Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
2

Jos. Heckenbach

corpora a frigore tueri non cogerentur, nationum rudissimarum
vitae consuetudine discimus \

Deinde autem homines partes verecundiores subligaculo
quodam tegere coeperunt, sive quod ornandi causa vestibus
utebantur (Miiller Nacktheit und Entblossung 3sqq.), sive, ut
ait Grofle (Anf. d. Kunst 96), die primitive Schamhulle ein
sexuales Reizmittel ivar, weil man durch sie, wahrend sonst
der Kdrper nackt war, auf die Schamteile besonders aufmerJcSam
geworden war.

Alio autem modo E. Fehrle Kultische Keuschheit im Altertum,
Bel. gesch. Vers. Vorarb. VI (GieBen 1910) 38 adnot. 4 auctorem
H. Ellis Geschlechtstrieb u. Schamgefilhl, ubers. v. Kotscher, Lpzg.
1900, 58 secutus, principia vestitus ab ea origine ducit, quod ho-
mines superstitiosi genitalia amala effascinatione tueri putabant.

Itaque pudendavelare cum gentes eruditiores consuevissent,
eas partes denudare pudebat2 et naturam abscondere decorum
esse putabaturs.

Quo pudore factum est, ut partium denudatio praecipue
alterius sexus crimini daretur et earum ostentatione iniuriam
inferri putarent. Qua de causa, ne genitalium aspectu numen
offendat, virgo nuda adorans in Nicosthenis vase depicta
(Wiener Vorlegeblatter 1890/1, tab. II) eam partem manu ob-
tegit, weil das Zeigen der Scham die Gottheit beleidigt1.

1 Waitz-Gerland Anthropologie der Naturvdlker VI 735—738; E. Grofie
Anfdnge der Kunst, Frbrg. i. Br. 1894, 93. Huius status primitivi
vestigia Homeri carmina praebere videntur. In Telemachia enim Poly-
casta Telemachum (Od. III 364), Helena Ulkem (Od. IV 252) lavisse
narratur, quo officio aliis locis ancillae fungi solitae erant, denen gegenuber
das Schamgefiihl weit geringer war als gegeniiber freien Frauen (W. A. Miiller
Nacktheit und Entblossung in der oriental. u. alteren griech. Kunst, diss.
Miinchen 1905, 74, qui locos eo spectantes collegit).

3 Cf. Miiller Nackth. u. Entbl. 74; Herodot. I 10; Plato rep. V 3,
452 C; Xenoph. Agesilaos I 20 = Hellenic. III 4, 19; v. etiam GroBe
Anf. d. K. 93.

3 Cf. Miiller 1. c. p. 73. Itaque Graeci in ludis gymnasticis primo
partes subligaculo tegere solebant, Thuc. 16; II. XXIII 683; Od. XVIII 67.
Ulixes in procorum nece yv/ivco&rj ydxecov (Od. XXIII 1), sed ut scholiasta
adnotavit, habet ra axsTiovxa ia dvayxaia, quod etiam cognoscitur ex
V. 486 sqq. Cf. etiam Marx, Rh. Mus. XLII 251.

1 Cf. Pehrle Kult. Keuschheit 38 adnot. 4, qui de eo gestu verba
 
Annotationen