ARKADIUSZ DYM0WSK1
ABSTRAKT: LziTłortYr/ńe y/cu/yubu cgAycCAgo z gic/nycCu rzywyłAgo
z?ćz zAwAcń goLL/cń z?(z grzgAwzA er -- razew czg osobwo? AAwc z^^AzAAr/,
77DW6 gO.SzA/L
W ostatnich łatach pojawiło się sporo informacji o nowych znaleziskach
późnych, emitowanych łokałnie w złocie monet celtyckich i srebrnych monet Re-
publiki Rzymskiej z obszaru środkowej i południowej Polski. W niektórych przy-
padkach monety celtyckie i rzymskie znajdowano na tych samych stanowiskach.
Można więc postawić pytanie, czy i w jakim zakresie można rozpatrywać łącznie
problematykę użytkowania pien iądza celtyckiego i srebrnego pi eniądza rzymskiego
na terenach zajmowanych przez ludność kultury przeworskiej i grupy tynieckiej
w ostatnich latach I w. p.n.e. i w pierwszych latach i w. n.e. Na chwilę obecną wiemy
bardzo mało na ten temat. Jedyne, co można stwierdzić z prawdopodobieństwem
graniczącym z pewnością, to że na pewnych obszarach obydwa rodzaje pieniądza
użytkowano w tym samym czasie. Z tym zastrzeżeniem, że zjawisko użytkowania
pieniądza celtyckiego mogło zakończyć się szybciej i być bardziej ograniczone
pod względem terytorialnym. Lokalne mennictwo i import rzymskiego srebra
należy łączyć z aktywnością Celtów. Niewykluczone jednak, że napływ denarów
republikańskich na tereny na północ od Karpat i Sudetów miał bardziej złożone
przyczyny. Tym bardziej że lokalne, późne mennictwo celtyckie rozpatrujemy
w kontekście bojskim, a na terenach położonych na północ od wspomnianych
łańcuchów górskich w grę może wchodzić również aktywność przedstawicieli in-
nych plemion celtyckich oraz Daków. Nie pozostaje nam nic innego, jak czekać na
kolejne odkrycia, które być może rzucą więcej światła na tę problematykę.
SŁOWA KLUCZOWE: monety celtyckie, denar, monety rzymskie repu-
blikańskie, Polska, Karpaty, Dakowie
Due to the narrow specialization of numismatists who study ancient coin ńnds
from Poland and its neighbouring regions, there is a tendency to investigate Greek,
Roman and Celtic coins separately.' There is nothing wrong in this approach if
these classes of coinage entered the area (or were manufactured locally) and each
class was used during a different chronological period. But what if they were in
use during the same period, as farfetched as this may seem? If we limit our ńeld of
vision to Greek, Roman or Celtic coinage alone, we could be losing some of the
potential hndings of our research.
' The present publication reports on the resuits of research completed within the Coins of the Roman Re-
pubiic in Centrai Europę Project hnanced from the resources of the National Science Centre awarded on the basis
ofdecision no. DEC-2013/09/D/HS3/04515.
ABSTRAKT: LziTłortYr/ńe y/cu/yubu cgAycCAgo z gic/nycCu rzywyłAgo
z?ćz zAwAcń goLL/cń z?(z grzgAwzA er -- razew czg osobwo? AAwc z^^AzAAr/,
77DW6 gO.SzA/L
W ostatnich łatach pojawiło się sporo informacji o nowych znaleziskach
późnych, emitowanych łokałnie w złocie monet celtyckich i srebrnych monet Re-
publiki Rzymskiej z obszaru środkowej i południowej Polski. W niektórych przy-
padkach monety celtyckie i rzymskie znajdowano na tych samych stanowiskach.
Można więc postawić pytanie, czy i w jakim zakresie można rozpatrywać łącznie
problematykę użytkowania pien iądza celtyckiego i srebrnego pi eniądza rzymskiego
na terenach zajmowanych przez ludność kultury przeworskiej i grupy tynieckiej
w ostatnich latach I w. p.n.e. i w pierwszych latach i w. n.e. Na chwilę obecną wiemy
bardzo mało na ten temat. Jedyne, co można stwierdzić z prawdopodobieństwem
graniczącym z pewnością, to że na pewnych obszarach obydwa rodzaje pieniądza
użytkowano w tym samym czasie. Z tym zastrzeżeniem, że zjawisko użytkowania
pieniądza celtyckiego mogło zakończyć się szybciej i być bardziej ograniczone
pod względem terytorialnym. Lokalne mennictwo i import rzymskiego srebra
należy łączyć z aktywnością Celtów. Niewykluczone jednak, że napływ denarów
republikańskich na tereny na północ od Karpat i Sudetów miał bardziej złożone
przyczyny. Tym bardziej że lokalne, późne mennictwo celtyckie rozpatrujemy
w kontekście bojskim, a na terenach położonych na północ od wspomnianych
łańcuchów górskich w grę może wchodzić również aktywność przedstawicieli in-
nych plemion celtyckich oraz Daków. Nie pozostaje nam nic innego, jak czekać na
kolejne odkrycia, które być może rzucą więcej światła na tę problematykę.
SŁOWA KLUCZOWE: monety celtyckie, denar, monety rzymskie repu-
blikańskie, Polska, Karpaty, Dakowie
Due to the narrow specialization of numismatists who study ancient coin ńnds
from Poland and its neighbouring regions, there is a tendency to investigate Greek,
Roman and Celtic coins separately.' There is nothing wrong in this approach if
these classes of coinage entered the area (or were manufactured locally) and each
class was used during a different chronological period. But what if they were in
use during the same period, as farfetched as this may seem? If we limit our ńeld of
vision to Greek, Roman or Celtic coinage alone, we could be losing some of the
potential hndings of our research.
' The present publication reports on the resuits of research completed within the Coins of the Roman Re-
pubiic in Centrai Europę Project hnanced from the resources of the National Science Centre awarded on the basis
ofdecision no. DEC-2013/09/D/HS3/04515.