Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (6.1999)

3. Karta tytułowa pracy Abrama Frie-
dricha Blecha Geschichte der sieben- jahrriger
Leiden Danzigs von 1807 bis 1814,
Danzig 1815

Th. Hitscha, G. Hufelanda, a także dzieło Tomasza Świeckiego Historyczna
wiadomość o ziemi Pomorskiej, mieście Gdańsku... (Warszawa 1811).
Na szczególną uwagę zasługuje praca Abrama Friedricha Blecha -
Geschichte der siebenjdhriger Leiden Danzigs von 1807 bis 1814 (Danzig 1815).
Na okładce tej książki znajdujemy autograf ryskiego historyka
i agronoma Horborda von Bienenstamma (1778-1840), a na stronie tytuło-
wej pieczęć biblioteki uniwersyteckiej, przedstawiającą sfinksa przed
zwierciadłem (ił. 3), która oznaczała, że dzieło to należy do kategorii
zakazanych. Pieczęć taką stawiano w początkach XIX w. na książkach,
w których władze znajdowały treści podejrzane lub niebezpieczne (np.
informacje o początkach panowania Katarzyny II, zabójstwie Pawła I, jak
również o dziejach stosunków polsko-rosyjskich). Zauważmy na margi-
nesie, że niektóre z owych ksiąg zakazanych drukowano w Gdańsku, np.
Denkwiirdigkeiten der Lenbens-und Stads-Geschichte des ohnldngst uerstor-
benen unglućklichen Czaars Peter der Dritten... (Danzig 1762). Bibliotekarz
zwykle wypisywał na wyklejce zakazane strony i wersy, co mimowolnie
przyciągało uwagę czytelników, gdyż inkryminowane miejsca pozosta-
wały bez jakichkolwiek cenzorskich ingerencji.

Dawne
druki
gdańskie
w zbiorach
Biblioteki
Uniwersy-
teckiej
w Tartu
(dawnego
Dorpatu)

179