Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
ŽYCIE I DZIALALNOŠČ

15


V. Tylman pokazuje pian swi^tyni Stanislawowi Herakliuszowi Lubomirskiemu, fragment fresku w košciele Bernardynów w Czemiakowie

to zawdzi^czal Tylman chyba nie tylko protékej i Lubo-
mirskich czy žyczliwošci króla, uj^tego projektem oka-
zalego castrum doloris na odprawione w czerwcu 1672
roku egzekwie matki monarchy Gryzeldy z Zamoyskich
Wišniowieckiej, lecz takže czynionym wówczas przygo-
towaniom do wielkiej wojny z Turkami. Čelem kampa-
nii mialo byč odzyskanie swiežo utraconych: Chocimia,
Žwaňca i Kamieňca Podolskiego. Zanosilo si§ wi§c na
obl^ženia, a te zwi^kszyly zapotrzebowanie na wyksztal-
conych inžynierów i architektów wojskowych. Jest zatem
rzeczq_ wi^cej niž prawdopodobn^, že juž jako architekt
królewski wzi^l Tylman udzial w jesiennej kampanii
Sobieskiego, zakoňczonej zwyci^stwem chocimskim
(listopad 1673), a takže w letniej kampanii roku 1675,
kiedy Sobieski, obrany rok wczesniej królem, po odsie-
czy Lwowa odzyskal Bar, Mohylew, Kaniów i Braclaw.
Chyba za zaslugi w tej wojnie, a nie tylko dzi^ki poparciu
Lubomirskiego, swiežo mianowanego marszalkiem wiel-
kim koronnym, zostal Tylman, podezas uroczystošci ko-
ronacyjnych w Krakowie 2 lutego 1676 roku, pasowany
przez Jana III na kawalera Zlotej Ostrogi, czyli faktycz-
nie uszlachcony. W tekšcie zachowanego dyplomu czyta-
my bowiem mi^dzy innymi bardzo wymownq. wzmiank^:
Optime porro utraque scientiae instructus, fructum stu-
diorum suorum, et experientiaepublico usui impertiendo,

in aulis atque palaestris militaribus, gloriosissimorum
Principum versatus est, apud quos quanta dexteritate,
prudentia et quam fetici successu fortalitia propugna-
culaque diversis difficillissimis in locis exstruxerat, per
cuniculos admotos expugnaverat, aut demoliverat, in
dirigendisque machinis bellicis quam laudabiliter inge-
nio, opera et sedulitate suapollebat [...] luculenter edocti
sumus [Nastupme znakomicie przygotowany w zakresie
obu nauk (tj. spraw wojskowych i geometrii) udzielaj^c
dla požytku publieznego owoców swych studiów i do-
swiadezenia, przeniósl si§ na dwory i do szkól najslyn-
niejszych ksi^ž^t, przy których jak sprawnie, przezor-
nie i ze szcz^šliwym skutkiem forteezki i obwarowania
usytuowane w rozmaitych, bardzo trudno dostupných
miejscach wznosil, przez podsunete podkopy pokony-
wal albo niszczyl, i jak dzi^ki swym zdolnošciom, pra-
cy i gorliwosci byl sprawny w kierowaniu armatami,
jestešmy znakomicie poinformowani przez šwiadectwa
owych ksi^ž^t]36. Nowo kreowanego kawalera Zlotej
Ostrogi nie zabraklo wi^c chyba i podezas obrony przed
kolejným najazdem Turków w sierpniu 1676, zakoňczo-
nej pokojem w obozie pod Zórawnem.

36 Warszawa, BUW, rkps 252, publ. MAKOWIECKI, 1938-a, s. 169.
 
Annotationen