Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Oth.]; Trattner, Johann Thomas von [Oth.]; Patruban, Martin Marcus [Oth.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

D E I G N E. 39
tem, immisi, thermometraque eadem cor-
respondentia aquae inserta, vt ante, ob-
seruaui. Ex solidis metalla celerrime,
et quidem orichalcum primum, dein fer-
rum, dein cuprum, dein stannum, plum-
bum denique calefaftum est. Tam exigua
tamen erat celeritatis differentia, vt pro
contemtibili haberi, inque vsibus vitae
communibus tuto negligi possit. Metalla
proxime consequebatur vitrum, lapides-
que vitrescentes, tum vegetabilium par-
tes, quae minus materiae inssammabilis
continent, quae resinosa, aut oleosa ma-
gis erant, tardius, ipsae resinae vero om-
nium tardissime calorem admittebant.
Obseruatio. Quae calorem acquirunt
tardius, hunc tardius amittunt quoque,
vnde quo ordine calesiant corpora, eodem
refrigerantur quoque.
Quum finito aliquo tempore, non mo-
mento calor de corpore in corpus tran-
seat, caloris essebtus non soli huius inten-
litati , sed tempori simul proportionales
sunt: hinc ratio redditur, cur, si stannum
aut plumbum ssuens manum non hume-
ciet, ex eaque totum celeriter dessuat,
quod obtinetur, quum haec succo caepa-
rum vngitur, manus non aduratur , cur
carbo candens prehendi, alioque transfer-
ri, modo id celeriter fiat, absque vstione
possit. Ex eo vero , quod corpora alia
aliis calorem citius admittant, amittaut-
que, plurima ad vsus vitae quotidianos