Krieger, Albert; Badische Historische Kommission [Editor]
Topographisches Wörterbuch des Großherzogtums Baden (Band 2)
— Heidelberg, 1904
Cite this page
Please cite this page by using the following URL/DOI:
https://doi.org/10.11588/diglit.2352#0239
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2352#0239
Titelblatt
Laberberg - Lytißhofen
1
Laibach, Vor, Weiler, Gem. Kinzigtal
…
Lailehäuser, Weiler, Gem. Wieden
…
Laite, Weiler, Gem. Wittenschwand (S.
39
Lautenbach, Zinken, Weiler Untertal,
…
Lantenbach, Weiler, Gem. Herdwangen
…
Lazerhof, Weiler, mit Bubistal, Gem.
Machalmzwiller - Mystilhusen
125
Weiler, Gem. Memprechtshofen (Kehl). —
…
Maierbof, Weiler, Gem. Zimmerhof (Mos-
…
Maiershöfe, Weiler, Gem. Steißlingen
199
Mittelhof, Weiler, Gem. Bühl (Wäldshut).
…
Mittelstenweiler, Weiler (Überlingen).
…
[= „der Weiler in der Mitte"; von ahd.
…
Mittelweiler, Weiler, Gem. Hofstetten
209
Moosbronn, Weiler, Gem. Freiolsheim,
…
Höfe bei Moosbronn), Weiler, Gem. Maisch
…
Moosbronner Mühle, Mühle, Weiler
…
Mooshof, Haus, Weiler Hengelau, Gern'
219
Moserberg, Häuser, Weiler Weinersberg,
…
Mösle, Weiler, mit Käfereck u. Tempel,
…
Muchenland, Weiler, Gem. Blasiwald
235
Muhren (Muren), Weiler, Gem. Ender-
…
Mühri, Weiler, Gem. Steinbach (Bühl).
…
Mulden, Weiler, Rotte Mulden, Gem.
Nach - Nywehusen
319
Neuhaus, Hof, Weiler Katzensteig, Gem.
…
Neuhans am Banden, Weiler, Gem. Nord-
…
Nenhänsel (Neuhäusle), Weiler, mit
323
Nenhänser, Weiler, Rotte Neuhäuser,
…
Nenhof, Weiler, Gem. Sulzfeld (Eppingen).
…
Nenhof, Weiler, Gem. Dilsberg (Heidel-
Ob - Özenswilare
Pach - Quirenbach
Raben - Ryut
519
(Weiler), ritter 1399 K. Breisgauer Archive
…
Weiler (Wolfach); vgl. Kolh 3,80. — der
…
Bamsteinweiler s. Weiler (Wolfach).
575
Reisenbacher fjrund, Weiler, Waldge-
…
Weiler (Villingen) TK. 101. — Rottenbach
…
Relaishäuser, Weiler, mit Stengelhof
589
Beute, Weiler, Gem. Großschönach
…
Beute, Weiler, Gem. Ittendorf (Über-
…
Beutehof, Weiler, Gem. Bergeschingen
669
Boßbach, Weiler, Gem. Oberharmersbach
…
Bot, Weiler, Gem. Sauldorf (Meßkirch).
…
Bot, Weiler, Gem. Unterharmersbach
685
[= Roter Weiler]
Sachsbach - Sytzikilche
719
Säge, Weiler, Gem. Gündelwangen (Bonn-
…
Säge, Weiler, Gem. Herrischried (Säck-
…
Sägereute, Weiler, Weiler Untertal, Gem.
835
Scheuerhof, Hof, Weiler Lanzenfurt,
…
Scheuermatt, Haus, Weiler Laitenbach,
…
Schenren, Weiler, Gem. Endermettingen
871
Schmelze, Weiler mit Brückle und .
…
Schmelze, Auf der, Weiler, Vorder-
…
Schmelzenhof, Weiler, Gem. Billigheim
1027
Sommersbach, Haus, Weiler Bad, Gem.
…
Sommertshansen, Weiler, Gem. Ober-
…
Sonnenbühl, Häuser, Weiler Hard, Gem.
…
Sonnenmatt, Weiler, Gem. Häg (Schön-
1037
Stad (Staad), Weiler, Gem. Almansdorf
…
Flurname: Burgreute (Im Weiler) GK.
