Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Oth.]; Trattner, Johann Thomas von [Oth.]; Patruban, Martin Marcus [Oth.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

deIgne. 13
vnum niuis ssuentis? alterum aquae bul-
lientis, filo facile tribui posse appareret,
in vtroque non modica difficultas enata est;
niues suo pondere hinc et inde filum depri-
mebant, ssectebantque: aquae vero bullien-
tis gradus per totam aquam aequabilis sub-
iectis licet lychnis, qui spiritus vini ssam-
ma capsam metallicam calefaciebant, vix
obtinebatur; qua parte ssammae capsam
contingebant? ea parte haec bulliebat quo-
que ; vicina, quod thermometro inserto
deprehendi? frigidior aliquot adhuc gra-
dibus erat, neque ob tantam, tamque pa-
tentem aquae superficiem obtineri is gra-
dus caloris, conseruarique facile poterat,
qui 80 Reaumuriani gradum exaequaret:
oscillabat enim perpetuo insertum thermo-
metrum, ssammisque minimo aeris motu
aliquantum a vase propulsis descendebat;
ascendebat iterum, quum totae vasis fun-
dum lambebant.
Hae difficultates persuasere denique?
vt, quum thermometra exactissimaad ma-
nus edent, statuerem, aquam ab his pun-
dis fixis non multum frigore , et calore
differentem filis metallicis adfundere, in-
sertoque vtroque casu thermometro gra-
duum differentiam adnotare, proportione»
que eruere , quanta 80 Reaumuriani gra-
dibus expansionum incrementa responde-
rent. Sed et in hoc difficuhas occurrebat
aliqua; vt vt theimometrum bulbi minimi
1 umerem, fiebat tamen? vt mercurius ther-
mo-