Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0101
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
153 De ſeruitutibus prædiorum, &c. Tit.

JHareditas vt ffde verb-ſigni.l. nihil.
tJtr imfn à dd vſiſr in prin.
e j Obligationes infrà de oblig. in prin.
dJ Quoquo modo. id eſt, ſiue ex contractu, vel quaſi:vel malefi
cio, vel quaſi:vt infrà, de oblig. Sfi.

eNec ad rem. reſpon-
det tacitæ obiectioni,
quaſi dicat, quomodo
hreditas eſt incorpo-
ralis, cûm in ea ſint res
corporales
ſ Ex fundo. in que
enter cDneauſnin h bemus.
Pleramque, propter
ſeruitutes, quæ per a¬
ctionem, vel obligatio-
nem debentur: vt infrà,
nõ ſequitur eo de act. S. ij & propter a¬
vindicato, ctionum ceſſionem: vt
quod & ipſum ffmandat. l ſi procurato-
jecullun éeas renAeſ & ifde rei vin-
.’’’ail ſi hominemalias, Iu-
lianusS, vſque adeb. Ac-
CVRSIVS...
h 5 Nampro ſed. alias
tamen: & melius.
a Nam ipſum ius.
Nam, pro ſed:vt in l.in-
ter ſtip S ſacram de verb.
oblig. l.Stichu. S vſumfru.
de ſilu, vtetiam Aceurſ.
refert in l. cum tibi. Cod.
ui pot. in pign. CvIAC.
pimn u hamaia.
ti id eſt, ipſa hœreditas.
& ſie intranſiriuë hæc
tria leguntur.
E Fruendi. cilie vſus-
fructus.
l5 Ipſum ius obligatio-
nis. i obligatio ipſa.
m J Eodem numero. id
eſt, incorporalia.
n JIura. id eſt, ſeruitu-
tesACCVRS.
O. Vocantur. de quibus
infrà, tit proxim, dicitur

3 Sie
tumnõ ſemper
ſequitur natu-
ã continentis.
hine eſt quod
ſi ſolus fundus
ſit in peculio,

hœreditas?, vſusfructus, v¬
ſus, & obligationest quoquo
modo d contractæ. Nec ad rẽ
pertinet, quod in hareditate res
corporales f continentur. Nam
& fructus qui ex fundo per-
cipiuntur, corporales ſunt: & id
quod ex aliqua obligatione no-
bis debetur, plerumqueg cor-
porale eſt; veluti fundus, homo,
pecunia nam h ipſum ius a hæ-
reditatisi, & ipſum ius vtendi
fruendi l, & ipſum ius obliga-
tionisl incorporale eſt.
3. JEodem numero m ſunt
iura prædiorum vrbanorum,
& ruſticorum que etiam ſerui-
tutes vocantur.

DE SERVITVTIBVS
prdiorum ruſticorum,
& vrbanorum.

TITVLVS III.

Animaduerte ſeruitutum quaſdam à
re rei deberi (quas reales appellamus:)
uaſdam vero à re perſona de prioribus
taitu, raraitur fde raliquis prori.
mioribus titulis diſcutietur.
Eſt autem ſeruitus realisvt Bartolus
lib.s. digeſt tit. de ſerui in l.j.definit. ius
pradio inharens ipſius viilitatem respi-
ciens, & alterius libertatem deminuens.
Ruſticorum pradiorum ſeruitutes ſunt,
qua ruſticis pradiis (id eſt, gratia fructui

nj. 154

u JIumentum. vel ſubtus, vel ante ſe. & idem ſi in vehiculo.
x Actum non habet. per conſequentiam.
y J Iter habet. quo ad cõmodu, non quoad ſeruitutẽ. ſunt enim
duæ ſeruitures diuerſa: ve ff ſi ſar. vin lloci.S. j.& ffide adi legd.j.
zS Eõque. ſe. itinere contento ſub actu.

percipiendori, aut colligendorum fatis)
debentur: vt via, iter, actus, & id genus
ſimilia.
Vrbanorum vero pradiorum ſunt, qua
vrbanis pradiis lid eſt, adificiisldebentur:
quarum exempla profuse hic tradütur.
conſtituuntur autom ſeruitutes vt ſeri-
bitur ad finem huius tituli.

