157 H i s t o r i £
sit, monitis saepe latoribus, utvchicuload
Forum usque, & Curiam pertenderent ,
uecnisi in ^Ede Martis, & frequente Se-
natu Consulib. traderent. Ibidem & con-
vivia agitabantur a Martis sacerdotibus .
Idem aucTor in Claudio: Cognoscens quon-
dam in Augusti Foro,icTusque nidore pran-
dii quod in maxima Martis aede Saliis appa-
rabatur, deserto tribunali ascendit ad Sa-
cerdotes, unaque discubuit,
Quin etiam veterum essigies ex ordine
avorum,
Antiquaex C edro, Italufque paterque
Sabinus,
°rn" Idem Suet. in Augusto: Itaque & opera cu-
rtri. jusque , monentibus tituhs restituit , &
statuas omnium triumphali effigie in utra-
que fori sui porticu dedicavit.
Multaque pr^terea sacris in poftibus ar-
ma,
Captivi pendcnt currus , curvceque se-
cures ,
Bt criftce capitum, & portarum ingen-
tia clauftra,
Spiculaque, clipeique, ereptaque roftra
carinis.
Quibus subscribit Ovidius Fastorum lib. v.
in encomiastica ejusdem templi descriptio-
ne.
Perspicit armipotens operis sdstigia sum-
mi,
Et probat inviElos illa tenere Deos.
Perspkit in soribus diverfa tela sigurce
Armaque terrarum milite vitla suo.
Qux sane trophsea, & anathemata, Tem-
plum, Forum, Basilicam, aut aliud in ur-
be archwon magis decent, quam privatam
domum. Sed& iisdem ornamentis suum
forum decoravit Tra janus Cxsar. Gellius :
In faitigiis fori Trajani simulachra sunt sita
circumundique inaurata , equorum, signo-
rumque militarium , subscriptumque est ,
Ex Manubiis,
Tali intus templo divum, patriaque La-
tmm
Sede sedens.
AmpUm pori Basilicae ita augustse , amplaeque fue-
eJtiZ runt, ut templa deorum viderentur. Nam
' & Basilica vetus inter caetera ornamenta,
Castoris, &PoIIucis simulachra, in loco
conspicuo collocata habuit. Cicero in Ver-
rem septima acTione : Vos omnium Foren-
sium , consiliorumque maximorum * le-
gum , judiciorumque arbitri, & testes ce-
leberrimo in loco Piatorii Jocati, PoIIux
& Castor , caeteros item deos , deasque
omnes imploro, atque obtestor . Nis< ma-
lumus Pr.etorium fori aream interpretari ,
undein templum Castoris ascenderetur .
AdhaecinJuliaBasilica templum fuit Au-
gusti: in Augusti Basilica, aedes Martis UI-
dh sori toris. Nequemirum: Habet enim fori ra-
meUres tio saluberrima, Deos quasi genios, & tu-
telares Castorem Pollucemque , Themi-
dem , Astream , Dicem , Ilidem perjurii
vindicem, & Minervam eloquenti» prajli-
35*
c
plurrt &
rcliqt»"*
prater
cellatrt
ustl>'<!
prOpbl
mt
neh'»s •
F O R I R o M.
| dem , cujus etiam eloquentiae aucTorem fe-
runt Herculem Gallicum , quivi focundia:
suae, homines agrestes catena aurea quo-
cunque vellet circumduceret. Et revera
templa veterum non absimilia erant no-
stratibus: constabant enim cella sancTiore,
nos chorum vocamus, quse cella sancTior a
Basilica & porticibus distinguebatur Plu-
teo, &quaiialteropronaiy, nos non ma-
Ie pulpitum vocamus, quod in morem pul-
piti, auttabulati erecTum iit, quidam ex
vulgo threnum vocant, sbrtanTs , quod il-
lic threni Jeremise Prophetae recitentur ,
B & aliae Homelia: sacrae . Baiilica vero, quatn
nos navem, aut Carinam vocamus, deam-
bulationes, quae utrinque sunt, omnino
porticus sunt veterum , quae sunt veluti so-
ri in Carina . Cella sancTior solis rebus sa-
cris destinabatur, BanTica vero, & porti-
cus , & pronaam fere uiibus prophanis ex-
ponebantur . Illic cnim, & nundinse mer-
cium > & proxenetica contra&umn , pro-
logi nuptiarum , colloquia transacTionum ,
ut hodie apud nos, nimis impk, exerce-
bantur. Plinius epist. lib. 4. de transacTio-
ne haereditatis: Rogavit me ut cum Curia-
no loquar , convenimus in sedem Concor-
diae. Cic pro Quintio > Hoc eo per te age-
batur, quod propter a:rariani rationem ,
non satis erat in tahulis inspexiste , quan-
tum deberetur , niii ad Castoris -quaesiiTet *
quantum solvevetur . Qtio in loco male vul-
go iegitur, a qusestoribus : Fueruntenim
menss foeneratorum circum forum , etiam
in templorum porticibus, hinc aes circum-
foraneum Ciccrohi pro nominibus , qui-
busobnoxiisumus Trapezitis ex pecunia
mutua frenori accepta, qucm morem, &
D Juda?i servabant, qui in illo Salomonis de-
lubro religiosissimo nundinabantur , sce-
nusque exercebant, conversa orationis do-
mo, in speluncam Iatronum, ut in Evan-
gelio Matth. scribitur, cap. 11. Itaque po*
pulus Romanus sub aliquot Caesaribus, ab
Augusto ad Domitianum usque , triplici
foro usus est . Martial.
