Prace z Historii Sztuki (2.1948)

NATOLIN

257

194. W. Kasprzycki, Widok parku dolnego z pałacem na tarasie w Natolinie.

Rachunek Kassy Pałacu Warszawskiego i Fabryk za Miesiąc Styczeń
1843 R-u“ w archiwum gospodarczym w Wilanowie zawiera m. in. wypła-
tę kwoty 193 Złłp 10 gr. „Kasprzyckiemu Malarzowi na roboty w Pałacu
Warszawskim".

Pałac główny przed r. 1836 uzyskał nowe ozdoby. Na attyce fasady
pałacu od strony dziedzińca ustawiono osiem rzeźb, prawdopodobnie wy-
kutych w szarym piaskowcu: na skrajnych cokołach balustrady attyko-
wej obu ryzalitów bocznych — cztery gryfy, wspierające łapy na lirach [?],
a na cokołach balustrady przęsła środkowego — cztery posągi. Rzeźby te
można z całą pewnością przypisać Kauffmannowi, który w tych samych
latach pracował nad pomnikiem Natalii Sanguszkowej dla Natolina, a dla
Wilanowa wykuł gryfy, ustawione przed wjazdem na teren pałacowy.

Widok rzeźb zachował się tylko na obrazie Kasprzyckiego, malowa-
nym między r. 1834 i 1836 (ryc. 197). Może nadmiernie obciążały mury
i wskutek tego zostały usunięte, a może w drugiej połowie XIX w. wskutek
niedostatecznej trwałości materiału, z którego je wykonano, uległy uszko-
dzeniom, i podzieliły los geniuszów i lwów przy pomniku oraz wilanow-
skich gryfów. W ostatnich dziesiątkach lat nikt już ich nie pamiętał,
a poszukiwania szczątków, przeprowadzone na miejscu, nie dały rezultatu.

Obraz Kasprzyckiego z widokiem na pałac natoliński od strony dzie-
dzińca pozwala też ustalić na czas przed r. 1836 dobudowę do oficyny

Natolin

1?