DOI Artikel:
Bilewicz, Hubert: Nostalgia i mizeria socrealizmu. Gertruda Wysocka – przodownica pracy Juliusza Studnickiego jako alegoria realna
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.52467#0172
II. 2. Aniela (Daniela) Droździecka, Pracą walczymy, 1950, olej, płótno, miejsce przechowywania
nieznane, repr. za: Polskie życie artystyczne w latach 1944-1960, red. Anna Wierzbicka, t. 4, Rok 1950,
oprać. Przemysław Stróżek, Warszawa 2012, ił. 34
z emfazą ówczesny sprawozdawca22 (il. 2). Nie bez powodu figury socjalistycz-
nych heroin, przodowniczek pracy można kryptonimować - jak uczyniła to Ewa
Toniak - w zastępczej alegorii olbrzymki23 (il. 3). Z kolei Agata Araszkiewicz pisze:
„Kobieta, »męski« heros, pełni rolę cichej robotnicy, przebywającej za kulisami
i podtrzymującej totalitarny porządek. Jej emancypacja staje się faktem nie tyle
świadomym, ile mechanicznym, odgórnie kontrolowanym i nadużywanym”24. Typ
obrazowy przodownika pracy wpisano w propagandowy aksjomat wyobrażenia
najwłaściwszego wzorca: „pioniera postępu, świadomie doskonalącego swój war-
sztat pracy i aktywnie współtworzącego nowe społeczno-gospodarcze oblicze
socjalistycznej ojczyzny”25. Jednocześnie na zasadzie dokładnego przeciwieństwa
22 Stefan Rassalski, Wystawa Przodowników Pracy, „Stolica” 1950, nr 31, s. 9; cyt za: Polskie
życie artystyczne..., s. 152.
23 Ewa Toniak, Olbrzymki. Kobiety i socrealizm, Kraków 2008.
24 Agata Araszkiewicz, Kobieta z marmuru [w:] Maria Papa Rostkowska. Kobieta z marmuru
[katalog wystawy], Warszawa 2014, s. 57.
25 Por. Hubert Wilk, Ludzie z marmuru. Proces awansu i degradacji przodowników pracy
(1947-1955); Magdalena Dzienis, Przyczynek do badania wizerunku kobiety-robotnicy, przodow-
niczki pracy w prasie w okresie realizacji Planu 6-letniego [w:] Współzawodnictwo pracy w życiu
172
nieznane, repr. za: Polskie życie artystyczne w latach 1944-1960, red. Anna Wierzbicka, t. 4, Rok 1950,
oprać. Przemysław Stróżek, Warszawa 2012, ił. 34
z emfazą ówczesny sprawozdawca22 (il. 2). Nie bez powodu figury socjalistycz-
nych heroin, przodowniczek pracy można kryptonimować - jak uczyniła to Ewa
Toniak - w zastępczej alegorii olbrzymki23 (il. 3). Z kolei Agata Araszkiewicz pisze:
„Kobieta, »męski« heros, pełni rolę cichej robotnicy, przebywającej za kulisami
i podtrzymującej totalitarny porządek. Jej emancypacja staje się faktem nie tyle
świadomym, ile mechanicznym, odgórnie kontrolowanym i nadużywanym”24. Typ
obrazowy przodownika pracy wpisano w propagandowy aksjomat wyobrażenia
najwłaściwszego wzorca: „pioniera postępu, świadomie doskonalącego swój war-
sztat pracy i aktywnie współtworzącego nowe społeczno-gospodarcze oblicze
socjalistycznej ojczyzny”25. Jednocześnie na zasadzie dokładnego przeciwieństwa
22 Stefan Rassalski, Wystawa Przodowników Pracy, „Stolica” 1950, nr 31, s. 9; cyt za: Polskie
życie artystyczne..., s. 152.
23 Ewa Toniak, Olbrzymki. Kobiety i socrealizm, Kraków 2008.
24 Agata Araszkiewicz, Kobieta z marmuru [w:] Maria Papa Rostkowska. Kobieta z marmuru
[katalog wystawy], Warszawa 2014, s. 57.
25 Por. Hubert Wilk, Ludzie z marmuru. Proces awansu i degradacji przodowników pracy
(1947-1955); Magdalena Dzienis, Przyczynek do badania wizerunku kobiety-robotnicy, przodow-
niczki pracy w prasie w okresie realizacji Planu 6-letniego [w:] Współzawodnictwo pracy w życiu
172