…
stadelhofen, Weiler, Gem. Großstadelhofen
1065
Steckendorf, Weiler, Dorf Oberschwan-
…
Vgl. Weiler (Freiburg).
…
Stegmühlc, Mühle, Weiler Schlechtbach,
…
Stehle, Weiler, Gem. Herrischried
1067
Steibensteg, Weiler, Gem. Markdorf
…
Steigen (Steighöfe), Weiler, Gem. Heiligen-
…
Steighöfe, Weiler, Gem. Neidingen (Meß-
…
Steiiuarsmnle s. Weiler (Pforzheim).
1075
Steinbach, Weiler, Gem. Neckarzimmern
…
Steinbach (Hof-Steinbach), Weiler, Gem.
…
Steinbach, Weiler, Heqhwihl-Steinbach,
1081
Steingasse, Weiler, Gem. Nassig (Wert-
…
Steingrub, Weiler, Gem. Ortenberg
…
Steinhäusle, Häuser, Weiler Frauenalb,
Taadorstorf - Tzwingenberg
Ubaraheim - Uzzenvelt
Vachsenriet - Vyschingen
1291
[Weiler des Volcard]
Wacerstelce - Wyzenloch
1349
Walpertsweiler, Weiler, Gem. Bonndorf
…
[Weiler des Waldprecht]
…
[„Weiler des Albrecht", oder eher „Weiler
1371
Wehstetten, Weiler, Gem. Liptingen
…
Weiberfallen, Weiler, Gem. Erdmanns-
…
[Vgl. Weiler]
…
Weiler 1520 K. Gengenbach-Offenburg-Zell
1379
[Vgl. Weiler]
1381
Weildorf — Weiler.
…
Weiler, Hof, Gem. Stühlingen (Bonndorf).
…
Weiler, Weiler, Gem. Stegen (Freiburg).
…
K. Breisgauer Archive (Weiler). —Jop von
1383
Weiler (Freiburg) — Weiler (Pforzheim).
…
sessen 1528 K. Breisgauer Archive (Weiler).
…
Weiler, Dorf (Konstanz). — ? Wilare
…
(Weiler). — Wille 1300 K. Konstanz-
…
K. Konstanz-Beichenau (Weiler). — Wiler
…
Weiler, Zinken, Gem. Schönberg (Lahr).
…
Weiler: hujus patronus coeli s. Michael
…
Weiler, Weiler, Gem. Dittishausen (Neu-
…
— Wiler 1373 K. S.Blasien (Weiler). 1375
…
Weiler, Dorf (Pforzheim). — villa Wiler
…
dem schlößlin Weiler bey Elmendingen, so
…
nemblich zweytheil am dorff Weiler und die
1385
Weiler (Pforzheim) — Weiler (Emmendingen).
…
Weiler, Dorf (Sinsheim). — Wilre 1268
…
Weiler, Dorf (Villingen). — ad superio-
…
hatmiterarchive (Weiler). 14. Jh. SGallU.
…
(Weiler).
…
Weiler, Dorf, Gem. Fischerbach (Wolf-
…
das silberwerk zu Weiler ob Haßlach, genannt
…
Weiler „nannte man vordem die zu
…
Weiler, ausgegangen zwischen
1387
Weiler — Weilermühle.
…
Weiler, ausgegangen oder umbenannt in
…
Weiler, ausgegangen zwischen Biberach
…
Weiler, ausgegangen bei Waldkirch
…
Weilerfeld s. Schutterweiler, Weiler.
1415
Flurnamen: Weiler, Welschberg GK.
…
Welschdorf, Weiler, Gem. Lehengericht
…
aus dem Weiler Bei der Kirche mit
1451
[Weiler des Wiggo]
…
Wiggisbrucb, Unter der, Weiler, Gem.
…
Wihl, Weiler, Gem. Unteralpfen
…
weiler, Weier, Weiler.
1459
Weiler.
1479
Wirmetsweiler, Weiler, Gem. Markdorf
…
[Weiler des Werinpert, Warinbert]
…
Wirrensegel, Weiler, Gem. Ittendorf
…
Wirtshans, Ober-,. Weiler, mit Schul-
…
Wistnng (Wüstung), Weiler, Gem.
