Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0121
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
193

naturæ:vt ff--oa
Propter quem ſi al

Lharedes in fi & Ced. cm antiquitas. ADDITIO.
liqui recedant, antequâm loco ipſorum alij

ſubrogentur, poreſt aliquid fieri ſi imminet periculum vit te-

ſtatoris, aliàs non.

a Teſtatoris. ſi poteſt:vt C.eol iubemuu.

b( Teſtium. ſi non po-
teſt teſtator ſeribere.
Sed hodie à indiſtincte
per alium ſeribere po-
poreſt ſeribe- teſt nomen hredis: vr
reut hie. Im in Authen. ve ſpon. lar.S.
ſufficit vt in- quia verô coll ix.
terroganti, n e Tenorem. eſt autem
velit talé eſſe tenor, ſi poteſt ſcribere,
haredem, vel faciat, alias d
ita diſponere, faciat, aliàs dicet coram
vr coram eu, teſtibus, & ſcribetur per
& teſtibus le- aliquem, vel per aliquos
gae nourius, de eis, aliàs uon valet:
teſtator re im falſi pona tabellio
ſpondeat, ſic teneturevt Ceod liube-
un Ang. tenetur vt Ceod. liube.
uod eſt veri mus.in fi.ADDITI0.
in teſtamento Quod eſt verum, quan-
nuncupatiuo. do ſolennitas non fuit
obſeruata, nec ſcripta in
teſtamento: ſecûs ſi fuit
obſeruata, licèt nõ ſeri-
pta: vt l, ſi librarius. ffde
re iur. Angel.
dJAnnulo, ſcilicet ha-
Annulus - bente b characteres, qui
gmatorius dici ſignatorius dicitur: &
iu qui charz ſie eſt in co ſigilu. non
aerem haber, autem alio ſigno: vi f¬

& ſigillum. .e.
torr, e. l’ad eeſtimnSsſignum.

ie Sepoſeſſio- & de verbor ſignl ſigna-
n i paſi toriu.
rin-ii, & alier Teſtamentum:
rhde es Terrnntan vel
dprba ctiam linteum ſeil quo
inuolutu eſt teſtamen-
tum: vt ff.co d ad teſtium.
Sinal.
fJ Viſum eſt hac tatio-
ne & cum tribus, vel
pluribus poteſt ſignari
teſtamentumearg. infrà.
mãd. is qui exequitur.
e Hoe non placet 2. lij dicunt tantûm
IoFab & Ang.
d Teſtamenti
factie actiuë,
& paſſiuë ſu-
mitur.

Haredis no-
mé per allum
ciam teſtator

priones autem teſtatoris?, &
teſtium, ex ſacrarum con-
ſtitutionum obſeruatione ad-
hibentur; ſignacula autem, &
teſtium numerus, ex edicto pre-
toris.
4. J Sed his omnibus à noſtra
conſtitutione propter teſtamẽ-
torum ſinceritatem, vt nulla
fraus adhibeatur, hoc additum
eſt, vt per manus teſtatoris, vel
teſtium nomen hœredis expri-
matur, & omnia ſecundûm il-
lius conſtitutionis tenorem-
procedant.

Omnes teſtes poſſunt vno pro-
prio, vel alieno annulo ſignare hoc
dicitARET.

5. Poſſunt f autem omnes te-
ſtes & vno annulo d ſignare te-
ſtamentum, Quideninm ſi ſe-
prem annuli vna ſculptura fue-
rint, ſecundûm quod Papiniano
viſum eſt f? Sed alieno quo-

que annulo licet ſignare teſta-
mentum.

ui ex teſtamento capere po-
teſt, ts teſtamentarius teſtis eſſe po-

cum ſeptem vel vno debere ſignari.
Teſtes auteml CASvS. Domine, iam video quot teſtes debeãt
adhiberi in teſtamento. Dicatis modô mihi, qui poſſunt eſſe te-
ſtes in teſtamẽto? Ad hoc reſp. Amice, teſtes iure adhiberi ſolẽt

e Idem Angel. hi qui ex teſtamento capere poſſunt. Hoc tamẽ non eſt genera-
qui duit iſtanm liter verum, quia neque mulieres neque impubes, neque mutus,

Glo eſle not.
S Teſtimoniõ
de co, quod in
pupillari ata.

neque furioſus, neque ille cui adminiſtratio bo. interdicta eſt,
neque famoſo crimine damnatus, vel muliebria in corpore ſuo
paſſus (quem lex iubet imorobã, inteſtabilémque eſſe) in nu-

te videtit, vrrã mero teſtium in teſtamentis condendis adhiberi poſſunt. Et hec

quis fern poſ
ſit? ouoteſt pal
ſim (præter-
quam in teſta-

dicuntur vſque ad illum6 ſed cum aliquis. Franciſeus.
gJ Teſtamẽti factio paſſiue accipe bic, vt bona ſit exceptio:
ſed neque mulier, &c.alias d etiam accipitur actiuë: vt j.de ha

mentaria cau red qua & dif . teſtamenti.
ſa) quod non hJ Neque mulier in aliis autem caſib omnibus recipitur, præ-

aliàs verü eſſe

terquam in teſtamentis: vt ffeodem.l. qui teſtamento iS. mulier.

