DlSPUTATIONES ILLUSTRES. II7©
A potest. Secus eft, sidesuntto sail um sit.
de rescind. vendit. ln qua l.justum pretium idem
est qmdverum pretium
VI,
Emphyteuta jus suum etiam inconsulto domino
resse alteri donat,
VII.
Furto htereditati sallo, h<eres agere surti non
VIII,
Princeps non eft magistratus.
IX.
Patre seudum resutante ingratiamsilite, con-
sensus eft agnatorum necessarius . Filia id redi-
mente, non est necessarius.
DISPUTATIO
D E
JURE BELLI
T H E S I S I.
Us belli est pars juris gen-
tium, Eoigitur jure, non
civili, non publico alicu-
jus populi controversiae bel-
licae atque armorum diju-
dicari debent.
11« Bellum est publico-
rum armorum justa con-
tentio :. di&um olim duel-
lum , quod inter duos &,
pares sit.
III. Justam contentionem non eo solum sensm-^
dicimus, quod justitia in bello versari debeat: sed'
etiam quod plenus & perfedtus quidam appara-
tus armorum sit Oportet , qUod bellum dicimus.
Incursiones & depr2edationes latronum & similia
non sunt bella .
IV. Inter Principes populOSve liberos proprie
t>ellumett. Hique proprie hostes, quinobis, aut
quibus nos publice bellum decrevimus.
V. Necessitas bella peperit, cum aliter jus obti-
&eri non potest . Si aliter potest, puta, arbitrio
& disceptatore sumto aliquo rege vel populo, te-
^ere& inhumaniter res bello repetuntur .
VI. Etiam stepeinjuste, quamvis juttam alter
causam belligerandi hakat.
VII. Privatus si bellum pacemve fecerit, sine
publico scitu, capitale esse Plato voluit, Roma-
hi eum majestatis teneri: re&issime .
VIIK Principes qui foedere i vel etiam feudo
alterius maiestatem comiter tueri, vel ei prasstare
servitiaaliqua tencntur, injustu ejus bellum face-
realiis postunt: niiitenor federis aut investiturae
l"efragetur.
IX. Latrones , fugitivi , pnedones , piratas,
quamvis magnis exercitib. rera agant, nonsunt
tamen justi hostes , nec bellum cum iis, aut jura
JjHabelH, ulla gentium sunt, ne legationis qui-
JpniUud sandistimum, licetcontra sentiantdo-
^istimi viri.
X. Potesttamenex latronequis fieri justus ho-
ltls > assumta scss. publica causa , ut Viriathus
^usitanus.
.XI. Maxime inbellis justitia requiritur; Etfi-
n's belli ipsum bonum justumque est, nimirum
Pax ck: improborum coercitio .
XII. Bellum utrinque juste geri potest , puta
lcum probabiliter dubitatur de justitia causae ; ut
de bello civili inter Pompejum & Caesarem Cic
scribit orat, pro Marcel. Erat obscuritas quaedam,
erat certamen inter darissimos duces.
XIII. Nec tamen , si altera pars injustiorem
causam habeat, neganda ei belli juradicimus.
XIV. In causis bellorum, haec considerari de-
bent. Primum ne levesaliquaecause sint, ut be-
ne Arist. 7. Polit. Deinde, ne dubiae nimis aut an-
tiquae.
XV. Causae aliae divina;, aliae humanae. Divina»
semper justae. Hoc genus belli, inquit Augustin.
sine dubitatione justum est quod DEUS imperat.
XVI. Nechic distinguimus inter veram & fal-
sam religionem . Nam & infidelibus suae justa?
causas beilorum sunt, ratione religionis suasvel
certejustitia humana institutisque se&arum . Sic
definitiones non reprehendendas ex se<5ta desi-
nientis traditas , Galenus scribit.
XVII. Bellum injustum dicimus, quod infer-
tur , ut ad religionem quamvis veram cogas popu-
lum, aut gentem aliquam quietam & noninju-
riosam tibi.
XVIII. Justissima vero causa, ut religionis tux
ihominesadversus impios defendas.
j XIX. Alia quajstioest de Principe & subditis
ejus: sed tamen & hic mitius judicamus, non es-
se subditos ad religionem cogendos bello atque ar-
mis, nisi aliquid detrimenti issfie Resp. capiat.
XX. Multo minus justum bellum putamus st
subditiarma contra Principem sumant, utadre-
ligionemsuam cogant& retrahant, quantumvis
veterem & receptam : praesertim. si nihil ipse ad-
versus eosob eam rem moliatur..
XXI. JustiiTima causabelliest defensio, eaque
triplex, necessaria, urilis, & honesta..
XXII. NecesTariae defensianisduae speciesfiunt:
Una ejus qui bello petitur ac iacessltur : altera ejus
adversusquem hostisbellum molituratque appa-
rat.
XXIII. Livius : Justum bellum , quibus ne-
cestarium : & pia arma quibus nulla nisi in armis
relinquitur spes, lib. 8. Qu^ igitur alias injusta
sunt, hac ratione sunt justissima.
XXIV. Utilis defensio est , quum justusaliquis
metus est, ne si non prior arma moveas, ab altero
opprimaris. Et metum hic magis ex edi&a de da-
rano infedo, quam ex edido , quod metus causa
asstimandum putamus: id est leviorem sufficere.