1521
[Vgl. Weiler]
Zacherhäusle - Zytern
Nachträge und Berichtigungen
469
Petershausen.
470
tiam in villa que^ vocatur Petrishusa ad ca.
998/999 Fälschung 12. Jhs. K. SeläUrkk.;
vgl. ReggKonstanz 1,53 nr. 407. — mona-
sterium Petrishusin ad a. 1002 Casus mon.
Petrishus., MGSS. 20,640. — monasterium
Petrishusense zw. 1138—1146 Kop. 12./13.
Jhs. ThurgU. 2,57. — abbatia Petrishusen-
sis 1155 WÜB. 2,96. — anno 1159 super
nos venit ignis consumens et devorans,
muros deiciens et duros lapides comminuens
Gas. mon. Petrishus., MGSS. 20,676. —
cenobium sancti Gregorii in loco Petires-
husin 1163 Z. 31,303. — cella sancti Petri
seu Petrisshusen Cod. Hirsaug. 49. — clau-
strum domus Petri 1253 K. Petershausen
(Schwende). — monasterium de Petridomo
extra muros Constantienses 1275 Lib. dec,
■ PDA. 1,154. 1,173. 1,190. 1282 K. Peters-
hausen (Mainwangen). 1302 Z. 20,369. 1353
Üb. tax., FDA. 5,44. zw. 1360—70 Lib.
marc., FDA. 5,112. — monasterium Petri-
domus extra muros Constantienses 1398 K.
Petershausen (Stifter und Klöster). — closter
und gotzhus ze Peters Husen ze Costentz an
der rinbrugg gelegen 1419 K. Petershausen
(Bruckfelden). — coenobium ss. Gregorii et
Gebehardi confessorum Pethrusii 1589 K.
Petershausen (Stifter und Klöster).
Basilica, Kapellen,
anno 983 Geberhardus iecit fundamenta
basilicae Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,631.
— templum secundum formam basilicae
principis apostolorum Romae constructam
formatum est, propter quod eundem locum
Gebehardus episcopus Petri domum appella-
vit Vita Gebehardi ep. Const., MGSS. 10,587.
— anno 992 ipse beatus Gebehardus epi-
scopus dedicavit aecclesiam, quam aedifica-
vit in honore beati Gregorii papae Cas.
mon. Petrishus., MGSS. 20,633. — ecclesia
sancti Gregorii in loco Petreshusa vocato
constructa 993-Kop. 1156 MG., Dipl. reg.
et imp. Germ. 2,538. — Constantiae Gebe-
hardus episcopus obiit et in basilica sancti
Gregorii papae a se constructa sepultus
quiescit ad a. 995 Herimanni Aug. Chro-
nicon, MGSS. 5,118; Tgl. ReggKonstanz
1,52 nr. 404. — basilica in honore sanctae
Trinitatis et victoriosissimae crucis et sanc-
torum Philippi apostoli, Gregorii papae et
Gebehardi episcopi ad a. 1134 Cas. mon.
Petrishus., MGSS. 20,670. — anno 1162
locatum est primum fundamentum novae
structurae aecclesiae Gregorii papae in loco
sancti Gebehardi episcopi fundatoris primi
eiusdem aecclesiae Casus mon. Petrishus.,
MGSS. 20,678; vgl. oben: Kloster a. 1159.
— K. Zell, Die Kirche der Benediktiner-
Abtei Petershausen, FDA. 2,342—408. —
Vgl. Die Kunstdenkmaler Badens 1,230—244.
anno 1134 dedicata capella inferior a
venerabili Oudalrico episcopo secundo Con-
stant. in honore sanctae Fidis et sanctae
Mariae Magdalenae et aliorum sanctorum,
quorum reliquiae ibi continentur Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,667.
anno 1093 abbas Theodericus fecit ca-
pellam ex aquilonari parte sacrarii eamque
dedicari fecit in honore sanctae Dei genilri-
cis Mariae Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,650.
