Prace z Historii Sztuki (1.1936-1946)

1. J. Pillement, Projekt łodzi. Warszawa, Bibljoteka Uniwersytetu J. Piłsudskiego,

JEAN PILLEMENT NA DWORZE STANISŁAWA AUGUSTA

NAPISAŁ

ZYGMUNT BATOWSKI

I

Pierwszym artystą, który po Europie rozgłosił Stanisława Augusta
jako miłośnika sztuki, podpisując się na rytowanych wydawnictwach swych
dzieł premier peintre du Roy de Pologne, był Jean Pillement, Francuz
z Ljonu (* 1728, f 1808), Zdobył on ten tytuł ku przyszłej własnej rekla-
mie niecałą 3-letnią działalnością na dworze w Warszawie, rozpoczętą
pod wiosnę r, 1765, a przerwaną latem r. 1767, Wyprzedził więc wstęp-
ną datą stosunków z królem polskim — które prawdopodobnie i po r, 1767
ze wszystkiem nie ustały — wielu innych artystów.

Ten epizod życia Pillementa, ważny dla niego i dla nas, wysnuwa
się z pośrednictwa drugiego artysty, co jest znamienne dla późniejszej
tegoż roli i dla obrazu spraw sztuki w epoce Stanisława Augusta, Byl
to Marceli Bacciarelłi, Wzięty w rodzinie Poniatowskich portrecista,
upatrzony na nadwornego malarza, nie mógł Bacciarelłi w r, 1764 przyjąć
obowiązków u Stanisława Augusta ze względu na podjęte prace dla ce-
sarzowej Marji Teresy, przytrzymujące go w Wiedniu, lecz polecił Pille-
menta, zatrudnionego również na dworze austrjackim i znanego bratu
królewskiemu, Andrzejowi Poniatowskiemu, przebywającemu w Wiedniu.

Uwaga: Cytaty w obcych językach, oraz tytuły źródeł podaje autor w pisowni

oryginalnej (bez zmian i poprawek).

Prace z historji sztuki

4