Kircher, Athanasius: Athanasii Kircheri ... Mvsvrgia Vniversalis Sive Ars Magna Consoni Et Dissoni: in X libros digesta, Qua Vniversa Sonorum doctrina, & Philosophia, Musicaeque tam Theoricae, quam practicae scientia, summa varietate traditur ...: Qui continet. In Lib. VIII. Musicam Mirificam. In Lib. IX. Magiam Consoni & Dissoni. In Lib. X. Harmoniam Mundi (Romae, 1650) [Cicognara, 1679-2]

do Rhythmus didtur , qtrem Plato 2 de !egibus T^{ ^/dd eA moths ; AtiRo-
xcnus vcro ^ 7a^yid ehtemporumordinem dehnit.adcovt minimumaiiquod
tempus idcm eRe poiiit m Rhythmoj quod sonus in Muhca, m Geometricapundum,&
vmtasin Arithmetica; Rhythmus enim htcxcerto motuurn vdtemporumtardorum^
vciveiocium ordinc,quimtonis,choris,chordispuiiuqueartcriarumdcprehenditur.
Abhocautem Rhythmoquitarditatem&ceieritatemtemporis&motus in ipia har-
monicarum vocumiongitudine breuitateque eiuceicentemconRituit,MuiicaRhyth-
mica nuncupatur; Harmonia enim motu vocis ab acuto in grauem,veiuti e ioco ad io-^
cum tcndens^ id idium ipe&at? vt ioni per debitasinterualiorum dimenhones, iuis in-.
iocis& iedibus apte diiponantur, qux tamcn nisi Rhythmus eius vcluti anima accedat,
manca mcritd & imperieda consebitur.
Quantum verd Rhythmusaidnorum grauitate & acumine diherat, conkat, exver-
suum iimpiici pronunciatione,-qure neque erigitur, neque deprimitur ;ied eundem te-
norem ^ principioad hnem viquc ieruat; patctid ctiam intympani Rrepitu, cuius iono
dum puHandovaria pro varijs beiii circumRantijsindicant,Rhythmum quidem ieruat)
sed nuiiam poisunt sonorum grauitatem , nulium acumen exhibent; Cum quacunque
intensione ccrium ferias,iemper idem percipiatur ionus; & tamen iniigncm in concita-
dismiiitumanimisvimobtinct,pr^icrt:miiRhythmus pnccise obieruetur, idque cb
analogiam quandam ,quamprimus idus habet cumicquentibus, autquam cmnesii-
mulcoiiedi eihciunt. Statim cnimprimusi(fiusduorum icquentiumiongitudincm a?-
quat, Ratimque vitimus duobusantecedentibusreipondet, & iic de coeteris quos vci
in dupla, vd in hemiola vel epitriti ratione eihciunt. Vt proindc Rhythmus late ium-
ptus nihiialiudiit,qtiam ionus quidam proportionatusextardis & veiocibus motibus,
sumptusnihilaiiud eii, quamconidrmatio quardam& velutichara&erqualitatisvocis,
quovoxhocvciiiiomodoconformata Rhythmum perhcit; Ariiioteics quoqucin-'
Rhythmismotioneminidnorum grauium& acutorum ordineimitationem habcre-^?
omneique Rhythmoscantico&iy mphonijsgaudere aiIerit;adco vt cmnes motuscr-
dinati & certa iegc aRri&i Rhythmi dicipohint.
Siitaque Musurgus Rhythmo poetico,harmonicosRhythmos,id eii numerosadiun-
xerit,is certe Auditoresnon poterit nonin admirationem rapere . Quid enim nonpo-
teii numeroia melodia^ &quoRhythmuselegantior aptiorque fuerit, eo iaciiiusaudi-
tores mouebit, per quorum animos arii & thesi, velutipedibus decurret, motibusque^
concinniserrabitntapedibusiongis ipondcis,moiohis , epitritisahedus craues ;bre-
uibus vero vt pyrrichijs,choreis, trybra chis, p^eonibus, hiiares expiimentur. Verum-.
de his pauio susius tradandum eR.
C A P V T IV.
De pedibus Rhythmorum hue Metrorum.
T) Es Metricus itaquc nihil aiiud eR, qu^m versus, Metri, seu Rhythmi pars certo svi-
V labarum numero atque ordine dehnita & CcutipaKhs pedtbus, ita metrum vo-
MagnatameninterpedesMuiurgis& Poetisvittatosdii&rentia eR. Poetz enim-^
quanntatem iyiiabarum in pedibus tnetro aiicui debitis exaAius seruant. Musurm vc-
rdvti&pauldantequoquedidumeR,adomnium iyllabarum corrcptioncm produ-
dionemque non reipiciuntjed mcdiarum tantum iiue penuitimarum iyilabarum qua-
titatemcum primisieruant;reiiquasverdiyllabarumquantitates noncurant ,iiue eae
song^iint, iiue breucs. itabiiiyllabarum pedespromikuepro ipond^o,choraeo,Iam-
bo, pyrrichioaccipiuntMusurgi,cumauditui in biiiyllabis breuitasauttarditasmotus
iit

[ntsiiljii^
^artend
1) j)dc su
^rsarion
^itadiip
tMiil.ill
titoiiarm
iit!tdjpa.o
niiiicep^
Muntur
itilerente
'iccrum
rxiiiimoj
rsnuJmn;
^vrmeex
'iposid^un

'Hstcso!ui
''Msibus a
^inhoc;
^rautem
Svsiiir,(
'^sxrum

jtnodun



itlDs,

'Mss

'^ru,