DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.41973#0135
ANEKS I
a. Opis pożaru zamku z dnia 19 października 1536 (wg PRZYBYSZEWSKI VIII, s. 80-81,
dok. 107)
Dieproxime transacta post tactum septime horę iniąuisfatis arx Cracouiensis, magnis Primi Sigismundi re-
gis impensis constructa ad horam tredecimam arserat, aedesąue superne rosis inauratis ornate, magno hominum
tum tirnore tum merore ad turrim usąue Luhranca nuncupatam conflagrate. Accessit preterea hora meridiana
eiusdem diei ingens hominum ululatus, dum u ar ii homines uno in loco pinaculi, aąuam aliis administrare
curabant. Alliąue moles disiiciebant, caminus de sursum cadens, conuulsa a saxis saxa reddidit, tum subito
pinacula loci illius superne et inferne cum magna copia hominum utriusąue sexusfuit ad portandam aquam et
flammam extinquendam ere conductorumfracta sunt, itaąue ciciter quinquaginta hominum illorum mole obruti
trucidati et extincti magna cum amicorum eorum iteremptorumplanetu et ululatu. Dies itaque lamentabilisfuit
et memoratu digna (a. 1536, Jouis XIX octobris).
b. Opis pożaru zamku w dopełnieniu Rocznika Świętokrzyskiego (wg MPH, s. 110-111)
Anno domini 1536 profesto et in die sancti Luce Euangeliste, quod fuit die 14 Octobris tertia quarta in
ecclesia cathedrali Cracouiensi post matutinum usque ad uesperas silentium et terror maximus fuit, quia tunc
exivit ignis ex stubella antę cubiculum regie maiestatis, rege protunc existente in Lythwania; consumpsit pal-
lacia superiora cum tecturis suis, preter Kurza noga, incipiens ad eadem stubella usque ad turrim Lubranka.
Accidit autem et lamentabilis damnum. Nam cum quedam stubella in medio palacii consistens, ex opposito
valve castelli sollicicius defenderetur, quibusdam porrigentibus, quibusdam trahentibus aąuam per duo pinna-
cula, cecidit medium cannalis id est rynna et duo camini super columpnas et pinnacula, que corruerunt cum
columpnis et virios strennuibus, qui sic ministrabant aąuam, et oppresserunt eos, (o lamentabile dictum!) [...].
Venerat ad deffensam tota pene Cracouia, sed timebaturfraus, ne corona raperetur et thesaurus. Nec missi sunt
in castrum usque die lucente et tarde. Aderant ąuoąue in arce tres reginule, quas regina reliquerat eundo cum rege
Lithwaniam. Hec dimisse erant ex castro, et deducte cum facibus ad domum magni procuratoris, ad circulum
Cracouiense, ex opposito sancti Adalberti etc. Seąuente autem nocte reviviscit ignis, ąui in die latuit, iamąue
turris altior omnibus, Lubranka no minę succenditur. Pulsantur campane,fit terror maior, quamfuit, sed diuina
fauente gratia per carpentarios et alios uiros, ąui, pretio promisso custodiebant castrum, ignis sujfocatur et diri-
pitur per sarras et alia instrumenta. O speculum regni auro et magno pretio, castrum dico Cracouiense, mox
iam tunc in ediftcio finiendum, repente sublatum. lam enim parna erant ad consummandum in residua stuba,
nersus claustrum sancti Bernardini.
~ 131 ~
a. Opis pożaru zamku z dnia 19 października 1536 (wg PRZYBYSZEWSKI VIII, s. 80-81,
dok. 107)
Dieproxime transacta post tactum septime horę iniąuisfatis arx Cracouiensis, magnis Primi Sigismundi re-
gis impensis constructa ad horam tredecimam arserat, aedesąue superne rosis inauratis ornate, magno hominum
tum tirnore tum merore ad turrim usąue Luhranca nuncupatam conflagrate. Accessit preterea hora meridiana
eiusdem diei ingens hominum ululatus, dum u ar ii homines uno in loco pinaculi, aąuam aliis administrare
curabant. Alliąue moles disiiciebant, caminus de sursum cadens, conuulsa a saxis saxa reddidit, tum subito
pinacula loci illius superne et inferne cum magna copia hominum utriusąue sexusfuit ad portandam aquam et
flammam extinquendam ere conductorumfracta sunt, itaąue ciciter quinquaginta hominum illorum mole obruti
trucidati et extincti magna cum amicorum eorum iteremptorumplanetu et ululatu. Dies itaque lamentabilisfuit
et memoratu digna (a. 1536, Jouis XIX octobris).
b. Opis pożaru zamku w dopełnieniu Rocznika Świętokrzyskiego (wg MPH, s. 110-111)
Anno domini 1536 profesto et in die sancti Luce Euangeliste, quod fuit die 14 Octobris tertia quarta in
ecclesia cathedrali Cracouiensi post matutinum usque ad uesperas silentium et terror maximus fuit, quia tunc
exivit ignis ex stubella antę cubiculum regie maiestatis, rege protunc existente in Lythwania; consumpsit pal-
lacia superiora cum tecturis suis, preter Kurza noga, incipiens ad eadem stubella usque ad turrim Lubranka.
Accidit autem et lamentabilis damnum. Nam cum quedam stubella in medio palacii consistens, ex opposito
valve castelli sollicicius defenderetur, quibusdam porrigentibus, quibusdam trahentibus aąuam per duo pinna-
cula, cecidit medium cannalis id est rynna et duo camini super columpnas et pinnacula, que corruerunt cum
columpnis et virios strennuibus, qui sic ministrabant aąuam, et oppresserunt eos, (o lamentabile dictum!) [...].
Venerat ad deffensam tota pene Cracouia, sed timebaturfraus, ne corona raperetur et thesaurus. Nec missi sunt
in castrum usque die lucente et tarde. Aderant ąuoąue in arce tres reginule, quas regina reliquerat eundo cum rege
Lithwaniam. Hec dimisse erant ex castro, et deducte cum facibus ad domum magni procuratoris, ad circulum
Cracouiense, ex opposito sancti Adalberti etc. Seąuente autem nocte reviviscit ignis, ąui in die latuit, iamąue
turris altior omnibus, Lubranka no minę succenditur. Pulsantur campane,fit terror maior, quamfuit, sed diuina
fauente gratia per carpentarios et alios uiros, ąui, pretio promisso custodiebant castrum, ignis sujfocatur et diri-
pitur per sarras et alia instrumenta. O speculum regni auro et magno pretio, castrum dico Cracouiense, mox
iam tunc in ediftcio finiendum, repente sublatum. lam enim parna erant ad consummandum in residua stuba,
nersus claustrum sancti Bernardini.
~ 131 ~