DOI Artikel:
Hankowska, Romualda: Kościół św. Katarzyny w Petersburgu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27408#0263
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XLII, zeszyt 4 - 1994
ROMUALDA HANKOWSKA
Włocławek
KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY W PETERSBURGU
W 1989 roku Pracownie Konserwacji Zabytków w Toruniu zawarły kontrakt
na opracowanie dokumentacji projektowo-konserwatorskiej dla katolickiego
kościoła św. Katarzyny w Petersburgu. Rutynowa kwerenda archiwalna, której
zadaniem było sprecyzowanie wniosków konserwatorskich, przyniosła bogaty
materiał. Zostanie on wykorzystany w większym opracowaniu. Poniższy artykuł
jest jego zapowiedzią, lecz przede wszystkim wyrazem pamięci o Profesorze
Antonim Maślińskim, który wielokrotnie zwracał uwagę na sztukę Petersburga,
istniejące tam wpływy polskie i udział polskich artystów w kształtowaniu tego
środowiska artystycznego.
Kościół św. Katarzyny, choć usytuowany poza granicami kraju, był rzeczy-
wiście mocno związany z Polakami żyjącymi w Petersburgu, a także działają-
cymi tutaj architektami i artystami. Położony jest przy Newskim Prospekcie 32
i 34, ma elewacje utrzymane w dość dobrym stanie, jednakże całkowicie znisz-
czone wnętrza. Przyczyną nie były działania wojenne, lecz jego eksploatacja po
zamknięciu w 1938 roku, odkąd pełnił funkcje magazynu warzyw, materiałów
budowlanych, książek, sprzętu motoryzacyjnego i inne.
W tym czasie też kościół dwukrotnie płonął. - Pierwszy raz w 1947 roku,
kiedy był zapełniony książkami. Na szczęście ogień zdołano dość szybko
ugasić. Mimo to pod wpływem wysokiej temperatury pociemniały obrazy olejne
i sztukaterie, zniszczeniu uległy postacie dwóch ewangelistów namalowane
w pendentywach, odpadła część tynków w przykryciu absydy, popękały dwie
figury apostołów, spłonęła drewniana podłoga w prezbiterium. - Drugi raz
w 1984 roku i wówczas straty były nieobliczalne. Przeprowadzano wtedy inwen-
taryzację i sporządzono dokumentację zachowanego wystroju wnętrza
w związku z przekazaniem zabytku Filharmonii im. D. Szostakowicza na'
koncertową salę organową. Według oficjalnej wersji pożar wzniecili nieletni
chłopcy, którzy przez niedokładnie zabezpieczone okno dostali się do kościoła
i rozpalili w nim ognisko. Kiedy wezwana straż pożarna rozpoczęła gaszenie
Tom XLII, zeszyt 4 - 1994
ROMUALDA HANKOWSKA
Włocławek
KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY W PETERSBURGU
W 1989 roku Pracownie Konserwacji Zabytków w Toruniu zawarły kontrakt
na opracowanie dokumentacji projektowo-konserwatorskiej dla katolickiego
kościoła św. Katarzyny w Petersburgu. Rutynowa kwerenda archiwalna, której
zadaniem było sprecyzowanie wniosków konserwatorskich, przyniosła bogaty
materiał. Zostanie on wykorzystany w większym opracowaniu. Poniższy artykuł
jest jego zapowiedzią, lecz przede wszystkim wyrazem pamięci o Profesorze
Antonim Maślińskim, który wielokrotnie zwracał uwagę na sztukę Petersburga,
istniejące tam wpływy polskie i udział polskich artystów w kształtowaniu tego
środowiska artystycznego.
Kościół św. Katarzyny, choć usytuowany poza granicami kraju, był rzeczy-
wiście mocno związany z Polakami żyjącymi w Petersburgu, a także działają-
cymi tutaj architektami i artystami. Położony jest przy Newskim Prospekcie 32
i 34, ma elewacje utrzymane w dość dobrym stanie, jednakże całkowicie znisz-
czone wnętrza. Przyczyną nie były działania wojenne, lecz jego eksploatacja po
zamknięciu w 1938 roku, odkąd pełnił funkcje magazynu warzyw, materiałów
budowlanych, książek, sprzętu motoryzacyjnego i inne.
W tym czasie też kościół dwukrotnie płonął. - Pierwszy raz w 1947 roku,
kiedy był zapełniony książkami. Na szczęście ogień zdołano dość szybko
ugasić. Mimo to pod wpływem wysokiej temperatury pociemniały obrazy olejne
i sztukaterie, zniszczeniu uległy postacie dwóch ewangelistów namalowane
w pendentywach, odpadła część tynków w przykryciu absydy, popękały dwie
figury apostołów, spłonęła drewniana podłoga w prezbiterium. - Drugi raz
w 1984 roku i wówczas straty były nieobliczalne. Przeprowadzano wtedy inwen-
taryzację i sporządzono dokumentację zachowanego wystroju wnętrza
w związku z przekazaniem zabytku Filharmonii im. D. Szostakowicza na'
koncertową salę organową. Według oficjalnej wersji pożar wzniecili nieletni
chłopcy, którzy przez niedokładnie zabezpieczone okno dostali się do kościoła
i rozpalili w nim ognisko. Kiedy wezwana straż pożarna rozpoczęła gaszenie