debet, niſi de Ratio eſt: vt Code fideicoml in & eſt timor falſiratis. S Quid

his quaratur,
qua pubertati

de hermaphrodito Reſpond. ſi prualet in maſculino ſexu, re-

proximus vi- cipiture: vt ffade ſtatu homil. quaritur. & de teſtib. Lrepetunda-

derit; ſerus, ſi rum...
proximus in-
fanti.Ios. Fab.
& Aug.
t reſtimonis
le

aJ Sed neque mulier. Quamuis ſit cum eis teſtamenti factio. Iu-
ſtum teſtamentum non eſt, niſi fiat ſeptem teſtibus Romanis
puberibus preſentibus. His verbis mares ſignificat: ita igitur,

eo, qund ſer fœminas, itémque ſeruos, & impuberes excludi manifeſtu eſt.
uus vidit ma- Furioſi autem, & muti, & ſurdi, & prodigi, abſentium loco ha-

numiſſus ferre bentur:furioſi
poreſt prarer-
quâm in teſta-
mentatia cay.....1
auut a : tionibus. CVIAc.

hoc amplius, & inteſtabiles, & ſerui, & impuberes
in aliis etiam cauſis vix teſtes adhibentur. Poſſunt hc cadem
in diuortio dici. l. nullum ff. de diuor. & in omnibus legitimis

h Furioſus te. i Neque impubes. Quid de f en quod vidit in pupillati œtate?

pore dilucidi
interualli te-
ſtis in teſtamẽ
to adhiberi po
teſt.

Reſp aliàs (d eſt prœterquam in teſtamento) poſſer teſtificari,
ſicut & ſeruus: vi ffde verbſig l. notionemS, inſtrumentorum &
C.de haret. & Manicha.l. quoniam in fi.Sed hic non, quia faciunt
ad ſubſtantiam teſtamenti.

i Mutus pro J Neque furioſus. niſi hl habeat dilucida interualla. ffeo. l. qui
to qui nihil lo teſtamento. i S. ne furioſus.
qui vel aulre l’ eque mutus qui nihil loqui, vel audire poreſt: vt j, qui
l Iuterdi ctum teſt fa poſs-item ſurdusAPDIT tO. Etiam ſi talem morbum
bonorum a habeat à caſu, & ſit literatus, quamuis tune poſſit teſtari, ſecun-
lege, vel à iu dûm Io. Fab hie.
die nJInterdictumeſt vel à lege, vt quia commiſit in legem Iu-
Inſtitut.

De teſtamentis ordinandis. Titx.

194

liam maieſtatis: Coad leg. Iul maſt. Lfin. Vel à iudice:ve ffcoil.

iauain in reſppues
n Inteſtabilé

ſque. ve de crimine famoſo damnatus, vel mulie-

bria paſſus: vt ffo.lls,s,ueui. i.i lleum lege & ff.de teſt l. obar-

mein princip.

teſt: ſed perſone hic enumeratæ,
quamuis teſtamenti factionem ha-
beant, teſtameno teſtes adhiberi
nequeunt.

6. Teſtes autẽ adhiberi poſ-
ſunt hi cum quibus teſtamenti
factio g eſt. Sed neque mu-
lier la, neque impubesl, ne-
que ſeruus, neque furioſus,
neque mutusl, neque ſurdus,
neque is cui bonis interdictum
eſt m, neque ij quos leges iu-
bent improbos, inteſtabiléſ-
que P eſſe, poſſunt in nume-
rum teſtium adhiberi.
Annota, Communem errorem
ius facere, & veritati præferri.

7. 5 Sed cm aliquis ex teſti-
bus teſtamenti quidem faciendi
tempore liber exiſtimaretur;
poſteà autem ſeruus apparuiſ-
ſer, tam D. Hadrianus Catonio
Vero, quam poſteà diui Seuer.
& Antonin. reſcripſerunt, ſub-
uenire ſe ex ſua liberalitate te-
ſtamento, vt ſic haberetur fir-
mum, ac ſi vt oportebat, fa
ctum eſſet: cûm en tempore,
quo teſtamentum ſignareturP,