Causas, hiquit , agam Cicerone diser-
tiits ipjo;
Atque erit in triplici par mihi nem»
foro.
Idem Iib.7.
Lis te his decima numerantem srigora
brumce
Conterit una tribus, Gargiliane,soris.
Idem lib. 8.
Foro triplici sparsus ante equos omnes»
JEdemque Martis, & Colosson Augufti,
Curris per omnes tertiasque quintalque.
Qui quidem Poeta sub Principe Domitiano
vixit, ideoque triplicis fori tantum memi-
nit, Veteris, Julii, & Augusti. Quartum
autem , quod Nervae Coccejo Caesari attri-
buitur, nondum aedisicatum erat, cujus ta- Her
men fundamenta jecerat Domitianus, ih
cujus vita iie Tranquillus.Nonam exeitavit
aedem in Capitolio Custodi Jovi, & sorum
quod nunc Nerva; vocatur. Verum quia
exaedisicatum exornatumque a Nerva Cae-
Clcer*
W .
cu4°rt'
neutss -
sit, monitis saepe latoribus, utvchicuload
Forum usque, & Curiam pertenderent ,
uecnisi in ^Ede Martis, & frequente Se-
natu Consulib. traderent. Ibidem & con-
vivia agitabantur a Martis sacerdotibus .
Idem aucTor in Claudio: Cognoscens quon-
dam in Augusti Foro,icTusque nidore pran-
dii quod in maxima Martis aede Saliis appa-
rabatur, deserto tribunali ascendit ad Sa-
cerdotes, unaque discubuit,
Quin etiam veterum essigies ex ordine
avorum,
Antiquaex C edro, Italufque paterque
Sabinus,
°rn" Idem Suet. in Augusto: Itaque & opera cu-
rtri. jusque , monentibus tituhs restituit , &
statuas omnium triumphali effigie in utra-
que fori sui porticu dedicavit.
Multaque pr^terea sacris in poftibus ar-
ma,
Captivi pendcnt currus , curvceque se-
cures ,
Bt criftce capitum, & portarum ingen-
tia clauftra,
Spiculaque, clipeique, ereptaque roftra
carinis.
Quibus subscribit Ovidius Fastorum lib. v.
in encomiastica ejusdem templi descriptio-
ne.
Perspicit armipotens operis sdstigia sum-
mi,
Et probat inviElos illa tenere Deos.
Perspkit in soribus diverfa tela sigurce
Armaque terrarum milite vitla suo.
Qux sane trophsea, & anathemata, Tem-
plum, Forum, Basilicam, aut aliud in ur-
be archwon magis decent, quam privatam
domum. Sed& iisdem ornamentis suum
forum decoravit Tra janus Cxsar. Gellius :
In faitigiis fori Trajani simulachra sunt sita
circumundique inaurata , equorum, signo-
rumque militarium , subscriptumque est ,
Ex Manubiis,
Tali intus templo divum, patriaque La-
tmm
Sede sedens.
