DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.24654#0092
52 DISSERTATIO I.
Capitolinum Templum a Tufcis fabris perfectum , conflat ex Li-
vio (i) : Intentus ( Tarquinius Rex ) 'perficiendo templo , fabris undique
ex Etruria adcitis , non pecunia folum ad id publica ufus eft, fed operis
etiam ex plebe . Ex Plinio colligimus (*), confueviffe Tufcos, templa
condentes 3 eorum imaginem in folo fcipione defignare , & prae-
nuntiare cuius Dei futurum effct templum , in quo defignando au-
fpicia Augures & Harufpices captabant: quod facium a celeberrimo
Etruriae Vate Oleno Caleno memorat idem Plinius , quum Iovi
Maximo memoratum templum in Capitolio aedificaretur .
VI. Templorum , fplendidiorumque aedificiorum infigne decus
& ornamentum fuere atria , quod nemo ignorat. Sed horum primos
inventores fuifle Tufcos, diferte docent illuilres Scriptores. Varro (3):
Atrium adpellatum ab Atnatibus Tufcis; illinc enim exemplum fumtum.
Fellus (4) : Ditium autem atrium, quod id genus aedficu Atnae primum
tn Etruria fit wjhtutum. Servius (5) : Alu dicunt Atria Etruriae civi-
tatem fuiffe , quae domos amplis veflibuhs habebat : quae quum Romani
imitarentur , atria adpellaverunt. Strabo Aegyptiorum templorum, 6c
atriorum formam ubi defcribit (*) } parietes ingentium hmulacro-
rum fculpturas habere narrat: cpohov tqiq Tuppvvotq, xx'i roiq xp%xioi.q
(TCpc^px twv Trxpi roiq E^TipoupyTipxuov ; Etrujcis (A antiquis
Graeciae operibus perfemdium . Quae quum legerem , Etrufcos in mul-
tis Aegyptiorumi Architecturam imitatos fuifie , quod alibi etiam.*
obfervaveram, comperi. Ioannes Ciampinius exemplum adfert tem-
pli vetullifiimi , quod vidit non procul a Lacu Gabino , ex lapi-
dibus Gabinis quadrilateris cooftryCtum , a quo non longe diftaflfe
formam templorum Etrufcorum crediderim (7). Sed quoniam nullum
hodie exflat , quod fciam , Etrufcorum templorum vefligi-um , ali-
quam quodammodo imaginem tam remotae vetuflatis nobis referre
pofiunt defunctorum Sepulcra , quae mox adferemus . Tufcanicum
capitulum , inter infignes reliquias Templi Etrufci apud Feruhnos
numerandum (quod heic adfero in Claffe IV. Tab. XXVII. egregiis
obfervationibus a V. C. loanne Baptiita Pafferio illuftratum ) perfpi-
cue offendit, quanta elegantia operumque magnificentia Deorum
templa Etrufci ornare confueverint . Sed in his , quae adnotari
poffunt ad Etrufcorum artes ad Graphicen fpedtantes , quum in-
clitus Bonarrptius hanc fpartam primus omnium fumma cum lau-
de occuparit ut eum adeant , eruditos Ledtores hortabor.
VII.
(1) L>b. T. 56, (6) Geograph. Lib. XVII. pag. 806.
(2) Hift. Nat. Lib. XXVIII. Gap. ii* (7) Par. I. veter. Moniment. Cap. 1. pag.
(3) Lib. IV. de Lingua Latina* 4. 5. Tab. I. Fig. 1. & il.
(4) In voce Atrium . (8) In Append. ad Opus Denipflerianum
(^) In Lib. I. Aeneid. verf. 730. ' §. xxxvii.
Capitolinum Templum a Tufcis fabris perfectum , conflat ex Li-
vio (i) : Intentus ( Tarquinius Rex ) 'perficiendo templo , fabris undique
ex Etruria adcitis , non pecunia folum ad id publica ufus eft, fed operis
etiam ex plebe . Ex Plinio colligimus (*), confueviffe Tufcos, templa
condentes 3 eorum imaginem in folo fcipione defignare , & prae-
nuntiare cuius Dei futurum effct templum , in quo defignando au-
fpicia Augures & Harufpices captabant: quod facium a celeberrimo
Etruriae Vate Oleno Caleno memorat idem Plinius , quum Iovi
Maximo memoratum templum in Capitolio aedificaretur .
VI. Templorum , fplendidiorumque aedificiorum infigne decus
& ornamentum fuere atria , quod nemo ignorat. Sed horum primos
inventores fuifle Tufcos, diferte docent illuilres Scriptores. Varro (3):
Atrium adpellatum ab Atnatibus Tufcis; illinc enim exemplum fumtum.
Fellus (4) : Ditium autem atrium, quod id genus aedficu Atnae primum
tn Etruria fit wjhtutum. Servius (5) : Alu dicunt Atria Etruriae civi-
tatem fuiffe , quae domos amplis veflibuhs habebat : quae quum Romani
imitarentur , atria adpellaverunt. Strabo Aegyptiorum templorum, 6c
atriorum formam ubi defcribit (*) } parietes ingentium hmulacro-
rum fculpturas habere narrat: cpohov tqiq Tuppvvotq, xx'i roiq xp%xioi.q
(TCpc^px twv Trxpi roiq E^TipoupyTipxuov ; Etrujcis (A antiquis
Graeciae operibus perfemdium . Quae quum legerem , Etrufcos in mul-
tis Aegyptiorumi Architecturam imitatos fuifie , quod alibi etiam.*
obfervaveram, comperi. Ioannes Ciampinius exemplum adfert tem-
pli vetullifiimi , quod vidit non procul a Lacu Gabino , ex lapi-
dibus Gabinis quadrilateris cooftryCtum , a quo non longe diftaflfe
formam templorum Etrufcorum crediderim (7). Sed quoniam nullum
hodie exflat , quod fciam , Etrufcorum templorum vefligi-um , ali-
quam quodammodo imaginem tam remotae vetuflatis nobis referre
pofiunt defunctorum Sepulcra , quae mox adferemus . Tufcanicum
capitulum , inter infignes reliquias Templi Etrufci apud Feruhnos
numerandum (quod heic adfero in Claffe IV. Tab. XXVII. egregiis
obfervationibus a V. C. loanne Baptiita Pafferio illuftratum ) perfpi-
cue offendit, quanta elegantia operumque magnificentia Deorum
templa Etrufci ornare confueverint . Sed in his , quae adnotari
poffunt ad Etrufcorum artes ad Graphicen fpedtantes , quum in-
clitus Bonarrptius hanc fpartam primus omnium fumma cum lau-
de occuparit ut eum adeant , eruditos Ledtores hortabor.
VII.
(1) L>b. T. 56, (6) Geograph. Lib. XVII. pag. 806.
(2) Hift. Nat. Lib. XXVIII. Gap. ii* (7) Par. I. veter. Moniment. Cap. 1. pag.
(3) Lib. IV. de Lingua Latina* 4. 5. Tab. I. Fig. 1. & il.
(4) In voce Atrium . (8) In Append. ad Opus Denipflerianum
(^) In Lib. I. Aeneid. verf. 730. ' §. xxxvii.