii
lucis inclus^ scinrille,m lllud agere incipiunt,& adtione sua siirsum cum suo vehi-
culo versiis sui fontis initium tendere cohantur: sed, qtiia magrta est vicinitaS in-
ter asthenssubstarttiam,&illamsuperibremcbeli inferioris, ideb elementumi-
gnis prsedictum Spiritum gethereum cum sua anima concomitatur, &c cum ipso c
terra surgit ac siiblimatur;& qiioniam una elementi natura,haturam elenienti si-
bi proximi sempcr ampleditur &c cocatenatdgitur caliditas aeris, caliditati ignis
anneditur, &c humiditas aquae htimiditati a£ris, &c frigiditas terrse frigiditati a-*-
quae,(quod per experimentum inferius luculenter demonstratur) &per conse^
quens siibtile terne, &c magis Volatile cum aqua^ partibus sese miscet, &c ascendit:
in iis. Anima lgitur in plantarum spiritu inclusa appetit naturaliter sursiima-
scendere : &c auxilium ad suam exaitationem habuit ante Solis creationema
stellis erraticis,& a radiis lucis e ccelis superioribus emissie, acpost SoliS creatio-
nemabipso Sole,quiquarto diesibicontraxis radiostamvisibilesquaminvisibi-
les,percoclimediiconcavitatem dispersos. Nam radii abillo exeuntes densani
terras superficiem penetraverunt, pbrbsque ejus frigiditate constridos caiore
suo aperuerunt; ac dant viam exitus vegetabilibtiSi Unde, quo fortioressunt &c
perpendiculariores radii solares,eo melitis &c citius res e terra proveniunt, ac fa-
ciliusaltiusquesuperterramextenduntur. Hincigiturest,quod verno tempo-