Vſticorum? pra-
diorû iura l ſunt
hœc; iter, actus,
via, aquductus.
Iter eſt ius eun-
dit, ambulandis hominis: non
etiam iumentumé agendi , vel
vehiculum. Actus eſt ius eun-
di, ambulandi hominis, agendi
iumentumu, vel vehiculum.
Itaque qui iter habet, actum
non habet: ſed qui habet
actum, iter habet V, ebquez
vti poteſt etiam ſine iumento.
Via eſt ius eundi*, & agendi,
& ambulandi hominis. nam iter
& actum y via in ſe continet P.
Aqua ductus eſt ius aqua du-
cendæ per fundum alienum.

1. Pradiorum vrbanorum
ſunt ſeruitutes ha, quæ adi-
ficiis inhrent: ideô vrbano-
rum praediorum dictæ, quo-
niam ædificia d omnia vr-
bana pradia appellamus, etſi

a Eundi hæc ver, ex-
pone: vt S. S. j¬
Nam iter, & actum.
Qui actum habet, actu
vindicat, non iter, & a¬
ctum. Qui viam habet,
aut viam vindicat, aut
iter ſimul, & actum.
Viæ latitudo legitima
eſt, idque non iuris no-
ſtri auctores ſolû tradi-
dere: ſed Varro lib. vj.
de ling. lat. Actus lati-
tudo non eſt legitima,
Via eſt, quà vehiculum,
& iumentum ire poteſt.
Actus eſt etiam, quà
vehiculum duci nõ po-
teſt, mod ſi iumentum
agi puteſt. l. ſi tamffde
ſeruit. ponitur & alia
differentia in l.qui ſella.
ffde ſer ruſt. Via autem
per latitudinem diuiſa,
efficit duas ſemitas. l.
nam ſatisſffquemad. ſer.
amit. CviAC.
b 5 Continet. Sed qua
eſt differentia a ſecun- a Actus, & vie
dûm hoc inter acum, diſferunt.
& viam? Reſpond. qui
habet viam, poteſt tra-
here trabem, & lapides,
& recte ferre haſtam b b Dummode
quæ non permittuntur ciuiliter gerat:
habenti actumm vv ffde & non deua
ſerui ruuſiee pradio l qui Quod no pr.
ſella Si Item certa viae pitneo, eui
latitudo eſt viij. pedum coceditur tra-
in directum, in angulis ſitus per ali-
xvj. niſi maiorem, vel quod territo-
minorem placuerit fa¬ riumngel&

ſtatim. 5 De quibuſ-
dam quaritur, licèt ad nos non pertineant:vt? de aëre, fumo,
& de flatu animalis. Reſpond, ſecundum philoſophos, hœc
eſſe corporalia. Item quid de angelis bonis, & malis, & anima
hominis? Reſpon hc incorporalia eſſe.
ſaeleaelſelelelaelua uae panaxaannas
DE SERVITVTIBVS PRED. &e.
Dictum eſt ſuprà de rebus incorporalibus in genere, ſequitur vi-
dere in ſpecie: y ide à ſeruitutibus initium fac, que ſunt incorpo-
ralesut ſuprà titu. jain fine.
Vſticorum. Iſte titulns diuiditur in quinque partes.
! Primô ponit de ſeruitutibus ruſticorum prædiorum.
r secundô de ſeruitutibus vrbanorum pradiorum.
JTertiô redit ad ſeruitutes ruſticorum prdiorum. J Quartô
ponit quare appellantur ſeruitutes prediorum. Quintô po
nit qualiter dict ſeruitutes conſtituantur. Secunda ibi in Spra-
e eruitunum oruu. Tertia ibi in inner ruſticorum. Quarta ibi; Ideo autem.
quatuor gene Quinta ibi in S, ſi quis velit. CASVs Domine, am video quod
raaliz à per vultis tractare de ſeruitutibus ruſticorum prdiorum: dicatis
ſona peſonx: ergo mihi, quid eſt iter? Ad hoc reſpon. Amiceiter eſt, &c-prout
quaare eei continerur in litera. & ſie pone caſun de caeteris ſeruitutibus
perſonequiz vſque ad vrbanorum. Franc.
lan à perſo pJ Ruſticorun. ſic & fteo li-
narei. qJIura. id eſt, ſeruitutes. JEt no. lc triaf genera ſeruitu-
AQue vtcon- tum. 1. Quadam à perſona perſonæ debentur: de quibus di-
ieoie aui iate ſerrade ttepuol a Q rdaan ad vna readeri réi de que
iAſa eaue pusdieitur in hoe iiulo, d, Quardam à re perſone, v vius.
cunque vadat: fructus, & vſus & habitatiorvt infrà tit i-& ij44Poteſt & quar-
ſecus ſi eſſent tum dici, vt à perſona rei debeantur: vr fde cond, & demonſtl.
promiſſa tan¬ Titio centum Titio. i. & de ali & cible lſeruos.
un tiſar lus eundi ſolus: ve per hoe diſcrepet a ſequenti. Accvxs.
ione debetaaſJ Ambulandi ſcilicét cum alio.
cõſtitues funt Iumentum. ſ ſeparatum à ſe vel armenta ſeparata à ſe: ſed
di ſeruientis, ſuper equum ire poreſt: vrff de ſeruitu ruſticorun pradiori. lqui
quam is cui ſelain principio. & l’iter. Quandõque iter non eſt ſeruitus, vt ſi
onaituitur, vſufructuario detur à domino alterius pradi v ſi ſeruitus
au ſonna vinu S. Tertiô groſsé dicitur qua libet via, per quam itur.
hahere do’P Non etiam iumentum agendi. lumento vehi poteſt, iumen-
nium Ang. tu agere non poteſt. Iter eſt quà homines: aclus quà peco-
ra tranſeunt. Cvae.

