290
W. MOLE: SZTUKA ROSYJSKA DO R. 1914
229. I. E. Riepin: Iwan Groźny i jego syn.
Obie ciasno zwarte postaci zamknięte są w granicacb trójkąta, któremu odpo-
wiada także wszystko inne w obrazie: nieco skośnie do figur ustawione ściany wnę-
trza i jego zacienione dalsze części, i piec w głębi. A czerwień, krzycząca czer-
wień — jest wszędzie: i w dywanach o deseniu w róże, i w strumieniu krwi na
twarzy carewicza, i w krwawych plamach na różowym, tak bardzo z ową czerwie-
nią kontrastującym, jedwabnym kaftanie. Nad wszystkim jednak panuje jako
motyw zasadniczy twarz Groźnego, straszna w wyrazie rozpaczy. Ten kolory-
stycznie bogaty, psychologicznie interesujący obraz przedstawia ciekawy mo-
ment z dziejów dworu carskiego; całość jednak nie daje zadowolenia estetycz-
nego z powodu nadmiaru grozy, jaką budzi zbyt realistyczne oddanie sceny,
zresztą dla twórczości tego malarza wcale nie charakterystyczne. Obraz ten za-
kreśla granice sztuki Riepina jako malarza historycznego. Dziwić może tylko to,
że artysta, którego wielkie dzieła, jak Burlacy na Woldze, Procesja w guberni
kurskiej czy Aresztowanie agitatora, przedstawiają sceny masowe, gdy dotknął hi-
storii, stworzył nie obraz masowy, lecz przedstawił zdarzenie indywidualne.
Jest jednak jeszcze jedna kompozycja, którą można nazwać historyczną:
jego wielki oibraz Zaporożcy piszą list do sultana. Historyczny jest w nim nieza-
wodnie temat i charakter Kozaczyzny; historyczne są również szczegóły strojów
i uzbrojenia. Ale w rezultacie strona ta jest tylko pretekstem do stworzenia nie-
zmiernie barwnego obrazu, pełnego życia pysznych typów kozackich, ludzi wol-
nych, niezależnych, zahartowanych ciągłą wałką i życiem w niebezpieczeństwie,
W. MOLE: SZTUKA ROSYJSKA DO R. 1914
229. I. E. Riepin: Iwan Groźny i jego syn.
Obie ciasno zwarte postaci zamknięte są w granicacb trójkąta, któremu odpo-
wiada także wszystko inne w obrazie: nieco skośnie do figur ustawione ściany wnę-
trza i jego zacienione dalsze części, i piec w głębi. A czerwień, krzycząca czer-
wień — jest wszędzie: i w dywanach o deseniu w róże, i w strumieniu krwi na
twarzy carewicza, i w krwawych plamach na różowym, tak bardzo z ową czerwie-
nią kontrastującym, jedwabnym kaftanie. Nad wszystkim jednak panuje jako
motyw zasadniczy twarz Groźnego, straszna w wyrazie rozpaczy. Ten kolory-
stycznie bogaty, psychologicznie interesujący obraz przedstawia ciekawy mo-
ment z dziejów dworu carskiego; całość jednak nie daje zadowolenia estetycz-
nego z powodu nadmiaru grozy, jaką budzi zbyt realistyczne oddanie sceny,
zresztą dla twórczości tego malarza wcale nie charakterystyczne. Obraz ten za-
kreśla granice sztuki Riepina jako malarza historycznego. Dziwić może tylko to,
że artysta, którego wielkie dzieła, jak Burlacy na Woldze, Procesja w guberni
kurskiej czy Aresztowanie agitatora, przedstawiają sceny masowe, gdy dotknął hi-
storii, stworzył nie obraz masowy, lecz przedstawił zdarzenie indywidualne.
Jest jednak jeszcze jedna kompozycja, którą można nazwać historyczną:
jego wielki oibraz Zaporożcy piszą list do sultana. Historyczny jest w nim nieza-
wodnie temat i charakter Kozaczyzny; historyczne są również szczegóły strojów
i uzbrojenia. Ale w rezultacie strona ta jest tylko pretekstem do stworzenia nie-
zmiernie barwnego obrazu, pełnego życia pysznych typów kozackich, ludzi wol-
nych, niezależnych, zahartowanych ciągłą wałką i życiem w niebezpieczeństwie,