A potest. Secus eft, sidesuntto sail um sit.
de rescind. vendit. ln qua l.justum pretium idem
est qmdverum pretium
VI,
Emphyteuta jus suum etiam inconsulto domino
resse alteri donat,
VII.
Furto htereditati sallo, h<eres agere surti non
VIII,
Princeps non eft magistratus.
IX.
Patre seudum resutante ingratiamsilite, con-
sensus eft agnatorum necessarius . Filia id redi-
mente, non est necessarius.
DISPUTATIO
D E
JURE BELLI
T H E S I S I.
Us belli est pars juris gen-
tium, Eoigitur jure, non
civili, non publico alicu-
jus populi controversiae bel-
licae atque armorum diju-
dicari debent.
11« Bellum est publico-
rum armorum justa con-
tentio :. di&um olim duel-
lum , quod inter duos &,
pares sit.
III. Justam contentionem non eo solum sensm-^
dicimus, quod justitia in bello versari debeat: sed'
etiam quod plenus & perfedtus quidam appara-
tus armorum sit Oportet , qUod bellum dicimus.
Incursiones & depr2edationes latronum & similia
non sunt bella .
IV. Inter Principes populOSve liberos proprie
t>ellumett. Hique proprie hostes, quinobis, aut
quibus nos publice bellum decrevimus.
V. Necessitas bella peperit, cum aliter jus obti-
&eri non potest . Si aliter potest, puta, arbitrio
& disceptatore sumto aliquo rege vel populo, te-
^ere& inhumaniter res bello repetuntur .
VI. Etiam stepeinjuste, quamvis juttam alter
causam belligerandi hakat.
VII. Privatus si bellum pacemve fecerit, sine
publico scitu, capitale esse Plato voluit, Roma-
hi eum majestatis teneri: re&issime .
VIIK Principes qui foedere i vel etiam feudo
alterius maiestatem comiter tueri, vel ei prasstare
servitiaaliqua tencntur, injustu ejus bellum face-
realiis postunt: niiitenor federis aut investiturae
l"efragetur.
IX. Latrones , fugitivi , pnedones , piratas,
quamvis magnis exercitib. rera agant, nonsunt
tamen justi hostes , nec bellum cum iis, aut jura
JjHabelH, ulla gentium sunt, ne legationis qui-
JpniUud sandistimum, licetcontra sentiantdo-
^istimi viri.
X. Potesttamenex latronequis fieri justus ho-
ltls > assumta scss. publica causa , ut Viriathus
^usitanus.
.XI. Maxime inbellis justitia requiritur; Etfi-
n's belli ipsum bonum justumque est, nimirum
Pax ck: improborum coercitio .
XII. Bellum utrinque juste geri potest , puta
lcum probabiliter dubitatur de justitia causae ; ut
de bello civili inter Pompejum & Caesarem Cic
scribit orat, pro Marcel. Erat obscuritas quaedam,
erat certamen inter darissimos duces.
XIII. Nec tamen , si altera pars injustiorem
causam habeat, neganda ei belli juradicimus.
XIV. In causis bellorum, haec considerari de-
bent. Primum ne levesaliquaecause sint, ut be-
ne Arist. 7. Polit. Deinde, ne dubiae nimis aut an-
tiquae.
XV. Causae aliae divina;, aliae humanae. Divina»
semper justae. Hoc genus belli, inquit Augustin.
sine dubitatione justum est quod DEUS imperat.
XVI. Nechic distinguimus inter veram & fal-
sam religionem . Nam & infidelibus suae justa?
causas beilorum sunt, ratione religionis suasvel
certejustitia humana institutisque se&arum . Sic
definitiones non reprehendendas ex se<5ta desi-
nientis traditas , Galenus scribit.
XVII. Bellum injustum dicimus, quod infer-
tur , ut ad religionem quamvis veram cogas popu-
lum, aut gentem aliquam quietam & noninju-
riosam tibi.
XVIII. Justissima vero causa, ut religionis tux
ihominesadversus impios defendas.
j XIX. Alia quajstioest de Principe & subditis
ejus: sed tamen & hic mitius judicamus, non es-
se subditos ad religionem cogendos bello atque ar-
mis, nisi aliquid detrimenti issfie Resp. capiat.
XX. Multo minus justum bellum putamus st
subditiarma contra Principem sumant, utadre-
ligionemsuam cogant& retrahant, quantumvis
veterem & receptam : praesertim. si nihil ipse ad-
versus eosob eam rem moliatur..
XXI. JustiiTima causabelliest defensio, eaque
triplex, necessaria, urilis, & honesta..
XXII. NecesTariae defensianisduae speciesfiunt:
Una ejus qui bello petitur ac iacessltur : altera ejus
adversusquem hostisbellum molituratque appa-
rat.
XXIII. Livius : Justum bellum , quibus ne-
cestarium : & pia arma quibus nulla nisi in armis
relinquitur spes, lib. 8. Qu^ igitur alias injusta
sunt, hac ratione sunt justissima.
XXIV. Utilis defensio est , quum justusaliquis
metus est, ne si non prior arma moveas, ab altero
opprimaris. Et metum hic magis ex edi&a de da-
rano infedo, quam ex edido , quod metus causa
asstimandum putamus: id est leviorem sufficere.