a Eumus, &
aër corporalia
ſunt.

b Diuiſie

cere conſtituentibus,
quod non eſt in actu: vt ffde ſerui ruſt pradiol. via & l. certo.S.
lutitudo & l via conſtitui. AcCvRS.
cJ Aqua ducenda ſiue inuentœ:ſiue inueniẽdæ: vr ffeod.l. Labeo.
Pradiorum vrbanorum. CASVS. Domine, iam vidi qua ſunt
ſerui ruſtico prdiodicatis mihi, ſi placet, quæ ſunt ſerui.viba.
prdiorum? Ad hoc reſp. Amice, ſeruitutes vrbanoru prdiorú
dicuntur, que ipſis dificiis inhaerent. Dicûtur enim ſerui. vrba-
pradioru, quoniam omnia ædificia, prædia vrbana appellamus.
etiãſi in villa poſita ſint. Non enim locus, ſed materia vrbanum
prdium efficit.Sed domine, ſi placet, ponatis mihi exempla de
ſeruit, vrba pradio. Ad hoc reſp. Amice, ſerui. vrbano prd ſunt
ha, vt vieinus onera vicini ſui in dibus ſuis ſuſtineat: videli-
cet vt liceat vicino tignum de dibus ſuis in parietem vicini
ſui immittere. Item vr vicinus ſtillicidium vicini ſui, vel flumen
in cloacam ſuam, vel in aream ſuam recipiat: & etiam inter ſer-
uitutes prdiorum vrbanorum connumeratur hc ſeruitus,ne
quis des ſuas altius tollat, ne luminibus vicini ſui officiat. Et
hc dicuntur vſque ad S.inter ruſticorum. Franc.
Quoniam adificia. In diſtinctione vrbanoru, & ruſticorum
prædiorum, inter Neratium, & cateros Iuriſcõſultos non con-
uenit. Neratius ea loco diſtinguit. l.2.ffde ſer. ruſt. Læo iureff. in
quib eau pig. Cœteri qualitate: & horum quidem ſententia obti-
nuit etiam in familia. Vrbana enim familia à ruſtica, opere ſe-
paratur, non locoi& in eam rẽ vulgo cûm quari, & inſpici ſo-
leat l vrbana familiaffde verb ſign. miror quod nondum quiſ-
quam eius mendam deprehenderit. In primis lex ait failiam
loco noh diſtingui: ſed genere operis, tum ita ſieri, vt diſpenſa-
tor in vrbanis non ſit, ſi rerum ruſticarum rationes diſpenſet.
ibique habitet. Hec videntur eſſe cõtraria:nain ſi id exigimus,
vt is diſpenſator ibi habitet:id eſt, ruri, certè non tam ex gene-
re, quam etiam ex loco ruſticum mancipinm definiuimus. At
legendum eſt, vbique habitet id eſt, vbicunque: vt in l quod niſi
fiat in finſfde opor libe l-in lege ffde contr emp. Deinde ait lex, quo
quiſque loco ſeruus fuerit ex numero familia, apparere, & vicartis.
Ex umero.ex libellis, & veluti matricula familiæ. At quomo-
do ex vicariis, legendu ciuariu:id in l ſeruis ſide legaiij. Inuerſo

ordine literarum multa ſcripta ſunt in P. Flo. vt domus pro

modus, iurn pro ruin: & in eo loco vicariis pro ciuariu. Et
hinc exiſtunt errores multi in libris noſtris, CvAaC.
a J Iu

Iaſ.
c Etſi expreſse
in aliquo loce
anguſto con-
cedatur, valet
ſalté ve actus,
autiter, ſecun,
dum Anghic.
 
Annotationen