Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Prace z Historii Sztuki — 2.1948

DOI Artikel:
Lorentz, Stanisław: Natolin
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25329#0251
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
NATOLIN

241

Pierwowzoru otoczonych drzewami monumentów w parku wilanow-
skim i natolińskim dopatrywać się pewnie trzeba w rozsławionym już
w XVIII w. grobowcu Jean Jacąues Rousseau na wyspie elizejskiej, zwanej
też wyspą topoli, w Ermenonville (ryc. 186). Park w Ermenonville, jeden
z najwcześniejszych i naj-
słynniejszych ogrodów an-
gielskich we Francji, zało-
żony został w r. 1766 przez
margrabiego de Girardin
pod wpływem wrażeń, od-
niesionych w słynnym par-
ku Shenstone’a w Leaso-
wes koło Birmingham. Pod
kierunkiem architekta Mo-
rela przy współpracy spro-
wadzonej grupy szkoc-
kich ogrodników ozdobio-
no wówczas park w ciągu
dziesięciu lat pięćdziesięciu
sześciu motywami archi-
tektoniczno - dekoracyjny-
mi. Gdy w r. 1778 umarł
w Ermenonyille Rousseau,
pochowano go zgodnie z je-
go życzeniem wśród to-
poli na wyspie elizejskiej
i wzniesiono nad gro-
bem prowizoryczny sar-
kofag z urną, zastąpiony
w r. 1780 przez sarkofag
o czterech akroteriach na-
rożnych, wykonany przez Filipa Lesueur według rysunku Hubert Ro-
bert’a 1). Podobiznę sarkofagu wśród topoli na wyspie rozpowszechniono
w licznych sztychach. Jeden z takich widoków przechowywany był wśród
pamiątek po filozofie, zgromadzonych w zbiorach Domku Gotyckiego
w Puławach * 2).

186.

Moreth, Grobowiec J. J. Rousseau
w Ermenonyille.

b Th. B o d k i n, Le tombeau de Jean-Jacques Rousseau d’apres les peintres,
Gazette des Beaux-arts, 1936, II, s. 156—166; w artykule tym m. in. wzmianki o troskli-
wej opiece nad topolami na wyspie elizejskiej ks. Radziwiłła, który był właścicielem
Ermenonyille w drugiej połowie XIX w. P. V i t r y w artykule Les monuments a J.-J.
Rousseau de Houdon a Bartholome, Gazette des Beaux-arts, 1912, II, s. 102—103,
wysuwa przypuszczenie, że sarkofag Lesueur’a wykonany był dopiero ok. 1791 r.

2) Poczet pamiątek zachowanych w Domku Gotyckim w Puławach, j. w., s. 53,
Nr 591: „Listy jego [Rousseau] własnoręczne, a na początku rycina z widokiem grobu
w Ermenonyille".

Natolin

16
 
Annotationen