capella sancti Michaelis ad a. 983
Casus mon. Petrishus., MGSS. 20,631. —
anno 1094 Theodericus abbas capellam
sancti Michahelis renovavit et auxit .... et
dedicari fecit in honore Domini et sanctae
crucis, specialiter vero in honore sancte
Mariae matris Domini et sancti Michahelis
et omnium sanctorum Cas. mon. Petrish.,
MGSS. 20,651. - anno 1161 dedicata est
capella sanctae Marie iuxta infirrnariam a
venerabili Herimanno Constantiensi episcopo
... in nomine sanctae Trinitatis, id est
Patris et Filii et Spiritus sancti, et in honore
sanctissimae et, victoriosissimae crucis ....
et dedicaverunt eam in honore sanctae Dei
genitricis Mariae et sancti Michahelis arch-
angeli, sancti quoque Andreae apostoli et
aliorum sanctorum Cas. mon. Petrish., MGSS.
20,677.
anno 1129 dedicata est capella superior,
quam aedificaverat Counradus abbas in ho-
nore sancti Martini et sancti Oswaldi
martirum et aliorum sanctorum Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,666.
anno 1092 abbas Theodericus capellam
in meridiana plaga basilicae secus sanctua-
rium in edito construxit, quam in honore
sancti Oudalrici episcopi et sancti Nicolai
et sanctae Afrae atque sanctorum Johannis
et Pauli dedicari fecit Cas. mon. Petrish.,
MGSS. 20,650. — capella sancti Oudalrici
ad a. 1147 Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,673.
Wolveradus vir nobilis de Wilare et eius
uxor Gotistiu nomine construxerunt capellam
in eymiterio monasterii in honore sancti
Johannis baptiste et sancti Nicolai et alio-
rum sanctorum zw. 1051—1069 Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,642. — in ponte Reni
ante cimiterium monasterii de Petridomo
1276 K. Petershausen (Petershausen).
Äbte.
[993—1001] Pezilinus abbas Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,631. — anno 993 Pe-
riggerus primus abbas constitutus est
Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,638. — Beri-
cherus primus abbas 993 Kop. 1156 MG.,
Dipl. reg. et imp. Germ. 2,538. ad ca.
998/999 MGSS. 20,640.
[1001—1003] Ellimboldus abbas Cas.
mon. Petrish., MGSS. 20,641.
Petershausen.
470
tiam in villa que^ vocatur Petrishusa ad ca.
998/999 Fälschung 12. Jhs. K. SeläUrkk.;
vgl. ReggKonstanz 1,53 nr. 407. — mona-
sterium Petrishusin ad a. 1002 Casus mon.
Petrishus., MGSS. 20,640. — monasterium
Petrishusense zw. 1138—1146 Kop. 12./13.
Jhs. ThurgU. 2,57. — abbatia Petrishusen-
sis 1155 WÜB. 2,96. — anno 1159 super
nos venit ignis consumens et devorans,
muros deiciens et duros lapides comminuens
Gas. mon. Petrishus., MGSS. 20,676. —
cenobium sancti Gregorii in loco Petires-
husin 1163 Z. 31,303. — cella sancti Petri
seu Petrisshusen Cod. Hirsaug. 49. — clau-
strum domus Petri 1253 K. Petershausen
(Schwende). — monasterium de Petridomo
extra muros Constantienses 1275 Lib. dec,
■ PDA. 1,154. 1,173. 1,190. 1282 K. Peters-
hausen (Mainwangen). 1302 Z. 20,369. 1353
Üb. tax., FDA. 5,44. zw. 1360—70 Lib.
marc., FDA. 5,112. — monasterium Petri-
domus extra muros Constantienses 1398 K.
Petershausen (Stifter und Klöster). — closter
und gotzhus ze Peters Husen ze Costentz an
der rinbrugg gelegen 1419 K. Petershausen
(Bruckfelden). — coenobium ss. Gregorii et
Gebehardi confessorum Pethrusii 1589 K.
Petershausen (Stifter und Klöster).
Basilica, Kapellen,
anno 983 Geberhardus iecit fundamenta
basilicae Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,631.
— templum secundum formam basilicae
principis apostolorum Romae constructam
formatum est, propter quod eundem locum
Gebehardus episcopus Petri domum appella-
vit Vita Gebehardi ep. Const., MGSS. 10,587.
