Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Mossakowski, Stanisław
Rezydencja królewska na Wawelu w czasach Zygmunta Starego: program użytkowy i ceremonialny — Warszawa, 2013

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.41973#0107
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
ATRIA NOVA

w piecach sąsiednich izb (I, IV)102. Nakryta podwieszanym stropem kasetonowym, tym
razem o kolistych i kwadratowych skrzyńcach malowanych przez Hansa Diirera (zm.
pod koniec 1534)103 oraz złoconych rozetach, sień (II) została ozdobiona - wraz z po-
przedzającą ją izbą (I) - figuralnymi fryzami podstropowymi. W izbie (I) przedstawiono
zapasy turniejowe, a w sieni (ii) przegląd wojsk104. Fryz na ścianie wschodniej tej izby (I)
namalował jeszcze Hans Durerl(b, na pozostałych ścianach oraz w całej sieni (II) - jeden
z dwóch malarzy sprowadzonych do prac na zamku w związku z chorobą Diirera, a mia-
nowicie Antoni z Wrocławia (w 1535)106, który równocześnie był autorem polichromii
komnaty w Jordance (III)107. Ta dwuokienna, niewielka komnata w wieży, ogrzewana
kominkiem wykonanym w warsztacie Berrecciego108 i wyposażona w ustęp109, służyła
pewnie za sypialnię dworzan młodego króla110.
Reprezentacyjny apartament Zygmunta Augusta kończyła wielka izba (.stuba magna),
zwana później salą Pod Głowami, a jeszcze później Izbą Poselską (IV). Sześciookienna,
narożna i wysunięta w kierunku podzamkowego klasztoru bernardynów, zaopatrzona była
w ustęp111 oraz małą komórkę-szafę w grubości muru, zamykane fornirowanymi drzwia-
mi (wykonanymi przez Sebastiana Tauerbacha) osadzonymi w kamiennych portalach

102 CHMIEL, s. 698 (inwentarz 1739, „w tejże sieni są dwa czeluścią w węgarach kamiennych do palenia
w piecach, z gzymsikami także kamiennymi”). Por. plan z ok. 1734 - BEDNARSKI, 1961, s. 469, il. 4;
FISCHINGER, FABIAŃSKI, 2009, tabl. VII.
103 BASZCZYŃSKA I, s. 65 (1535, Hannus Dyrer a pictura 40 cistarum in superioribus atriis antę turrimjordanka),
44 (1 VIII 1535, pro 42 jerramentis alias schroby magnis ad applicandas rosas antę turrim Jordanka in superioribus
atriis)', CHMIEL, s. 698 (inwentarz 1739, „sufit stolarską robotą misternie z drzewa w tafle w cyrkuł
i w kwadrat robiony i przednimi farbami malowany”). O śmierci Diirera w roku 1534 i niedokończeniu
przez niego zadatkowanej pracy - zob. SAWICKA, 1927, s. LXIV; SINKO-POPIELOWA, 1937, s. 143,
146.
104 Zob. FREY-STECOWA, 1997/1998, s. 31-66, 85-86, il. 1-4, 117, 119.
105 CHMIEL, s. 219 (10 I 1534, Hannus Dyrher [...] a pictura 40 cisticularum colore uiridi absque rossis penes
easdem habitationes [tj .penes tertia et quarta habitatione superioris atrii supra gradu m \; Item a pictura parietis alias
kranyczu sub eisdem cisticulis). Por. FREY-STECOWA, 1997/1998, s. 31.
106 Zob. SAWICKA, 1927, s. LXIV; SINKO-POPIELOWA, 1937, s. 146.
107 BASZCZYŃSKA I, s. 66 (21 VIII 1535, Antonio pictori a pictura belli et triumphi in superioribus atriis antę
turrim Jordanka et a pictura duarumpartium parietis in caminata huic habitationi contigua alias kranyczu).
108 BASZCZYŃSKA I, s. 54 (23 XI 1535, pro 4 Jerramentis alias hankry, quae retinent injumibulum in caminata
a dextra partegradus superioris atrii, quod Bartholomeus Italus antę aduentum regiae maiestatis erexit). Chodziło tu
przede wszystkim o umocowanie komina na Jordance, odprowadzającego dym z kominków w pokojach
obu jej pięter.
109 M.in. BASZCZYŃSKA I, s. 61 (19 IX 1535, pro uno membranali alias phutro ad sectretum caminatae penes
eandem stubam [tj. stubam penesgradum in superiori atrio nono]).
110 Sklepiona, zapewne w trakcie prac przy Jordance ok. 1558 (CHMIEL, s. 775), w XVII w. przerobiona
została na kaplicę - CHMIEL, s. 533 (rewizja 1665).
111 CHMIEL, s. 217 (26 XII 1534, ad membranam secreti in stuba superioris atrii). Por. późniejsze pozycje: s. 256
(17 I 1540), 276 (8 I 1541), 308 (7 V 1542).

103 ~
 
Annotationen