Pantaleon, Heinrich: Prosopographiae Herovm Atqve Illvstrivm Virorvm Totivs Germaniae, Pars ...: In Hac Personarvm Descriptione Omnivm Tam Armis Et Avtoritate, quàm literis & religione totius Germaniae celebrium uirorum Vitae & res praeclarè gestae bona fide referuntur ... ; Opvs Plane Novvm Et Ivcvndissimvm, Ex Omnivm Fere Gentivm Chronicis, Annalibus, & Historijs magna diligentia excerptum ... (Band 3): A Maximiliano primo Caesare, atq[ue] anno post Christi natiuitatem 1566 millesimo quingentesimo, ad Maximilianum eius nominis secundum Caesarem, ipsumq[ue] annum praesentem millesimum quingentesimum sexagesimum sextum usque (Basileae, 1566) [VD16 P 230]

ILLVSTRIBVS GERMANIAE, PARS III. 257
FRlDERlCVS ELECTOR PALATINVS. Annolalu-
T^Ridericus filius fuitPhilippiElecfloris,atqj dii tis ij+*·
rilfx BauariX, ducis Ludouici filix, qui natus
eft anno Chrifti 1487. Hic cum fratribus honefte C'
ducatus,atqj optimis literis imbutus fuit. Cum au
temLudouicus fenior frater parenti in elecff oratu
fucceisiflet, ipfe fefe in bellis Italicis exercuit, atqj
Maximiliano Cxfari gratifsimus fuit. Poftea cum
Carolus anno 15 ip Cxfar eligeretur, Fridericus di'
gnus fuit habitus, ut honefto comitatu in Hifpa^
^ niam ablegaretur, quo Carolo eledionem fignifi'
caret, εαηιφ hortaretur, ut delatum Imperium fu*
fciperet, 8i omni mora poftpofita in Germaniam
_ periieniret. Eum Carolus humaniter excepit,atqj
nionita executus,Fridericum honorifice a fe donatum dimifit, eumcp deinde
femperinoptimorumamicorunumerohabuit. Itacpfaiftum utDorotheam
poftea regis DanixChriftiernifiliam,exIfabella Cxfaris forore neptem,uxo
remacceperit.Cum autem ibcer ob uitx feueritatem regno pelleret,atqjFri'
dericus patruus fuccederet, no lier Palatinas omnem operam adhibuit, ut in
foceri locum admitteretur. Coprjs quocjj condudis grauia bella cum Danis
gefsit,atqj ferro dCigne earum ditionem uaftauit.Verum cum nulla auxilia a-
jiunde haberet,spfeqj Cxfar bello Gallico detineretur, reinfeda difcefsit. In
ijs tamcnnupuis Ottoheinricus ex fratre Ruperto nepos, qui proximum ius
poftLudouicum patruum ad Eledoratum habebat, luo iure cefsit,atcp in hu
iufmodi cafu Friderico ob rerum peritiam prxrogatiuam attribuit, ea tamen
lege,utipfeeifuccederet.id quod etiam fadum eft.
Inde Carolus Carfar Fridericum Camerx Impertf prxpofuit, atqj etiaSpF Trieterici in im
rx in Impertj couentu fuum legatum fubftituit anno 1529. Is ergo, cum Argen ferio authon-
tinenfes cum quibufdam Heluetiorum pagis,fe defendedi caufa,foedus inrjf ‘m-
fent,eifdefcripfit,a tqj foederis conditiones fibi exponi petijt,ne Imperio frau
diefleud quod etiam facium eft.Eandeauthoritatem etiam Auguftgfequcn
tianno in magnis comitfi's,cum Carolus Imperator prgfens effet,obtinuit.Ibi
enim negotia tradanda Cxfaris nomine Imperfj ftatibus expofuit, atqj cum
Proteftantibus multa de religionis concordia egit,ne pax Gcrmanie turbare
tur.Poft etiam coronationi Ferdinandi Aquifgraniinterfuit atqj Caefaris co'
mitatum plurimum exornauit.Eo tempore Solymannus Turea Carolum Im
peratorem ad praelium prouocauit, δί Germaniam maximis copifsinuadere
llatuit.Itaqj robur Germanig electifsimiqj equites et pedites in Vngaria mif-
fi, ut Turris obuiam iretur. hifce omnibus Fridericus Palatinus cum imperio
prxfedus fuit 1532. Eratinter Tureas Cafonusreibellicxperitiisimusprnv
ceps.Hunc Solymannus cum »5000 equitum ledorum prxmifit,atq3 ora Da'
nubrj ferro δί igne uaftareiulsir.Verum Fridericus huius iter obferuans,eum
redeuntemin prxfentiisimum diferimen adduxit. Cum autem Turcx Fride^
fici exercitum prxterire inciperent,atqj prelium detredarent,Palatinus fuos
cohortatus,inquit:Optimi milites,nunc uos Germanos oftendite,quid cun-
ctaminftquin potius noftrppatrixhoftcsopprimite,5imefequimini.hocdt
cto equu mcitauit, δί Tureas aggreftus eft. Idem & reliquus equitatus pere*
git.Itatjj acerrimum prxlitim initum. I11 eo Turcx maiori ex parte interfedi,
atqueinterxpfos Caionus dux. Pauci fuga ad Solymannum reuerfi. Id cum
i urca percepiflet, ulterius progredi noluit, fed cum fuis in Traciam magna
turpitudine retrocefsit, quantumuis minarum plenus multo maiora fibi
propofuiflet. Itaque Carolus Imperator Friderici uirtutem admiratus, eum
Y Y 2 collau^·