Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0138
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
227

atediatl a Iuſſu quem? neceſſari oporteret procedere: vt ffde acqui-

ne domini
iuſſu pracedé.
te ſeruus adire
non poteſt,

inſtituti, aliam ſubſtitu-
tus:vt ffde hare. inſtitl ſi
aterfamil. in fin. d Sed
de alio ſemiſſe quid e¬
rit? Reſpond. quidam
quôd ſubſtitutus habet
inſpecta opinione te-
ſtantis;ſeilicet qui cre
didit, inſtitutum libe-
rum fuiſſe: & ita per cõ-
ſequens credit ſubſtitu-
tum admitti, ſi hœredi-
tatem ſibi inſtitutus nõ
acquiſierit, vel alij cu-
ius iuri poſteà ſubiectus
foret:vt in fine huius S.
ergo ſi aliquod iſtorum
duorum non contingit,
debet habere ſubſtitu-
tus ſecundûm opinio-
nem teſtãtis totam ha-
reditatem, ſed quia non
erat liber, ve teſtator
credidit deaquitare da
2 tur domino ipſius quar-
eta hareditatis, ſ& facit
CcordL he pro hoc illud generale,
Teriu de ha opinionem b conſide-
a ti dent tadan; vuſls ir giſ-
tio huiu ue. i.S ſi à pupilo in gloy.
tis ex ELVLSS.
i mran e ſ n re & fad aequirr.
cipis: quam ex hared. l i, qui putat.)
ſubtilitate ra¬ 2. Alij cdicut, quod do-
tonum. Aa. mino datur, conſiderata
Per., veritate magis, quam
tmu el ls pintene ’auia Te

diſpuneLe26 Puus J:
etaena e ſerus cius domini fa-

J al. Tiberius.
Flur.
tPrinceps po-

ren harel ſi quis mihi. . iuſſum.
b J In partem Sed in quam? Reſpond. haœreditas in duas partes
diuiditur: & iterdm vnus ſemis diuiditur in duas partes, que sút
duz quartæ totius: & vnam harum particularu habet dominus

eſſet, Mauium ei ſubſtituerit,
iſque ſeruus iuſſu domini ad-
ierit hœreditatem: Mœuius ſub-
ſtiturus in partemP a admit-
titur. Illa enim verba, Si ha-
res non erit , in eo quidem,
quem alieno iuri fubiectum eſſe
teſtator ſcit, ſic accipiuntur;
ſi neque ipſe hœres erit l, neque
alium é hredé effecerit . In
eo verô quem patremfamiliàs
eſſe arbitratur!, illud ſignifi-
cant: ſi hareditatem ſibi, vel ei
cuius iuri poſtea ſubiectus eſſe
cœperit, non acquiſieritl. Id-
que Titius * Cæſar in perſo-
na Parthenij ſerui P ſui conſti-
tuit f.

DE PVPILLARI
ſubſtirurione.

TITVLVS RVI.

Qui liberos impuberes in ſuis
habet ſacris conſtuutos, non ſolum
vulgariter, id eſt, ſi haredes non
erunt, ſed etiam pupillariter, ſi

ta in dictione, ctus erat ille qui inſtitutus fuit:quod verius eſſe videtur, verita-

taſtamentum.
b Opinio an,
& quando fit
veritati ante-
ponenda.

not. Gloſſ & do in dictal.
Ethanc opl- nus ſerui habeat totum al

te magis attenta, vnde facit & illud generale, veritatem ſpectan-
dam:vt infrà, de leg.S ſi quis rem. ACCVRS.
ADDIT o. Dic quod vltima opinio gloſſæ eſt verior: & ita
ſi patefamilias videlicet quod domi-
li

ium ſemiſſem. Angel. Aretinus.

nionem vers a J In partem. In partem dimidiamſcilicet nam l ſi paterfami-

eſſe refert An-
tlus: & ita no
tar Glo. & do-

lis de hared. inſtit ait in hoc caſu ſemiſles fieri. & l.proxi haredi
tatem diuidi inter dominum, & ſubſtiturum obſtare creditur l.

cores in la ſipa ſi paterfamilias: in illo loco: ita vt alterſemis, nec poterit vn-

Inſtitutionum Imperialium Lib. ij. 228

ſubdiſtinguo:aut per eum volui, aut nolui alium

fieri hredem;

quia hoc expreſſi, & tunc ſeruatur mea voluntas vt Cod de .
Lede hare.

dibus inſtituendisl. cum proponas in gloſſ. penultis
qua eſt huit contraria ;.Aut eſt dubium an volui, vel n
hieri hredem per eum: & tune ſeruatul, quod in pri

haredes fuerint, & intra puberta-
tem deceſſerint, eis ſubſtituere po-
teſt; ideo primo caſu contingente,
ſubſtitutus fit teſtatoris hares: ſe-
cundo verà caſu, ipſi pupillo hæres

efficitur.