AmpUm pori Basilicae ita augustse , amplaeque fue-
eJtiZ runt, ut templa deorum viderentur. Nam
' & Basilica vetus inter caetera ornamenta,
Castoris, &PoIIucis simulachra, in loco
conspicuo collocata habuit. Cicero in Ver-
rem septima acTione : Vos omnium Foren-
sium , consiliorumque maximorum * le-
gum , judiciorumque arbitri, & testes ce-
leberrimo in loco Piatorii Jocati, PoIIux
& Castor , caeteros item deos , deasque
omnes imploro, atque obtestor . Nis< ma-
lumus Pr.etorium fori aream interpretari ,
undein templum Castoris ascenderetur .
AdhaecinJuliaBasilica templum fuit Au-
gusti: in Augusti Basilica, aedes Martis UI-
dh sori toris. Nequemirum: Habet enim fori ra-
meUres tio saluberrima, Deos quasi genios, & tu-
telares Castorem Pollucemque , Themi-
dem , Astream , Dicem , Ilidem perjurii
vindicem, & Minervam eloquenti» prajli-
35*
c
plurrt &
rcliqt»"*
prater
cellatrt
ustl>'<!
prOpbl
mt
neh'»s •
F O R I R o M.
| dem , cujus etiam eloquentiae aucTorem fe-
runt Herculem Gallicum , quivi focundia:
suae, homines agrestes catena aurea quo-
cunque vellet circumduceret. Et revera
templa veterum non absimilia erant no-
stratibus: constabant enim cella sancTiore,
nos chorum vocamus, quse cella sancTior a
Basilica & porticibus distinguebatur Plu-
teo, &quaiialteropronaiy, nos non ma-
Ie pulpitum vocamus, quod in morem pul-
piti, auttabulati erecTum iit, quidam ex
vulgo threnum vocant, sbrtanTs , quod il-
lic threni Jeremise Prophetae recitentur ,
B & aliae Homelia: sacrae . Baiilica vero, quatn
nos navem, aut Carinam vocamus, deam-
bulationes, quae utrinque sunt, omnino
porticus sunt veterum , quae sunt veluti so-
ri in Carina . Cella sancTior solis rebus sa-
cris destinabatur, BanTica vero, & porti-
cus , & pronaam fere uiibus prophanis ex-
ponebantur . Illic cnim, & nundinse mer-
cium > & proxenetica contra&umn , pro-
logi nuptiarum , colloquia transacTionum ,
ut hodie apud nos, nimis impk, exerce-
bantur. Plinius epist. lib. 4. de transacTio-
ne haereditatis: Rogavit me ut cum Curia-
no loquar , convenimus in sedem Concor-
diae. Cic pro Quintio > Hoc eo per te age-
batur, quod propter a:rariani rationem ,
non satis erat in tahulis inspexiste , quan-
tum deberetur , niii ad Castoris -quaesiiTet *
quantum solvevetur . Qtio in loco male vul-
go iegitur, a qusestoribus : Fueruntenim
menss foeneratorum circum forum , etiam
in templorum porticibus, hinc aes circum-
foraneum Ciccrohi pro nominibus , qui-
busobnoxiisumus Trapezitis ex pecunia
mutua frenori accepta, qucm morem, &
D Juda?i servabant, qui in illo Salomonis de-
lubro religiosissimo nundinabantur , sce-
nusque exercebant, conversa orationis do-
mo, in speluncam Iatronum, ut in Evan-
gelio Matth. scribitur, cap. 11. Itaque po*
pulus Romanus sub aliquot Caesaribus, ab
Augusto ad Domitianum usque , triplici
foro usus est . Martial.
Causas, hiquit , agam Cicerone diser-
tiits ipjo;
Atque erit in triplici par mihi nem»
foro.
Idem Iib.7.
Lis te his decima numerantem srigora
brumce
Conterit una tribus, Gargiliane,soris.
Idem lib. 8.
Foro triplici sparsus ante equos omnes»
JEdemque Martis, & Colosson Augufti,
Curris per omnes tertiasque quintalque.
Qui quidem Poeta sub Principe Domitiano
vixit, ideoque triplicis fori tantum memi-
nit, Veteris, Julii, & Augusti. Quartum
autem , quod Nervae Coccejo Caesari attri-
buitur, nondum aedisicatum erat, cujus ta- Her
men fundamenta jecerat Domitianus, ih
cujus vita iie Tranquillus.Nonam exeitavit
aedem in Capitolio Custodi Jovi, & sorum
quod nunc Nerva; vocatur. Verum quia
exaedisicatum exornatumque a Nerva Cae-
Clcer*
W .
cu4°rt'
neutss -