DOI Artikel:
Skubiszewski, Piotr: Programy obrazowe kielichów i paten romańskirch
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14266#0028
24
PIOTR SKUBISZEWSKI
19. Chrystus udziela komunii Św. Dionizemu.
Miniatura z Sakramentarium z Saint-Denis
stanowić dogodny punkt wyjścia do analizy ikonografii innych paten i kielichów. Dotyczy to w szcze-
gólności kielicha i pateny z Wilten (il. 23-26). które zresztą należą do tej samej co Trzemeszno
grupy typologicznej66.
Na patenie z Wilten (kat. 72) Ukrzyżowanie znajduje się od spodu. Było zatem widoczne tylko
wówczas, kiedy kapłan patenę odwracał lub ją wysoko podnosił67. Ale słusznie Victor H. Elbern
uznał tę scenę za najważniejsze przedstawienie i za ośrodek całego zespołu obrazów68. Spośród
pozostałych, wyłącznie grawerowanych przedstawień wyróżnia się ono bardziej okazałą formą reliefu.
Ponadto zajmujące środek awersu Trzy Marie u Grobu — jakkolwiek stanowią scenę ze względu na
treść bardzo ważną, ponieważ wyrażają dogmat Zmartwychwstania69 — muszą być traktowane jako
fragment cyklu Chwały Chrystusa, zajmujący całą przednią stronę pateny, i który ponadto obej-
Skubiszewski, Eine Gruppe (przyp. 29). s. 63.
67 Zob. na ten temat Jungmann, Missarum Solemnia (przyp 8), s. 70 i 373.
68 Elbern, Der eucharistische Kelch (przyp. 1), s. 129.
69 Elbern, l.c, wiąże przedstawienie Trzech Marii z Grobu z przyjętą przez liturgistów średniowiecznych symboliką
pateny jako kamienia grobu Chrystusa. Ten związek znaczeniowy mógł się nasuwać patrzącemu na patenę, ale nie sądzę,
by leżał on u źródeł wyboru tematu Trzech Marii u Grobu. Napis biegnący wokół tej sceny podkreśla zwycięstwo
Zmartwychwstałego Chrystusa nad śmiercią i wiąże scenę Trzech Marii z całością paschalnej tematyki na patenie.
PIOTR SKUBISZEWSKI
19. Chrystus udziela komunii Św. Dionizemu.
Miniatura z Sakramentarium z Saint-Denis
stanowić dogodny punkt wyjścia do analizy ikonografii innych paten i kielichów. Dotyczy to w szcze-
gólności kielicha i pateny z Wilten (il. 23-26). które zresztą należą do tej samej co Trzemeszno
grupy typologicznej66.
Na patenie z Wilten (kat. 72) Ukrzyżowanie znajduje się od spodu. Było zatem widoczne tylko
wówczas, kiedy kapłan patenę odwracał lub ją wysoko podnosił67. Ale słusznie Victor H. Elbern
uznał tę scenę za najważniejsze przedstawienie i za ośrodek całego zespołu obrazów68. Spośród
pozostałych, wyłącznie grawerowanych przedstawień wyróżnia się ono bardziej okazałą formą reliefu.
Ponadto zajmujące środek awersu Trzy Marie u Grobu — jakkolwiek stanowią scenę ze względu na
treść bardzo ważną, ponieważ wyrażają dogmat Zmartwychwstania69 — muszą być traktowane jako
fragment cyklu Chwały Chrystusa, zajmujący całą przednią stronę pateny, i który ponadto obej-
Skubiszewski, Eine Gruppe (przyp. 29). s. 63.
67 Zob. na ten temat Jungmann, Missarum Solemnia (przyp 8), s. 70 i 373.
68 Elbern, Der eucharistische Kelch (przyp. 1), s. 129.
69 Elbern, l.c, wiąże przedstawienie Trzech Marii z Grobu z przyjętą przez liturgistów średniowiecznych symboliką
pateny jako kamienia grobu Chrystusa. Ten związek znaczeniowy mógł się nasuwać patrzącemu na patenę, ale nie sądzę,
by leżał on u źródeł wyboru tematu Trzech Marii u Grobu. Napis biegnący wokół tej sceny podkreśla zwycięstwo
Zmartwychwstałego Chrystusa nad śmiercią i wiąże scenę Trzech Marii z całością paschalnej tematyki na patenie.