DOI Heft:
Recenzje
DOI Artikel:Krzytan, Ks. Marek: Hans Georg Thümmel, Die Memorien für Petrus und Paulus in Rom. Die archäologischen Denkmäler und die literarische Tradition
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27406#0289
RECENZJE
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom LI, zeszyt 4 - 2003
Hans Georg T h ü m m e 1, Die Memońen fiir Petrus und Paulus in
Rom. Die archaologischen Denkmaler und die literańsche Tradition,
Berlin-New York: Walter de Gruyter 1999, ss. 102, il. 66.
Przedmiotem niniejszej recenzji jest kolejna - z całego już szeregu - publikacja
na temat, który od wieków, i nie ma przesady w tym stwierdzeniu, pasjonuje za-
równo badaczy, jak i laików, zainteresowanych problematyką związaną z pobytem
w Rzymie apostołów Piotra i Pawła1. W morzu prac, jakie ukazały się dotychczas,
polskie opracowania to zaledwie maleńka kropla. Co gorsza, są nie tylko skromne
objętościowo, ale i bardzo nierówne, jeżeli chodzi o poziom naukowy. Wiele z nich
można potraktować jako dowód na to, że fascynacja tematem nie sprzyjała obiek-
tywności ocen, a temat relikwii i memorii okazuje się niezmiennie fascynujący. Inny
problem, związany z pobytem Piotra w Rzymie, mianowicie prymat papieża, budzi
nie mniej emocji. Być może reakcją na konfesyjne wykorzystywanie archeologii dla
uzasadnienia lub odrzucenia pewnych związanych z kwestią Piotrową tradycji był
agresywny w tonie, chociaż rzeczowy, artykuł W. Szafrańskiego rozważający pro-
blem autentyczności grobu św. Piotra w Rzymie2. Stosunkowo znaczną obiektywno-
ścią relacji wyróżniają się artykuły A. Kwiecińskiego i J. Wojnowskiego, które
ukazywały się w latach pięćdziesiątych i siedemdziesiątych na łamach przezna-
czonych dla duchowieństwa pism poruszających tematykę ascetyczną, pastoralną
i teologiczną i miały na celu głównie przekazanie informacji o prowadzonych wów-
czas pracach archeologicznych3. Osobne miejsce zajmuje praca Elżbiety Jastrzębow-
skiej poświęcona wykopaliskom pod S. Sebastiano, gdzie m.in. zachowały się świa-
1 Zob. B. Wronikowska, „Vestigia christianorum”. Świadectwa obecności
chrześcijan w Rzymie przedkonstantyńskim, Lublin 1994, s. 25-49.
“W. Szafrański, Problem autentyczności grobu św. Piotra w Rzymie w świetle
wykopalisk w bazylice watykańskiej, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, 1979, nr 449,
s. 181-220.
3 A. Kwieciński, Doniosłe odkrycia w bazylice św. Piotra i Pawła w Rzymie,
„Ateneum Kapłańskie” 41(1949), s. 489-495; Trophea” Piotra i Pawła apostołów w Rzymie
według najdawniejszych dokumentów historyczno-archeologicznych, „Collectanea Theologica”
25(1954), s. 268-320; por. tenże, Pobyt Piotra Apostoła w Rzymie według najstarszych
świadectw historycznych, Warszawa 1936; J. Wojnowski, Grób i relikwie św. Piotra
Apostoła w Rzymie. Drugi okres badań 1953-1967, „Homo Dei” 39(1970), nr 2, s. 144-150.
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom LI, zeszyt 4 - 2003
Hans Georg T h ü m m e 1, Die Memońen fiir Petrus und Paulus in
Rom. Die archaologischen Denkmaler und die literańsche Tradition,
Berlin-New York: Walter de Gruyter 1999, ss. 102, il. 66.
Przedmiotem niniejszej recenzji jest kolejna - z całego już szeregu - publikacja
na temat, który od wieków, i nie ma przesady w tym stwierdzeniu, pasjonuje za-
równo badaczy, jak i laików, zainteresowanych problematyką związaną z pobytem
w Rzymie apostołów Piotra i Pawła1. W morzu prac, jakie ukazały się dotychczas,
polskie opracowania to zaledwie maleńka kropla. Co gorsza, są nie tylko skromne
objętościowo, ale i bardzo nierówne, jeżeli chodzi o poziom naukowy. Wiele z nich
można potraktować jako dowód na to, że fascynacja tematem nie sprzyjała obiek-
tywności ocen, a temat relikwii i memorii okazuje się niezmiennie fascynujący. Inny
problem, związany z pobytem Piotra w Rzymie, mianowicie prymat papieża, budzi
nie mniej emocji. Być może reakcją na konfesyjne wykorzystywanie archeologii dla
uzasadnienia lub odrzucenia pewnych związanych z kwestią Piotrową tradycji był
agresywny w tonie, chociaż rzeczowy, artykuł W. Szafrańskiego rozważający pro-
blem autentyczności grobu św. Piotra w Rzymie2. Stosunkowo znaczną obiektywno-
ścią relacji wyróżniają się artykuły A. Kwiecińskiego i J. Wojnowskiego, które
ukazywały się w latach pięćdziesiątych i siedemdziesiątych na łamach przezna-
czonych dla duchowieństwa pism poruszających tematykę ascetyczną, pastoralną
i teologiczną i miały na celu głównie przekazanie informacji o prowadzonych wów-
czas pracach archeologicznych3. Osobne miejsce zajmuje praca Elżbiety Jastrzębow-
skiej poświęcona wykopaliskom pod S. Sebastiano, gdzie m.in. zachowały się świa-
1 Zob. B. Wronikowska, „Vestigia christianorum”. Świadectwa obecności
chrześcijan w Rzymie przedkonstantyńskim, Lublin 1994, s. 25-49.
“W. Szafrański, Problem autentyczności grobu św. Piotra w Rzymie w świetle
wykopalisk w bazylice watykańskiej, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, 1979, nr 449,
s. 181-220.
3 A. Kwieciński, Doniosłe odkrycia w bazylice św. Piotra i Pawła w Rzymie,
„Ateneum Kapłańskie” 41(1949), s. 489-495; Trophea” Piotra i Pawła apostołów w Rzymie
według najdawniejszych dokumentów historyczno-archeologicznych, „Collectanea Theologica”
25(1954), s. 268-320; por. tenże, Pobyt Piotra Apostoła w Rzymie według najstarszych
świadectw historycznych, Warszawa 1936; J. Wojnowski, Grób i relikwie św. Piotra
Apostoła w Rzymie. Drugi okres badań 1953-1967, „Homo Dei” 39(1970), nr 2, s. 144-150.