Iberis ſuis im-
y puberibus, quos
E& in poreſtate quis
&Uis habet, non ſoſin
Z ita vt ſuprà dixi-
mus o ſubſtituere poteſt:id eſt,
vt ſi hœredes ci non extiterint,
alius ſit hares: ſed eo amplius,
vt ſi hredes ei extiterint, & ad-
huc impuberes mortui fuerint,
ſit eis aliquis hres: veluti ſi
quis dicat hoc modoP; Titius
filuus meus hares mihi eſto. Et ſi
filius meus hares mihi non erit, ſi-
ue hares erit, & prius moriatur
quam in ſuam tutelam Bvenerit, id
eſt, antequam pubest factus ſit,
tunc Seius hares eſto: quo caſu uſi
quidem non extiterit hres fi-
lius; tunc ſubſtitutus patri fit
hœres . Si verô extiterit hœres

ima ibi: item nos.

on, alium
incipi
us s dietu Subuu.
puto ſeruum, cum ſit
liber a, hic caſus in-
dubitabilis eſt: ſcilicet
quod erit liber hres.
AccvvR res.
m Serui. ſcilicet inſti-
tuti , cui fuerat alius
ſubſtitutus. Nam diui-
ſa fuit hareditas inter
Titium dominum ſer-
ui, & inter ipſum ſub-
titutum: vt patet inl.
& hoc Titius. ff de ha-
redibus inſtituendi.

tIn dubi,
es
Meſumi
unt liete
ſtit in aou.
teſtatoris, qui
non probatu
niſi ex conis
turis Quis
en ile
vel mouds
lnſtitutis oun
daione ſuni
tuti vulgris,
quos teaur
tredebat ee
ſui iutis, vu

etia ſeibu
ſde al uiennr

an leres oni
iunuei.
ContinuaturQuia ſu- Edelberndi
pr viſun ſtde vlrs li
ſubſtitutins: & quia pa-
rentes non ſolum vulga-
riter: verum etiam pupil-
lariter liberis ſubſtituere
poſſunt, ide ſequebatur
videre de pupillari ſub-
ſtitutionc. Chriſtophor.
Porcus.

eblſſutaatt aa,
DE PVPILLARI
ſubſtitutione.

t rma lu-
ius pupilleis
ai dturiouis
ponitur n
Aaynutuin
ſuper verbo, lbe.
puſ prn. x
tre de nſta.
bHac Glno

Ed ihonial Tous ſte ſa aiuie
titulus diuidiuu uuv.
in ſex partes. J Primô
ponit qualiter quis poſ-
ſit facere pupillaren
ſubſtitutionem 5 Se-



cundô de exemplari ſubſtitutione, cui fieri poreſt. Tertio redir
ad pupillaris ſubſtitutionis materiam. JQuartô, quod etiam ex-
haredatis poteſt fieri illa ſubſtitutio. 5 Quintô circa pupilla-
rem ſubſtitutionem aliquos caſus ponit, & poriſſimum vſque
ad quam quantitatem fieri poſſit Sextô, quod maiori, vel pu-
beri, vel extraneo fieri non poreſt pupillaris. Secunda ibi; Qua
ratione. Tertia ibi; Igitur. Quarta ibi, Non ſolum. Quinta ibi;
Quacunque. Sexta ibi; Extraneo. Litera in hoc titulo eſt planiſſi-

maideo pone caſun per te ipſum.
n Liberis. Not.S.ex

ac litera tria eſſe neceſſaria, vt pupillaris

e Subſtitmtie
pupillatis la-

tor ſfeovideli- quam quiſquã vlla ratione, quo minus obſtare videatur, effice-
cet vt domi- re; ſiquidem eoin loco Tribonianus non notas pro notis acce-
un ienii har pit ae namque verba?L r A , ſie explananda eſſe
A ſenire cenſuit ita vt alter ſemis, cuiuſmodi à nobis multa ſunt in Pan-
dectis notata, & animaduerſa, qu poſt ſuo tépore, ac loco pro-
ferẽtur. Sie ergo recté, cum dixiſſet lulianus in l ſi parerfamilias.
in hoc caſu ſemiſſes fieri, ſubintulit, Ita vt as aquis portionibus
diuidatur. CVIACIVS.
e Illa enim verba. nune mutat caſum: nam ſuprà dixit quãdo
aliud arbitrabatur reſtator, & aliud erat. in his autem duobus
reſponſis, qu ſequuntur, idem eſt id quod arbitratur teſtator.
AeCVRS.
dSi hares non orit. quæ apponuntur in ſubſtitutionibus vul-
garibus.
e arotrſeit e verun ſeit alias enim non diceretur ſeite, niſi
aſſet: vt ffde aqua pluula arcenda. lij. Sidem Labes ait, cum qua-
ritur.
f JErit. ſcilicet liber factus.
Is eus liama id eſt, ſi neque ſbi ſi liber fieret, vel domini
ſuo prſenti, vel etiam futuro quarat.
hJJEfectrit. nam tune quando non eſt aliquod iſtorum duo-
ſator. admitritur ſubſtitutus.
Are uii iſ Arbitraur ſeilicet teſtator, ſubaudi, & verum arbitratur.