— anno 992 ipse beatus Gebehardus epi-
scopus dedicavit aecclesiam, quam aedifica-
vit in honore beati Gregorii papae Cas.
mon. Petrishus., MGSS. 20,633. — ecclesia
sancti Gregorii in loco Petreshusa vocato
constructa 993-Kop. 1156 MG., Dipl. reg.
et imp. Germ. 2,538. — Constantiae Gebe-
hardus episcopus obiit et in basilica sancti
Gregorii papae a se constructa sepultus
quiescit ad a. 995 Herimanni Aug. Chro-
nicon, MGSS. 5,118; Tgl. ReggKonstanz
1,52 nr. 404. — basilica in honore sanctae
Trinitatis et victoriosissimae crucis et sanc-
torum Philippi apostoli, Gregorii papae et
Gebehardi episcopi ad a. 1134 Cas. mon.
Petrishus., MGSS. 20,670. — anno 1162
locatum est primum fundamentum novae
structurae aecclesiae Gregorii papae in loco
sancti Gebehardi episcopi fundatoris primi
eiusdem aecclesiae Casus mon. Petrishus.,
MGSS. 20,678; vgl. oben: Kloster a. 1159.
— K. Zell, Die Kirche der Benediktiner-
Abtei Petershausen, FDA. 2,342—408. —
Vgl. Die Kunstdenkmaler Badens 1,230—244.
anno 1134 dedicata capella inferior a
venerabili Oudalrico episcopo secundo Con-
stant. in honore sanctae Fidis et sanctae
Mariae Magdalenae et aliorum sanctorum,
quorum reliquiae ibi continentur Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,667.
anno 1093 abbas Theodericus fecit ca-
pellam ex aquilonari parte sacrarii eamque
dedicari fecit in honore sanctae Dei genilri-
cis Mariae Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,650.
capella sancti Michaelis ad a. 983
Casus mon. Petrishus., MGSS. 20,631. —
anno 1094 Theodericus abbas capellam
sancti Michahelis renovavit et auxit .... et
dedicari fecit in honore Domini et sanctae
crucis, specialiter vero in honore sancte
Mariae matris Domini et sancti Michahelis
et omnium sanctorum Cas. mon. Petrish.,
MGSS. 20,651. - anno 1161 dedicata est
capella sanctae Marie iuxta infirrnariam a
venerabili Herimanno Constantiensi episcopo
... in nomine sanctae Trinitatis, id est
Patris et Filii et Spiritus sancti, et in honore
sanctissimae et, victoriosissimae crucis ....
et dedicaverunt eam in honore sanctae Dei
genitricis Mariae et sancti Michahelis arch-
angeli, sancti quoque Andreae apostoli et
aliorum sanctorum Cas. mon. Petrish., MGSS.
20,677.
anno 1129 dedicata est capella superior,
quam aedificaverat Counradus abbas in ho-
nore sancti Martini et sancti Oswaldi
martirum et aliorum sanctorum Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,666.
anno 1092 abbas Theodericus capellam
in meridiana plaga basilicae secus sanctua-
rium in edito construxit, quam in honore
sancti Oudalrici episcopi et sancti Nicolai
et sanctae Afrae atque sanctorum Johannis
et Pauli dedicari fecit Cas. mon. Petrish.,
MGSS. 20,650. — capella sancti Oudalrici
ad a. 1147 Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,673.
Wolveradus vir nobilis de Wilare et eius
uxor Gotistiu nomine construxerunt capellam
in eymiterio monasterii in honore sancti
Johannis baptiste et sancti Nicolai et alio-
rum sanctorum zw. 1051—1069 Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,642. — in ponte Reni
ante cimiterium monasterii de Petridomo
1276 K. Petershausen (Petershausen).
Äbte.
[993—1001] Pezilinus abbas Cas. mon.
Petrish., MGSS. 20,631. — anno 993 Pe-
riggerus primus abbas constitutus est
Cas. mon. Petrish., MGSS. 20,638. — Beri-
cherus primus abbas 993 Kop. 1156 MG.,
Dipl. reg. et imp. Germ. 2,538. ad ca.
998/999 MGSS. 20,640.
[1001—1003] Ellimboldus abbas Cas.
mon. Petrish., MGSS. 20,641.