Herbert, Joseph von; Maria Theresia [Bearb.]; Trattner, Johann Thomas von [Bearb.]; Patruban, Martin Marcus [Bearb.]: Dissertatio De Igne: Triplicem illius statum complexa, quum fluidum elasticum est, caloremque efficit, quum motu rapidissimo a corporibus euibratus lux est, quum denique irretitus, ac velut vinctus e corporibus gignitur, aut sua in libertate exsistens ab his absorbetur (Viennae: Typ. Ioan. Thomae Nob. De Trattnern, Sac. Caes. Reg. Maiest Typogr. Et Bibliop., 1773) [VD18 13993461]

'De Igne. i6l
men sagittae imprimit celeritatem,prout iam
magis lam minus tensus est, ita, vtidem ignis
iam lucem, iam calorem efficiat, vt iam
immensa spatia summa celeritate percur-
rat, iam se fluidi elastici instar circa cor-
pus accumulet, non a liberandi modo, non
a caussa, quae hunc liberat, sed inde pen-
det, quod magis vindh, magis \ eluti ten-
sa partium ignearum elasticitas sit quan-
doque, alias minus: haec quum magis ten-
sa est, maiorem toto eo interuallo, quo
elasticitatem recuperat, vim ipsi tempori,
viribusque, iis interuallis agentibus, propor-
tionalem nanciscitur, dum minus tensa est,
exiguam, paruo reslitutionis tempori, ela-
st.cit-atique, paucis interuallis agenti, re-
spondentem vim sortitur, atque hinc, non
aliunde omnis ea luminis, quod tanta emo-
netur celeritate, et caloris, qui se fluidi
instar elastici dissundit, differentia profi-
ciscitur. Haec reputanti inconceptibilis
non erit, reor, enormis ea luminis cele-
ritas, qua hoc intra g minuta prima semi-
diametrum orbis annui emetitur. Quum
ad 222 totius voluminis partem in pulue-
re pyrio constrichis aer est, libertatem
recuperans globum tormentarium summa
quadam celeritate per 600 pedes intra se-
cundum propellit, si iam eamdem solum,
quam in aere experimur,luminis adstriftio-
nern, eamdem vim, quam lucis materia
se liberando sortitur, ponamus, erunt quan-
titates motus in luce et aere liberato aequa-
R.P.HerbertD^.delgne. L les;