tuit, condiie- tq oubietu. vuta onia vniiza aa..-...
nem inſtituu l Subietu putà quia vendidit ſe ad pretium participandu, vel
el ſet, vol in quia dedit ſe in arrogationem, quod poreſt.
eraai: vei l’ Aequiſerit ſutple in litera At ini noſtro caſu, primo ſeilicet
dubittur cõ- huius s. aliud eſt, & aliud arbitratur. vnde in partem admit-
ationen ſei- titur, ve ibi dirins dn abitratut, vnde in partem admit
verit, neene. tur, ve bi dirimus, & hac omnia ſie diſtinguendo ſeruauit
ui caſus quo princeps quando ſeruus ſuus fuit inſtitutus, & alius ſubſtitutus:
ee acedud, u hie dieitur, fde haredibu inſtituendis l& hoe TitiuuS Col-
quid iuris ſit, lige ergo talem diſtinctionem quia cum haredem aliquem in-
uatr pouet tituo & ſi hates no erit ſubſtituo Aut d ſeio liberum aut ſeio
vv au ol ſeruuma une eeratu quod in ſecundo tertio reſponſo hu-

ius S dititur.2.Aut puto liberum: ſed falso, cûm ſit ſeruus: & tûc

ſubſtitut teneat. Primum, vt ſit de liberis cui ſubſtituitur nam et quno
extraneo ſubſtitui non poreſt:vt infracoSS ooaxtraneo.z. Secundu, neceſui
quod ſint impuberes nam puberibus nõ poreſt ſubſtituivt infr
eo.S maſculo. 3. Item tertiô quod habeat in poteſtate:vt in hac li-
tera probatur per ordinem Emancipatis aurem non poreſt ſub-
ſtitui: vr ffaodem, l. y. S.j. d 4. Item eſt neceſſarium quartum,
quod filij ſint inſtituti, vel exharedatiralias nullum eſſet prin-
cipale teſtamentum: vt ſupra, de exhared lib, in princip fae iure cuiqu
deml jinfine. vnde nec pupillare valeret: ur infrà, codem libe- emancipaus
riu & hae omnia ſimiliter in nepotibus ſeruantur ſi non ſut tnnu
caſuri in ſui patris poreſtatem: vr feuden lisplaan poſbun. erar tii
aliàs cum ſunt recaſuri, non valet teſtamentum:cum in ea cau¬¬

.A.. militeu lai-
ſa ſint, vt corum teſtamenta non valeant, etiamſi ipſi eſſent le j dn,
maiores.. Aoſ deuda
lrs ve ſupre dirimaus ſ vulgariter ſupra tit ja& hoc idem hie ait dant.
ſubiicit:vt ſi haredes, &e.ov--cev1.¬-. oflius!

.. ... LI - EIA nIrti in poreſtate
Hoc modo- hic caute nota quod primô ponit verba inſtitutio¬ in p

dEt eſt rt
quia ſubſiiu-
lones ſunt de

ate
. aui, alis ſe
nis, ſecudo ſubſtiturionis vulgaris, tertib ſubſtitutionis pupilla nslaflu-
ris ACCVRS. ADDIT .Aliqui dicunt quod omuia ſunt furnn
verba pupillaris ſubſtitutionis, qua eriam non haredi, & exha-
redato fieri poreſtrcûm hie text non intedat exemplificare vul-
garem. Ioan. Fab.
q Eſto Hæc eſt inſtitutio tantûm. ACCVRS.
r Et ſi filius, ecce vulgaris. AcCVRS.
i Sius hares. ecce pupillaris. .. 2...2. annmiſſione ſui
J In ſuam tutalam. Vt qui ſunt alieni luris, manumiſſione ſui
iuris fiuntita qu ſunt alienx tutela, puberate fiant ſu d
lal quoties. S.j. ff de admintut. quod plané eſt in ſuam tutelam
venire. CVIACIVS.
t J Pubes. bene facit quod exponit: aliàs interdunn pro ¬
tuordecim annis, interdum pro vigintiquinque annis poni
tur hac oratio, cum in ſuam tutelam venerit. g ij-
er s caſu ſuprà dicto-
uT Quo caſu. ſuprà dicto. 1.. .
Pana i ieu e ſoius paris abeat bona, ſerndin àtns
 
Annotationen