Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Pagaczewski, Julian
Gobeliny polskie — Kraków [u.a.], 1929

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.33707#0025
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
p!arzustockho]tnskim). Nadtoportjeryteróżnią sięntiędzysobą embiematamiwkar-
tuszu ponad tierbem. Nie można nazwać szczęśiiwym sposobu, w jaki twórca kartonu
wkomponował w zachodzący już na bordjurę kartusz embtematy kancterskiej, wzgiędnie
biskupiej godności Zadzika: ogtonmą pieczęć kancterską, leżącą na stoie nakrytym
makatą obok kasety przeznaczonej na akta kancterskie, na której spoczywa kobieta
z gałęzią paimową w ręce, wyobrażająca Sławę (egzemplarze z roku 1633), względnie
infułę ustawioną na stoie, z [toza którego wystercza pastorał (egzetnplarze z roku 1636).
Na szczególniejszą uwagę zasługuje plastyczny modelunek kwiatów i owoców w bor-
djurze h
Tło płaszczyzny obrazowej w krakowskich portjerach, a niewątpliwie także w szwedzkim
egzemplarzu, jest jasno-amarantowe we wzór mory, wydobyty niciąjasnożółtą. Tło bor-
djury błękitne, od jasnego do granatowego. Owoce i kwiaty w bordjurze mają ogólny
ton zielonawo-żółtawy. Koiorów naogół niedużo i w nielicznych odcieniach: błękitny,
żółty, czerwony, jasno-amarantowy i zielony. Napisy tkane nicią srebrną pózłacaną.
Materjałem gobelinów jest cienka wełna i jedwab. Pod wzgtędem technicznym gobeliny
wykonane są bardzo starannie i subtelnie.
Jakób Zadzik został biskupem chełmińskim w roku 1624. W trzy lata później,
w roku 1627, otrzymał pieczęć mniejszą, a w roku 162$ większą. Biskupem chełmińskim
był do roku 1633, w którym postąpił na biskupstwo krakowskie, przyczem został zwol-
niony z kanclerstwa Umarł 17 marca 1642 roku. Testamentem sporządzonym na zamku
siewierskim dnia 1 września 1640 roku, więc na dwa lata przed śmiercią, biskup Zadzik
zapisał katedrze krakowskiej oprócz różnych innych przedmiotów
77* *M 7Yü'<Zr773 y?<777^7'7<r<3:, <7777^77^ Æ'VPT'M/? Æ'T'
7'^/'7'7'yj<77' Gobeliny z Historją Noego nie zachowały się w katedrze. Ponieważ w testa-
mencie niema mowy o zapisaniu jej innych gobelinów ponad opony z Historją Noego
oraz te — nieokreślone co do liczby i treści — y77<77' /w/zk TT/ż^y^TZTz/Tzz', więc dwie por-
tjery katedry krakowskiej z Korabiem biskupa Zadzika, muszą być identyczne z portje-
rami wymienionemi w testamencie % a zatem ńamandzkiej roboty. Zresztą na grana-
towej listwie jednej z portjer w Muzeum XX. Czartoryskich widnieje u dołu żółtą nicią
tkana sygnatura MV^) ^ obok białej gładkiej tarczy. Na tę sygnaturę nikt dotychczas
uwagi nie zwrócił. Identycznego znaku w literaturze, dotyczącej gobelinów ńamandzkich,
^ Jedn^ z portjer, będ^cych wtasnościę. katedry krakowskiej, opubiikowai ks. I. Polkowski, 6*<7/<?//7%x*
2 ^%%/<?</7y Krakow 1880. tabi. XVH, oraz H. Gôbel, ^P<37z<//<f^%y/%<? y)%'<? Æ%'<?-
^<Z7%</ 7/. Leipzig 1923. hg. 498. Egzempiarz stockhoimski reprodukowaï J. Bôttiger, 7*%*%%
<7<?r ^cr/. ZV.S*%'</^7%% ZM d//%7%<r^^7% 77%%7 V<?77% y<r^?^<?<//y<r^-^<7/7%%y%*^<?7% ^^7/^<?7%. Z^%'/j*r^7'%// </<?ć* Jtf%%7%7r^C7%<?7' y^//<f7'-
/^%%77%y-FT!r7*<f/7%y A! München, Januar 1899. p. 3. Lepsz§ reprodukcje tego gobeiinu podai W. Łoziński, Ży<r%'<f
/*<7/y^%'<? w ć/%?c7%yr% w%'<f^<r^. Lwów 1912. tabl. po p. 44, w luźnym zwiazku z tekstem (p. 14), jako ilustrację do
ustepu poświęconego zwyczajowi przyozdabiania rezydencyj wielkopańskich obiciami.
s Ks. biskup L. Lętowski, A%/ć?/<ro- <^%'y/^%%/)</zć7, ^zz/zz/^w/ /^ <%%%<? 7%z*/^</w /^7'<z^wy^%yA. Æs*^%%^% ^7'<z^?uy<ry /L
Krakdwl8$2. pp. 198 —199.
^ ///<?7* <%7'<rAz'z'/ 7?77%/ ć*<?///%7// ĆT7//%<?</r<3/%y Ærr/<fy%'<%^ Ć7'<%<r<?z7%l?7%j%y %7% </%%<? ć*<?7%/%'7%<?7%/%%7' y<?y/<%77%<?7%/<% ^/ ćb</%/%'///
<?/<-. zy/y—^797- Rkps w Archiwum Kapituly Metropolitalnej Krakowskiej. Sygnatura nr. 35- Testament Zadzika
mieści się pod liczb§ 14 i 20.
* Portjery te sa przetykane nicią srebrnę. pozlacana, tymczasem w testamencie jest mowa tylko o nici
srebrnej. Może się to tlumaczyć albo tem, źe piszący natrańl przypadkôwo na miejsca przetarte, w ktôrych prze—
blyskiwaïo srebro, albo chęcię. zaznaczenia, że nić nie jest szczero-zlota. Zresztę. w tćstamencie Zadzika i w kody-
cylu do tego testamentu, wszystkie gobeliny, o ktdrych tam jest mowa, określone sq. jako ûamandzkie.
s Litera G odwrdcona, co się często traâa w napisach na gobelinach.
 
Annotationen