Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Prace z Historii Sztuki — 2.1948

DOI Artikel:
Lorentz, Stanisław: Natolin
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25329#0288
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
278

STANISŁAW LORENTZ

Most przed pomnikiem Natalii Sanguszkowej i brama maurytańska
w klasycystycznym zespole budowli i pawilonów parkowych Natolina
stanowią elementy odrębne, jako wyraz gustu romantycznego z upodoba-
niem do motywów egzotycznych. To był gust Anny Potockiej, a w po-
przednim okresie wyrazem jego w Natolinie była holendernia i brama
przy ogrodzie kwiatowo-warzywnym. W późniejszych latach życia upo-
dobanie do gotyku i motywów egzotycznych cechuje też gust Aleksandra
Potockiego. Prócz wilanowskiego pomnika rodziców wymienić tu można
upiększenia parku w Raju pod Brzeżanami, które wykonano z jego pole-
cenia w latach 1831—32. Pi-
sał Potocki z Raju do mala-
rza Lauba we Lwowie dn.
28.V.1831 r.: „...byłbym mu
bardzo obowiązany, za do-
niesienie, iezli się we Lwo-
wie znayduie artysta, któ-
ryby nie tylko był dobrym
Archytektem — lecz łączył
do tey sztuki — gust po-
trzebny do ozdoby ogro-
dów — gdyż życzę sobie
mieć plany wyprowadzone,
w powyższych przedmio-
tach, zastosowane do tutey-
szego mego mieysca poby-
tu“. Zarekomendowany mu
lwowski architekt Jerzy
Głogowski wykonał wów-
czas „Plany na przybudo-
wanie skrzydeł do Domu
Rajowskiego, na most żelaz-
ny, bramę stylem egipskim,
pomnik gotycki, Oranżerią,
domek ogrodniczy i na wy-
214. Kapliczka gotycka w parku natolińskim. stawienie do zamaskowania

Officyny“. Pomysł gotyc-
ko-maurytańskiej bramy w Natolinie mogły nasunąć Potockiemu remini-
scencje z podróży do Anglii w r. 1825 lub angielskie wydawnictwa, poświę-
cone architekturze ogrodowej. Podobna w koncepcji choć nie identyczna
brama maurytańska reprodukowana była np. w wydawnictwie J. C. Laudo-
na, An Encyklopaedia of Cottage, Farm, and Villa Architecture and Furni-
ture, opublikowanym w Londynie w r. 1833. Że Aleksander Potocki in-
teresował się w czasie pobytu w Anglii w r. 1825 ogrodnictwem ozdobnym,
świadczy list do niego księcia Leopolda, późniejszego króla Belgii, z za-
 
Annotationen