Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
16

PIOTR SKUBISZEWSKI

9. Kielich niellowany z Trzemeszna. Gniezno, skarbiec katedry

dzał na liczbie cztery, również główne przejawy zbawczego działania Boga wyraziły się czworością.
U Augustyna: Raj stworzony dla człowieka — to Kościół działający w świecie, a opływające
ogród Edenu rzeki — to cztery Ewangelie, które obmywają świat nauką Zbawienia38. Według
biskupa z Hippony, cztery rzeki rajskie to jednocześnie cztery cnoty kardynalne39. U Ojców bowiem
z antyku przejęty system głównych cnót ludzkich miał charakter chrystocentryczny40. Św. Ambroży
pisał, że to Chrystus jest źródłem, z którego wypływają rzeki zraszające Raj i że Chrystus jako
Mądrość jest fons gratiae spiritalis, z którego biorą początek cztery cnoty kardynalne. Owe cztery

38 Aurelius Augustinus, De civitate Dei, [w:] PI. 41, col. 395. Zob. na ten temat w związku z symboliką i ikono-
grafią kielicha: Elbern. Der eucharistische Kelch (przyp. 1), s. 92.

» Aurelius Augustinus. De Genesi, [w:] PL. 34. col. PL. 34. col. 2(13: idem. De civitate Dei. [w:] PL. 41.
cd. 394. Por. J. Poeschke. Paradiesflusse, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie, III. Rom - Freiburg— Basel — Wien
1971. col. 382. O znaczeniu Augustyna dla rozwoju chrześcijańskiej symboliki liczb zob. Hopper, op. cit., s. 78.

4(1 A. Katzenellenbogen, Allégories of the Virtues and Vices in Mediaeval Art. From Early Christian Times to the
Thirteenth Century. 2 éd., New York 1964. s. 30.
 
Annotationen