A Inteſtabiléſque. Cõ-
ſtiturio hareticos iubet
inteſtabiles eſſe. l. 44.
Co. Theod. de his, qui ſup.
relig. cont. S. C. liue lex
Iulia damnatos ob cri-
mẽ famoſum, lais tui. S.
vlt de teſt llex Cornelia.
S ſi quis librum. de iniur.
Sunt & quidã ex duode-
cim tabu. inteſtabiles in
quib. ve auctor eſt Gel-
lius lib. 15. c. ita ſcri-
ptu eſt: que ſaritſta.
tior, libripenſe fuerit, in
teſtimonii ſeriatur, im-
probus, inteſtabiliſq; eſto.
Qua verba, praterquã
quod integrã legis ſen-
tentiam non cõficiunt,
etiam deprauata, atque
adeô obſcura ſunt. Re-
ctius in Bibliotheca
Ioannis Biturigum Du-
cis, Qui ſe ſierit teſtarier.
libripenſve fuerit, in te-
ſtimonium fariatur, im-
probus, inteſtabiliſque e¬
ſto: modô ſi pro faria-
tur ferietur, pro quibus,
quoiuis, aut eiuu teſti-
tuatur. Qui ſe ſierit teſta-
rier; id eſt, qui ſe ſiuerit
uaprognuy, ſiue in te-
ſtem cieri, codémque
modo Liuius, Impubes
libripens eſſe non po-
teſt neque anteſtari, ve
Priſcianus refert libre
octauo. In teſtimoniu
feriatut: id eſt, dooi-
nu, ſiue pulſetur. In-

tegra legis ſententia hac fuit; Eum qui ſe paſſus fuerit in teſtõ

rogari, aut qui libripens fuerit, ſi nolit

fidem teſtamenti appre-

barescogendum ae deinceps proimprobo, inteſtabilque habe.
le

dum el
hoc in loco, & à Conſtantino in lib.1..

: qua vt credibile eſt ex ea lege ab Theoph relata eſt

Epit tit.6. CVIACrvsS.

Sed cum aliquis.JCASVS. Domine, quidam condidit teſta-
meutum, & in ceſtamento ſeptẽ adhibuit teſtes ſpecialiter con-
uocatos, & corameis voluntatem ſuam vltimam declarauit, &

nomen haeredis expreſſit, & teſtes ſubſer

ripſerût, & teſtamentum

ſigillauit, quo facto deceſfit reſtator. mortuo teſtatore, quida ex
teſtibus apparuit ſeruus qui tamen tempore faciendi teſtamẽti
liber ab omnibus putabatur, modô quto vtrûm iſtud teſtamẽ-
tum debeat infirmari, quaſi iuris ſolennitate nõ ſeruata? Et reſp.
quod non: imô teſtamentum tanquam rite factum firmitatem

obrinebir. Cûm enim aliquis ex teſtib

us tẽpore teſtamenti fa¬j

ciẽdi liber ab omuibus exiſtimatur, quamuis poſteà ſeruus ap-
paruerit tam diuus Hadrianus, quam diui Seuerus, & Antoni¬,
nus Catonio ſuper tali dubicatione quarenti reſcripſerunt, ſub-
ueniendum eſſe reſtamento ex huiuſmodi libertate puratiua, vt
ſic ratum, & firmum habeatur, ac ſi vt oportet omnia facta fuiſ-

ſent: & hoc tali ratione moti dixerût:qu

uia eo tempore, quo te

ſtamentum à teſtibus ſignabaturiſte teſtis communi conſenſu
omnium loco liberi hominis habebatur, nec erat aliquis qui eo
tempore ſtatus quaſtionem ei moueret. Et hc dicuntur vſque

ad illum 5. pater. Franciſcus.
o (Liber. libertate ſcilicet putatiua. &
in opinione, quam quod eſt in veritate.
argu contrà j. de leg . ſi quis rem ſuam.

ſic plus à valer, quod eſt

. ſie ff.de ſu, leg. l iij in fi.

JVt ſic haberetur. Vete. vt ſic habeatur, ac ſi vt oportet. CvtAc.
pJ Signaretur. Quidam hoc intelligunt generaliter verum, ve

ſiue oſtendatur teſtamentum in ſcriptis
tiuum, debeat ei credisſiue deſierint teſte

conditum, ſiue nucupa-
es eſſe, ſiue non. & ſie ſe

habet conſuetudovt arg-C.de edit di. Hadr tol lfin. & Co de do.
lin donationibus, & arb. tut lfi. Nos contràb, ſeilicet in nuneu¬,
pariuo de iure. & quod hic dicitur, in teſtamẽto condito in ſcri-

ptis loquitur in nuncupatiuo enim ſi

credi ſine teſtibus, cûm * in eis conſiſtat tantûm ſubſtantia te-
ſtamenti: ipſum tamen valet, licet probatio deficiat s: vff de

proferatur, non debet ei!



teſta tu.l duo S Quid ſi ſeruus factus eſt, vel infamis, & velit re-
cognoſcere ſigilllum ſuum?Reſp. non admittitur:vt ff. de Carbo.

edict l. Carbonianum.Sdua autom ſunt.

GGG

a J Omnium
 
Annotationen