DOI Artikel:
Chyczewski, Jerzy: Kollegjata Pułtuska na tle kościelnego budownictwa mazowieckiego XV i XVI wieku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.25209#0031
[23]
KCLLEGJATA PUŁTUSKA
23
podlaski, wojew. białostockie), zbudowany w 1560 r. przez biskupa Nos-
kowskiego T), bardzo pokrewny pod względem architektonicznym i deko-
racyjnym kollegjacie pułtuskiej (ill, 18 i 27).
Bardzo typowym przykładem współistnienia na Mazowszu w XVI w.
obu sposobów budowania (nawet w większych ośrodkach) jest fakt
wzniesienia przez biskupa Andrzeja Krzyckiego w 1531 r, w Pułtusku
gotyckiego centralnego koś-
cioła pod wezw. św. Krzyża-),
o analogicznym planie jak
kościoły z XV w. w Gosła-
wicach i Miszewie Murowa-
nera, gdy w tymże czasie
Krzycki zawierał kontrakt
z Włochem Bernardinem Za-
nobi (de Gianotis)* 2 3) współ-
pracownikiem Bartola Berrec-
ciego przy budowie kaplicy
królewskiej na Wawelu, na
wystawienie wr Płocku nowej
katedry, której budowa jak
świadczą dokumenty w rok
potem rozpoczętą być miała.
Prace architektoniczne mniej-
szej wagi musieli wykonywać
miejscowi majstrowie, którzy
nowych sposobów nie znali,
do większych zaś przedsię-
wzięć w swych siedzibach,
powoływali biskupi budowni-
czych obeznanych z nową
włoską modą. Tem tylko moż-
na tłumaczyć podobne fakty.
Oto jest w ogólnem uję-
ciu tło, na którem się rysuje
13. Chróślin, fragment prezbiterjum kościoła
parafialnego.
!) Akta wizytacyj z 1618 r. Archiw. Diec- Płockie. — por. Sł. Geogr., t. I (1880 r.)
s. 377 (artykuł Br. Chlebowskiego). — por. Worobjew, j. w.
2) M. Baliński i T. Lipiński, Starożytna Polska pod względem historycz-
nym etc., (wyd. II) t, I s. 515. — Rubryc. z 1930 r. — por. Sł. Geogr., t. VII (1886 r.)
s. 298. — F. M. Sobieszczański, Wiadomości historyczne o Sztukach Pięknych
w dawnej Polsce... etc., Warszawa 1847, t. II s. 27.
3) M. Sokołowski, komunikat w Spraw. KHS„ t. IV s. II. — W. Łuszcz-
k i e w i c z, Dwa zagubione pomniki naszej romańszczyzny w Płocku i Jędrzejowie,
Spraw. KHS., t. V s. 222. — M. Sokołowski, Stosunek Andrzeja Krzyckiego do
sztuki, Spraw, KHS., t. VI s, 42. — por. Budka, j. w,, oraz Nowowiejski, j. w., s. 197,
KCLLEGJATA PUŁTUSKA
23
podlaski, wojew. białostockie), zbudowany w 1560 r. przez biskupa Nos-
kowskiego T), bardzo pokrewny pod względem architektonicznym i deko-
racyjnym kollegjacie pułtuskiej (ill, 18 i 27).
Bardzo typowym przykładem współistnienia na Mazowszu w XVI w.
obu sposobów budowania (nawet w większych ośrodkach) jest fakt
wzniesienia przez biskupa Andrzeja Krzyckiego w 1531 r, w Pułtusku
gotyckiego centralnego koś-
cioła pod wezw. św. Krzyża-),
o analogicznym planie jak
kościoły z XV w. w Gosła-
wicach i Miszewie Murowa-
nera, gdy w tymże czasie
Krzycki zawierał kontrakt
z Włochem Bernardinem Za-
nobi (de Gianotis)* 2 3) współ-
pracownikiem Bartola Berrec-
ciego przy budowie kaplicy
królewskiej na Wawelu, na
wystawienie wr Płocku nowej
katedry, której budowa jak
świadczą dokumenty w rok
potem rozpoczętą być miała.
Prace architektoniczne mniej-
szej wagi musieli wykonywać
miejscowi majstrowie, którzy
nowych sposobów nie znali,
do większych zaś przedsię-
wzięć w swych siedzibach,
powoływali biskupi budowni-
czych obeznanych z nową
włoską modą. Tem tylko moż-
na tłumaczyć podobne fakty.
Oto jest w ogólnem uję-
ciu tło, na którem się rysuje
13. Chróślin, fragment prezbiterjum kościoła
parafialnego.
!) Akta wizytacyj z 1618 r. Archiw. Diec- Płockie. — por. Sł. Geogr., t. I (1880 r.)
s. 377 (artykuł Br. Chlebowskiego). — por. Worobjew, j. w.
2) M. Baliński i T. Lipiński, Starożytna Polska pod względem historycz-
nym etc., (wyd. II) t, I s. 515. — Rubryc. z 1930 r. — por. Sł. Geogr., t. VII (1886 r.)
s. 298. — F. M. Sobieszczański, Wiadomości historyczne o Sztukach Pięknych
w dawnej Polsce... etc., Warszawa 1847, t. II s. 27.
3) M. Sokołowski, komunikat w Spraw. KHS„ t. IV s. II. — W. Łuszcz-
k i e w i c z, Dwa zagubione pomniki naszej romańszczyzny w Płocku i Jędrzejowie,
Spraw. KHS., t. V s. 222. — M. Sokołowski, Stosunek Andrzeja Krzyckiego do
sztuki, Spraw, KHS., t. VI s, 42. — por. Budka, j. w,, oraz Nowowiejski, j. w., s. 197,